Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący WSA Elżbieta Kremer Sędziowie WSA Bożenna Blitek (spr.) WSA Halina Jakubiec Protokolant Katarzyna Dydaś po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 sierpnia 2008 r. sprawy ze skargi A. W. na decyzję Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej z dnia [...] Nr. [...] w przedmiocie odmowy przyznania pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego skargę oddala
W dniu 18 maja 2006r. emerytowany sierżant sztabowy A. W. zwróciła się do Dyrektora Zakładu Karnego z wnioskiem o przyznanie pomocy finansowej z przeznaczeniem na zakup mieszkania na rynku pierwotnym. Do wniosku dołączono umowę kredytu budowlano-hipotecznego zawartą pomiędzy Bankiem A. a S. D. i A. W. oraz umowę przyrzeczenia sprzedaży wyodrębnionego lokalu mieszkalnego w wybudowanym w tym celu budynku zawartą pomiędzy Towarzystwem Budownictwa Społecznego "B." Sp. z o.o. a S. D. i A. W.
Postanowieniem nr [...] z dnia [...] Dyrektor Zakładu Karnego zawiadomił A. W., że z powodu braku w planie finansowym jednostki środków przeznaczonych na pomoc finansową na uzyskanie lokalu mieszkalnego, jej wniosek nie może być rozpatrzony w terminie wynikającym z zapisów art. 35 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego. W związku z powyższym wyznaczył termin załatwienia sprawy na dzień [...].
Po uzupełnieniu dokumentów (na żądanie organu) przez A. W. -Decyzją nr [...] z dnia [...] Dyrektor Zakładu Karnego odmówił przyznania A. W. pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego. Na uzasadnienie podano, że zgodnie z art. 30 ustawy z dnia 18 lutego 1994r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004r. Nr 8, poz. 67 z późn. zm.) emerytom i rencistom policyjnym zapewnia się pomoc w budownictwie mieszkaniowym na zasadach przewidzianych dla funkcjonariuszy, a w związku z tym w celu ustalenia uprawnienia emeryta do przydziału pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego mają zastosowanie przepisy art. 85 - 95 ustawy z dnia 26 kwietnia 1996r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2002r. Nr 207, poz. 1761 z późn. zm.). Organ zwrócił uwagę na treść art. 90 ustawy o Służbie Więziennej, zgodnie z którym "funkcjonariuszowi w służbie stałej przysługuje prawo do pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, domu jednorodzinnego albo lokalu mieszkalnego lub domu w ramach spółdzielni budownictwa mieszkaniowego." Organ podał, że - co prawda - na dzień złożenia wniosku A. W. zamieszkuje w lokalu mieszkalnym położonym w K., należącym do jej matki i nie posiada ani nie posiadała prawa własności bądź współwłasności lokalu mieszkalnego, nie mniej jednak w sytuacji nabycia lokalu na wspólną własność przez osobę uprawnioną oraz inną osobę, nie pozostającą w stosunku pokrewieństwa do osoby uprawnionej, nie można uznać tego lokalu za stanowiącego odrębną nieruchomość osoby uprawnionej.
Z powyższą decyzją nie zgodziła się A. W. i w dniu 28 stycznia 2008r. wniosła od niej odwołanie domagając się jej uchylenia w całości i przekazania sprawy organowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. W odwołaniu A. W. podniosła, iż stanowisko organu I instancji wynika z błędnej interpretacji art. 90 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej. Jej zdaniem, skoro w ustawie o Służbie Więziennej brak definicji legalnej lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, to należy sięgnąć do ustawy z dnia 24 czerwca 1994r. o własności lokali (Dz. U. z 2000r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.), która w art. 2 ust. 1 stanowi, że odrębną nieruchomość stanowić może samodzielny lokal mieszkalny. Samodzielność lokalu oznacza tu samodzielność funkcjonalną (wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych - art. 2 ust. 2 ustawy o własności lokali), a nie samodzielność w rozumieniu wyłączności prawa do tego lokalu. Funkcjonariuszowi przysługuje prawo do pomocy finansowej na nabycie samodzielnego lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, niezależnie od tego czy nabycie ma nastąpić na "wyłączną" jego własność czy też na współwłasność z inną osobą, z którą pozostaje w nieformalnym związku. Błędnym zatem jest twierdzenie organu orzekającego, że lokal nabywany "na wspólną własność przez osobę uprawnioną oraz inną osobę nie pozostającą w stosunku pokrewieństwa do osoby uprawnionej" nie jest "lokalem stanowiącym odrębną nieruchomość". Ustawodawca nie stawia warunku, aby nabywany lokal stanowił wyłączną własność uprawnionego, co zresztą w przypadku małżeństwa byłoby nie do zrealizowania.