Tezy

1. Specyfika wykonywania zawodu adwokata, a w szczególności konieczność uzyskania zezwolenia Ministra Sprawiedliwości na indywidualne wykonywanie tego zawodu nie zmienia faktu, że jest to źródło przychodów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. nr 90 poz. 350 ze zm./, jeśli działalność wykonywana jest samodzielnie, bądź w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 14 ustawy, jeśli działalność prowadzona jest przy wykorzystaniu pracy innych osób.

2. Wynagrodzenie wypłacane żonie przez męża wykonującego zawód adwokata, stanowiące równowartość pracy związanej z pomocą w prowadzeniu kancelarii adwokackiej, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów z uwagi na specyfikę wspólności majątkowej małżeńskiej, o której mowa w art. 31 krio, a także regulacje prawne zawarte w art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Sentencja

oddala skargę.

Uzasadnienie strona 1/4

W zeznaniu o wspólnych dochodach małżonków za 1992 r., złożonym Urzędowi Skarbowemu w O. 23 kwietnia 1993 r., Lubomira i Wojciech G. wykazali dochód z wykonywania wolnego zawodu przez męża /adwokat/ oraz wynagrodzenia ze stosunku pracy, emeryturę i wynagrodzenia z wykonywania umów zlecenia żony - łącznie 164.792.955 zł; zeznany podatek wyniósł 33.836.000 zł. W analogicznym zeznaniu za 1993 r. złożonym urzędowi 15 kwietnia 1994 r. podatnicy wykazali dochody w sumie 274.719.850 zł podatek - po dokonaniu odliczenia od dochodów składek na ubezpieczenie społeczne i na rzecz organizacji zawodowej oraz wydatków mieszkaniowych wyniósł 69.280.000 zł.

Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego Urząd Skarbowy w O. decyzjami z 28 sierpnia 1995 r., wydanymi na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. 1980 r. Nr 27 poz. 111 ze zm./ i art. 45 ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, określił podatnikom:

- za 1992 r. odsetki od nie uiszczonych zaliczek na podatek dochodowy w wysokości 277.000 zł /te odsetki/ oraz wysokość zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych na 34.212.000 zł wraz z odsetkami liczonymi od 18 maja 1993 r.,

- za 1993 r. odsetki od nie uiszczonych zaliczek na podatek dochodowy w wysokości 1.468.000 zł /te odsetki/ oraz wysokość zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych na 69.280.000 zł, z czego do zapłaty przypadało 5.208.000 zł z odsetkami liczonymi od 5 maja 1994 r. W odniesieniu do 1992 r. urząd skarbowy wyłączył z dochodów Lubomiry G. kwotę 4.653.600 zł stanowiącą wykazane w zeznaniu wynagrodzenie z umowy zlecenia zawartej z mężem. Zdaniem urzędu stosownie do przepisów art. 23, 27, 31 i 36 krio małżonkowie są obowiązani współdziałać w tworzeniu dochodu i mają równe prawo do uczestniczenia w tym dochodzie. Zatem brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych do zawierania umów o świadczenie usług między małżonkami. Z tej samej przyczyny wartość pracy Lubomiry G. nie mogła stanowić kosztów uzyskania przychodów jej męża Wojciecha G.

W odniesieniu do 1993 r. urząd skorygował, w stosunku do wielkości zeznanych, dochody z praktyki adwokackiej Wojciecha G. przez wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów opłat za parkingi strzeżone dla prywatnego samochodu osobowego, kosztów reprezentacji ponad limit określony w art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym, kosztów wyżywienia w Kanadzie w czasie pobytu służbowego i wynagrodzenia wypłaconego żonie.

W odwołaniach podatnicy wnieśli o uchylenie opisanych wyżej decyzji i umorzenia postępowań w sprawie określenia zobowiązań w podatku dochodowym w latach 1992 i 1993 i odsetek od nieterminowo uiszczonych zaliczek za te lata. Przytoczona w decyzji, określającej zobowiązanie podatkowe za 1992 r., argumentacja prawna z kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jest w tej sprawie nieprzydatna, bo spór dotyczy nie tych okoliczności. Decyzja nie uwzględnia specyfiki prawnej wykonywania zawodu adwokata oraz faktu, że Minister Sprawiedliwości udzielił podatnikowi zgody na wykonywanie zawodu indywidualnie w kancelarii adwokackiej i nie mogą mieć do niego zastosowania ogólne przepisy, jak przy wykonywaniu każdej innej działalności gospodarczej. Jeśli chodzi o rok 1993 to wyłączenie niektórych wykazanych w podatkowej księdze przychodów i rozchodów wydatków z kosztów uzyskania przychodów było całkowicie nieuzasadnione. Decyzjami z 12 grudnia 1995 r. wydanymi na podstawie art. 138 par. 1 Kpa. Izba Skarbowa w O. obie decyzje określające odsetki od nieterminowych wpłat zaliczek i wysokość zobowiązań podatkowych za lata 1992, 1993 utrzymała w mocy wskazując, że z treści art. 10 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż źródłem przychodu jest wykonywanie wolnego zawodu lub innej samodzielnej działalności o podobnym charakterze. Ustawodawca nie przewidział żadnych szczególnych preferencji, ulg ani zwolnień ze względu na charakter wykonywanego wolnego zawodu /adwokata/. Artykuł 22 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. stwierdza jedynie, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie wydatki ponoszone w celu osiągnięcia przychodu z wyjątkiem wymienionych w art. 23.

Strona 1/4