Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Brandys-Kmiecik (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Marzanna Sałuda, Asesor WSA Aleksandra Żmudzińska, Protokolant Katarzyna Czabaj, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 sierpnia 2022 r. sprawy ze skargi Miasta D. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia 30 grudnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie uchwały w sprawie przyjęcia regulaminu określającego zasady i tryb wypłat diet radnym 1) uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze z wyjątkiem stwierdzenia nieważności: § 4 ust. 1 zdanie drugie, § 5 ust. 3, § 6 załącznika do uchwały nr [...] Rady Miejskiej w D. z dnia 24 listopada 2021 r. w sprawie przyjęcia regulaminu określającego zasady i tryb wypłat diet radnym i w tym zakresie oddala skargę; 2) zasądza od Wojewody [...] na rzecz strony skarżącej 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Zaskarżonym rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 30 grudnia 2021 r., nr [...] - Wojewoda [...], działając na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 ze zm.; dalej ustawa, u.s.g.) - stwierdził w całości nieważność uchwały nr [...] Rady Miejskiej w D. z dnia 24 listopada 2021 r. w sprawie przyjęcia regulaminu określającego zasady i tryb wypłat diet radnym, jako sprzecznej z art. 25 ust. 4 u.s.g. w zw. z art. 2 i art. 7 Konstytucji RP.
W uzasadnieniu wskazał, że przedmiotową uchwałą Rada Miejska w D. przyjęła regulamin określający zasady i tryb wypłat diet radnym. W podstawie prawnej uchwały wskazano przepisy art. 25 ust. 4, 6 i 8 u.s.g. Natomiast w toku oceny legalności przedmiotowej uchwały organ nadzoru stwierdził, iż uchwała podjęta została z istotnym naruszeniem prawa. Wskazując na przepis art. 25 ust. 4 ustawy, zgodnie z którym na zasadach ustalonych przez radę gminy radnemu przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych- organ nadzoru podkreślił, że organ stanowiący gminy na podstawie art. 25 ust. 4 ustawy jest upoważniony wyłącznie do określenia zasad, na jakich diety będą radnym przysługiwały, jednakże z powyższej regulacji nie wynika w żaden sposób, czy radnemu nie będącemu członkiem komisji przysługuje jakakolwiek dieta, skoro w § 3 ust. 1 użyto spójnika "i" - ustalając w ten sposób, że dieta należna jest radnym, którzy biorą udział zarówno w pracach Rady jak i komisji stałych, a jeżeli tak to w jakiej wysokości. Przepis ten koresponduje z § 5 ust. 1 Regulaminu, który ustanawia potrącenia procentowe od pełnej wysokości diety w przypadkach nieobecności radnego na posiedzeniach Rady - o 10% oraz komisji, których radny jest członkiem - 5% (pkt 1-2); z tytułu członkostwa tylko w jednej stałej komisji Rady o 40% podstawy i braku członkostwa radnego w którejkolwiek stałej komisji Rady o 90% podstawy - pkt 3-4. To oznacza, że dieta radnych wskazanych w pkt 3 i 4 z założenia podlega potrąceniu, niezależnie od tego w jaki sposób realizują oni swój mandat. Ponadto z § 5 ust. 1 pkt 4 Regulaminu nie wynika od jakiej kwoty należy odliczyć powyższe potrącenie radnemu nie będącemu członkiem żadnej komisji stałej Rady, skoro w § 3 ust. 2 Regulaminu nie ustalono wysokości diety, jaka mu przysługuje.
Zakwestionowano także regulacje dotyczące Przewodniczącego Rady, który jako radny winien podlegać tym samym zasadom określającym podstawy, na jakich radnym przysługują diety, podczas gdy w § 4 ust. 1 zdanie drugie Regulaminu uregulowano odmiennie pozycję Przewodniczącego, przyjmując zasadę, że: "Przewodniczący Rady Miejskiej otrzymuje dietę w pełnej wysokości, niezależnie od ilości stałych Komisji Rady Miejskiej, których jest członkiem". Z przepisem tym koresponduje treść § 5 Regulaminu, który w ustępie 1 reguluje przypadki, w jakich dokonuje się potrąceń diety, zaś w ust. 3 stanowi, że "Przepisu ust. 1 nie stosuje się wobec Przewodniczącego Rady Miejskiej". Zatem organ nadzoru podniósł, że tak ustalona dieta Przewodniczącego Rady traci swój charakter kompensacyjny, stając się stałym wynagrodzeniem w formie miesięcznego ryczałtu (w wysokości 100% podstawy), skoro jej wysokość nie jest zależna od sposobu sprawowania mandatu przez Przewodniczącego Rady. Zdaniem organu nadzoru powyższe uchybienie stanowi istotne naruszenie prawa.