Przepis art. 21 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn /Dz.U. nr 45 poz. 207 ze zm./ stanowiący, że ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia i ma zastosowanie również do spraw wszczętych przed jej wejściem w życie, nie zakończonych decyzją ostateczną - miał zastosowanie tylko do sytuacji zaistniałych przed 11 sierpnia 1983 r.
Marianna L. - zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 29 kwietnia 1987 r. - nabyła w drodze zasiedzenia własność niezabudowanej działki położonej w Ł. przy ul. Warszawskiej 75 o pow. 2.919 m2. W złożonym we wrześniu 1987 r. zeznaniu podatkowym Marianna L. określiła wartość rynkową działki w dniu złożenia zeznania podatkowego na 100.000 zł. Z adnotacji zamieszczonych na tym zeznaniu wynika, że działka ta przeznaczona była "pod przemysł" i obowiązywał na niej zakaz zabudowy. Dopiero zmiany w planie zagospodarowania przestrzennego dokonane w dniu 15 lipca 1988 r. przewidziały na połowie działki możliwość budownictwa mieszkaniowego lub obiektów rzemieślniczych albo usługowych w pozostałej części działka ta miała być dalej przeznaczona pod zabudowę przemysłową. Po ponownym rozpoznaniu sprawy Urząd Skarbowy w Ł. po uprzednim zasięgnięciu opinii biegłego, wartość działki przyjął, zgodnie z opinią biegłego w kwocie 1.563.453 zł i decyzją sporządzoną na druku z dnia 27 kwietnia 1988 r. wymierzył Mariannie L. podatek z tytułu nabycia działki gruntu w drodze zasiedzenia w kwocie 312.690 zł.
Izba Skarbowa w S. decyzją z dnia 20 czerwca 1988 r. utrzymała zaskarżoną decyzję w mocy. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznając skargę na tę decyzję wyrokiem z dnia 16 grudnia 1988 r. III SA 787/88 uchylił ją na podstawie art. 207 par. 1 i par. 2 pkt 1 i 3 Kpa. W uzasadnieniu podano, że podniesione w skardze zarzuty dotyczące zarówno naruszenia przepisów o postępowaniu administracyjnym, jak i przepisów prawa materialnego, są zasadne. W szczególności podano, że organy podatkowe obu instancji, z oczywistym naruszeniem swych obowiązków nie wyjaśniły, mimo podnoszenia przez podatniczkę i przedstawienia stosownych dokumentów lub powoływania się na nie /postanowienie o stwierdzeniu praw do spadku i decyzje wywłaszczeniowe/, czy stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn /Dz.U. nr 45 poz. 207/ podatniczce nie służy zwolnienie z tytułu nabycia w drodze zasiedzenia części ułamkowej nieruchomości, której była współwłaścicielką. Ponadto w ocenie Sądu zostały naruszone art. 7 i art. 8 powołanej ustawy przez bezkrytyczne przyjęcie opinii biegłego wydanej w oparciu o przepisy stosowane przy obróbce nieruchomościami rolnymi lub przy wywłaszczeniach /ustawa o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, uchwała WRN w S. w sprawie zasad ustalania cen gruntów niezabudowanych i znajdujących się pod zabudową i zarządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w sprawie cen, warunków i trybu sprzedaży państwowych nieruchomości rolnych/, a nie w oparciu o wartość rynkową przedmiotowej nieruchomości. Izba Skarbowa w S., po otrzymaniu wyroku sądu administracyjnego, uchyliła decyzję organu I instancji, przekazując sprawę do ponownego rozpatrzenia. Urząd Skarbowy w Ł. po kolejnym zasięgnięciu opinii biegłego, który tym razem wycenił nieruchomość na kwotę 1.456.000 zł dokonując oględzin pod nieobecność podatniczki, która o terminie wizji nie była przez Urząd powiadomiona, decyzją z dnia 29 listopada 1989 r. wymierzył należny podatek w kwocie 291.200 zł tj. według stawki 20 procent. Rozpoznająca sprawę w wyniku odwołania podatniczki Izba Skarbowa w S. po raz kolejny, decyzją z dnia 23 stycznia 1990 r. uchyliła zaskarżoną decyzję, przekazując sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. Powodem uchylenia, jak to wynika z uzasadnienia decyzji, było nieuwzględnienie przy wymiarze podatku faktu, iż podatniczka była współwłaścicielką 1/2 działki, którą zasiedziała. Ponadto podano, że szacunku należy dokonać według cen obowiązujących w dniu złożenia zeznania podatkowego, a o terminie przeprowadzenia oględzin przez biegłego należy pisemnie podatniczkę powiadomić. Rozpoznając po raz czwarty sprawę Urząd Skarbowy w Ł. po raz kolejny powołał biegłego, który przy udziale podatniczki dokonał oględzin nieruchomości. W sporządzonej następnie opinii biegły dokonując szacunku wartości przedmiotowej nieruchomości według cen stosowanych we wrześniu 1987 r., podał, że ceny te w wolnym obrocie kształtowały się od 200-800 zł/m2 w zależności od lokalizacji i uzbrojenia terenu. Zdaniem biegłego, oceniając całokształt czynników i przesłanek dotyczących lokalizacji, przeznaczenia, powierzchni i stosowanych w wolnym obrocie cen, należałoby przyjąć cenę 1 m2 przedmiotowej nieruchomości na 400 zł/m2, co uwzględniając powierzchnię tej nieruchomości pozwala określić wartość rynkową tej nieruchomości na kwotę 1.164.800 zł. Zapoznana z szacunkiem dokonanym przez biegłego, podatniczka podała, że się z nim nie zgadza, gdyż wycena dotyczy całości, a nie połowy nieruchomości. Zapoznana następnie z projektem wymiaru podatku, w którym do podstawy opodatkowania przyjęto wartość połowy działki w kwocie 582.000 zł oraz wymiar podatku określając na kwotę 70.000 zł, przy czym projektowany wymiar został wyliczony przy pomocy stawki 12 procent z dnia 28 grudnia 1989 r. /Dz.U. nr 74 poz. 443/, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 1990 r. /poprzednio stawka wynosiła 20 procent/, podatniczka do projektu wymiaru uwag nie wnosiła. W tej sytuacji Urząd Skarbowy decyzją z dnia 9 maja 1990 r. wymierzył Mariannie L. należny podatek od połowy wartości działki w kwocie 70.000 zł oraz obciążył ją kosztami opinii biegłego w kwocie 77.200 zł, gdyż ustalona przez Urząd wartość prawa przekroczyła o 33 procent wartość podaną w zeznaniu podatkowym.