Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bartłomiej Adamczak, Sędziowie Sędzia NSA Anna Orłowska (spr.), Sędzia WSA Jolanta Sudoł, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Hanna Tarnawska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 marca 2017 r. sprawy ze skargi B. A. na zarządzenie zastępcze Wojewody [...] z dnia 5 października 2016 r. nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego oddala skargę.
Zaskarżonym zarządzeniem zastępczym z dnia 5 października 2016 r., znak [...] Wojewoda [...] stwierdził wygaśnięcie mandatu radnego Rady Miejskiej w C. - B. A., z powodu naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji lub działalności.
Jako podstawę wydania zarządzenia wskazano art. 98 a ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym (Dz.U. 2016, poz. 446).
Na podstawie ustalonych w sprawie okoliczności organ nadzoru wskazał, że B. A. prowadzi działalność gospodarczą z wykorzystaniem mienia komunalnego Gminy Miejskiej w C., co pozostaje w kolizji z regulacją art. 24 f ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r o samorządzie gminnym (Dz.U.2016 r., poz.446).
W uzasadnieniu zarządzenia zastępczego wskazano, że B. A. został wybrany radnym Rady Miejskiej w C. w wyborach przeprowadzonych w dniu 16 listopada 2014 r. i jako radny złożył ślubowanie na I sesji Rady Miejskiej w C. w dniu 1 grudnia 2014 r. Jednocześnie B. A. prowadzi działalność rolniczą w formie gospodarstwa rolnego. W prowadzonej działalności wykorzystuje zaś także dzierżawione od Gminy C. grunty tj. położone w obrębie wsi M. dwie działki o powierzchni 1, 8 ha oraz 2,7 ha. Grunty są dzierżawione na podstawie umów zawartych z Gminą C., reprezentowaną przez Burmistrza C. w 2011 r. Obie umowy zawarte zostały na czas oznaczony - do dnia 30 września 2026 r.
Wojewoda [...] podkreślił, że zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych, (w tym zgodnie z uchwałą z dnia 2 kwietnia 2007 r., podjętą w składzie 7 sędziów NSA w sprawie sygn. akt II OPS 1/7) prowadzenie gospodarstwa rolnego przez radnego w wykorzystaniem wydzierżawionych od gminy gruntów rolnych, będących mieniem gminy, w której radny uzyskał mandat, jest prowadzeniem działalności gospodarczej, o której mowa w art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Podobne stanowisko zajmował Naczelny Sąd Administracyjny w innych, wskazanych w zarządzeniu, wyrokach.
Wobec zaistnienia przesłanki, określonej w art. 383 §1 pkt. 5 Kodeksu wyborczego, zgodnie z którą wygaśnięcie mandatu radnego następuje w przypadku naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonej działalności (w tym przypadku - działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy) konieczne stało się wydanie zarządzenia zastępczego, bowiem pomimo wystosowanego przez Wojewodę [...] wezwania (pismem z dnia 15 czerwca 2016 r.), Rada Miejska w C. nie podjęła w wymaganym terminie uchwały stwierdzającej wygaśnięcie mandatu radnego B. A..
B. A. zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku wyżej opisane zarządzenie zastępcze Wojewody [...]ego.
W skardze wyjaśniono, iż skarżący nie kwestionuje ustalenia, że dzierżawi wskazane w Zarządzeniu grunty od Gminy C.. Podkreślił jednak, że nie dzierżawi ich na zasadach preferencyjnych, a zawarte w 2011 r. umowy stanowiły kontynuację umów zawieranych przez skarżącego z Gminą już od 1993 r. i zawsze na takich samych warunkach jakie stosowano wobec innych dzierżawców. Jednocześnie areał dzierżawionych gruntów jest niewielki w stosunku do gruntów stanowiących własność skarżącego i wykorzystywanych w gospodarstwie rolnym, a ewentualne wypowiedzenie przez skarżącego umowy dzierżawy gruntów należących do gminy przed ustalonym czasem, spowodowałoby konieczność zwrotu pięcioletnich dopłat uzyskanych z funduszu programu rolnośrodowiskowego ARiMR. Skarżący zarzucił organowi nadzoru, że przed podjęciem zarządzenia zastępczego nie wzięto pod uwagę ww. okoliczności faktycznych, w szczególności zaś - nie wskazano, w jaki sposób i czy w ogóle, w realiach przedmiotowej sprawy istnieje możliwość, by skarżący mógł nadużyć swojej pozycji radnego przy wykonywaniu umowy dzierżawy lub, by w świadomości społecznej mogło powstać przekonanie o takiej możliwości.