Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Halina Jakubiec(spr.) Sędziowie WSA Tadeusz Wołek WSA Barbara Pasternak Protokolant Ewelina Kalita po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 października 2014 r. sprawy ze skargi A. L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 8 stycznia 2014 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję ją poprzedzającą.
Decyzją z dnia 8 stycznia 2014r. [.....] Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy własną decyzję wydaną w dniu [....] 2013r. [....] , której przedmiotem jest stwierdzenie nieważności decyzji wydanej przez SKO w dniu [....] 2013r. [.....], uchylającej w całości decyzję Burmistrza Gminy A. nr [.....] i umarzającej postępowanie I instancji.
W podstawie prawnej decyzji powołano art. 17 ust.1 i 1a ustawy z dnia 28 listopada 2003r.o świadczeniach rodzinnych ( t.j.DZ.U.2006.139.992 ) w zw. z art.61 7 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ( t.j. DZ.U. 2012.788 dalej K.r.o ) oraz art. 107 1 i 3 w zw.z art.156 1 pkt.2 , art. 157 § 1 i 2, art.158 § 1oraz art.138 § 1ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego ( t.j. DZ.U. 2013. 267 dalej Kpa ).
W uzasadnieniu decyzji wskazane zostały następujące okoliczności stanu faktycznego i prawnego:
Burmistrz Gminy A. decyzją z dnia [.....] 2011r. [....], przyznał A. L. od dnia 9.02.2011r. świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowe z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad bratem K. L., legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Decyzja ta została przez Burmistrza uchylona z urzędu w dniu [....] 2013r., a także wstrzymano z dniem 1.01.2014r. wypłatę świadczenia. W podstawie prawnej powołany został między innymi przepis art.17 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 17 grudnia 2012r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych ( DZ.U. 2012.1548 - dalej zwana "ustawą nowelizującą").
W wyniku rozpatrzenia odwołania A. L. wniesionego od tej decyzji, Samorządowe Kolegium Odwoławcze wydało w dniu [.....] 2013r. wymienioną na wstępie decyzję, uwzględniającą to odwołanie. Interpretując nowe brzmienie art. 17 ust.1 ustawy o świadczeniach rodzinnych ( w/w) nadane ustawą nowelizującą, SKO zajęło odmienne niż organ I instancji stanowisko i uznało, że A. L. jako siostrze niepełnosprawnego w znacznym stopniu K. L., nadal przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, gdyż należy do kręgu osób określonych w pkt.4 tego przepisu. Decydującą okolicznością jest fakt, że zgodnie z art. 128 K.r.o. na A. L. jako siostrze spoczywa obowiązek alimentacyjny, oraz to, że sprawuje ona opiekę nad niepełnosprawnym bratem, gdyż matka pozostaje w zatrudnieniu, a ojciec jest całkowicie niezdolny do pracy, co wyklucza opiekę ze strony rodziców.
W dniu 24 lipca 2013r. wszczęte zostało z urzędu przez SKO postepowanie w sprawie stwierdzenia nieważności wyżej opisanej decyzji z dnia [....] 2013r., z przyczyn określonych w art. 156 § 1 pkt. 2 K.p.a.
W wyniku tego postępowania SKO w dniu [.....] 2013r. wydało opisaną na wstępie decyzję stwierdzającą nieważność własnej decyzji z dnia [.....] 2013r., gdyż zapadła z rażącym naruszeniem prawa, co stanowi przesłankę określoną przepisem art.156 § 1 pkt. 2 K.p.a.
Rażącego naruszenia prawa organ upatruje w tym, że przyznanie A. L. prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad bratem nastąpiło z naruszeniem zasad określających kolejność osób zobowiązanych do alimentów. W myśl art.132 K.r.o. obowiązek alimentacyjny osób zobowiązanych w dalszej kolejności powstaje dopiero wówczas, gdy nie ma osoby zobowiązanej w pierwszej kolejności albo, gdy ta osoba nie jest w stanie uczynić zadość temu obowiązkowi lub gdy uzyskanie na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami. W świetle ukształtowanego orzecznictwa sądów administracyjnych stwierdzić należy, że podejmowanie zatrudnienia przez osobę zobowiązana w pierwszej kolejności do obowiązku alimentacyjnego, nie jest okolicznością uniemożliwiającą sprawowanie opieki ani nadmierną trudnością w jej sprawowaniu. Sytuacja taka jest wynikiem świadomego wyboru i nie zwalnia takiej osoby z obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego. W takim przypadku, gdy osoba zobowiązana do alimentacji w pierwszej kolejności, pozostaje w zatrudnieniu lub wykonuje inna pracę zarobkową, obowiązek świadczenia pomocy w formie starań osobistych może polegać na opłaceniu osoby trzeciej, która tę opiekę zapewni.