Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Jużków (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Jankiewicz Sędzia WSA Barbara Orzepowska-Kyć po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 3 lutego 2021 r. sprawy ze skargi A. S. na decyzję Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie opłaty podwyższonej za wydobycie kopaliny bez koncesji oddala skargę.
Zaskarżoną decyzją z [...] nr [...] ldz. [...] Prezes Wyższego Urzędu Górniczego uchylił decyzję Dyrektora [...] Urzędu Górniczego w P. z [...] nr [...],ldz. [...], w przedmiocie ustalenia A.S. opłaty podwyższonej za wydobycie bez wymaganej koncesji kopaliny-kruszywa naturalnego (piasku i żwiru), za okres od jesieni 2013 r. do końca stycznia 2015 r., z części działki o nr [...] i nr [...] w miejscowości K., Gmina Z. w wysokości 131 342 zł oraz zobowiązania do wniesienia naliczonej opłaty w rozbiciu 60% na konto Gminy i 40% na konto Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i umorzył postępowanie organu I instancji oraz umorzył w całości postępowanie wobec K. S. w przedmiocie nałożenia opłaty podwyższonej. Jako podstawę prawną działania organ wskazał art. 138 § 1 pkt 2, art. 105 § 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm. - kpa) oraz art. 140 ust. 1 i ust. 2 pkt 2, art. 143 ust. 1 i art.142 ust. 1 ustawy z 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2017 r. poz. 2126 ze zm., dalej: pgg).
Decyzje zostały wydane w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Starosta Z., pismem z 22 kwietnia 2015 r. powiadomił [...] Urząd Górniczy (OUG) w P. o podejrzeniu nielegalnego wydobywania kopaliny (piasku) na działce leśnej nr [...] w K.. Podstawą powiadomienia było pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. z 4 grudnia 2014 r. przekazujące informację H.C. o nielegalnym pozyskiwaniu kruszywa przez K. S. z jego działki, którego odbiorcą był A. S. prowadzący zakład betoniarski w Z.. Do pisma załączono wypis z rejestru gruntów wraz z dokumentacją fotograficzną. W związku z nowelizacja ustawy Prawo górnicze i geologiczne Starosta uznał się za organ niewłaściwy rzeczowo do prowadzenia postępowania w sprawie opłaty podwyższonej na podstawie art. 140 ust. 3 pkt 3 pgg czemu dał wyraz w postanowieniu o umorzeniu postępowania z [...].
Po przeprowadzeniu 21 maja 2015 r. oględzin działki nr [...], przy udziale geologa powiatowego stwierdzono, że znajduje się na niej wyrobisko typu stokowo-głębinowego - szerokości ok. 20 m przy wjeździe i 40 m w części zachodniej, w terenie zalesionym, przy granicy z gruntami ornymi. Żwir znajduje się pod powierzchnią ok. 0,5 m. Wysokość skarp końcowych oszacowano na 2-4 m a wysokość skarp wyrobiska wgłębnego na ok. 1,5 m. Wzdłuż skarp końcowych wyrobiska - na pryzmach - składowane jest kruszywo niewykorzystane, odspojone od calizny złoża. Pas ochronny dla lasu nie został zachowany, część drzew podkopana, wjazd do wyrobiska niezabezpieczony. Jednocześnie K. S., właściciel działki oświadczył, że kupił ją od Gminy Z. [...]. ze starym wyrobiskiem (15mx15 mx 0,2 m); od 2013 r. do stycznia 2015 r. prace wydobywcze na działce, swoim sprzętem prowadził A. S., który żwir wykorzystuje do produkcji betonu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Wydobywanie kopaliny przez A. S. potwierdził również sąsiad K. S., W. S.
Postanowieniem z [...] organ wszczął postępowanie w sprawie ustalenia opłaty podwyższonej za nielegalne wydobywanie kopaliny, o czym powiadomił K. S. uznając go za stronę postepowania. 9 czerwca 2015 r. przeprowadził wizję w terenie z udziałem mierniczego górniczego, który wykonał pomiar geodezyjny wyrobiska przy użyciu atestowanego urządzenia GPS. Wykonany pomiar został udokumentowany, a wyrobisko odkrywkowe oszacowane na 1 308 m2 powierzchni, skarpa eksploatacyjna położona w zachodniej części odkrywki, zwałowany piasek drobny.