Obrót towarami z zagranicą, należności celne i ochrona przed nadmiernym  przywozem towaru na polski obszar celny, Celne prawo, Administracyjne postępowanie
Tezy

Na podstawie delegacji ustawowej Minister Współpracy Gospodarczej z Zagranicą ustalił okres objęcia zwolnieniem od cła rzeczy wymienionych w art. 14 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. - Prawo celne /Dz.U. nr 75 poz. 445 ze zm./ na okres 6 miesięcy od dnia zakończenia zatrudnienia za granicą.

Żaden przepis ani rozporządzenia Ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą z dnia 31 grudnia 1989 r. w sprawie ustanowienia norm ilościowych lub wartościowych towarów wolnych od cła i od pozwolenia na przywóz oraz wprowadzenia stawki celnej ryczałtowej /Dz.U. 1990 nr 1 poz. 6/ nie przewiduje możliwości przedłużenia ani przywrócenia tego sześciomiesięcznego terminu.

Uzasadnienie

Andrzej G. domagał się od organów celnych przedłużenia terminu bezcłowego przywozu rzeczy stanowiących mienie podróżnego. Sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Andrzej G. przebywał od lipca 1983 r. do grudnia 1988 r. w Nigerii na kontraktach zawartych za pośrednictwem Polservisu. W listopadzie 1988 r., na skutek nieporozumień w zarządzie przedsiębiorstwa, kontrahent nigeryjski zmusił skarżącego do opuszczenia w ciągu 48 godzin Nigerii, co uniemożliwiło mu zabranie swego dobytku i załatwienie formalności związanych z odprawą celną. Ponieważ dyrekcja przedsiębiorstwa obiecywała ponowne nawiązanie kontraktu, Andrzej G. nie wystąpił do urzędu celnego o odprawę mienia przesiedlenia. Po prawie dwóch latach oczekiwania dowiedział się /pismo z 13 listopada 1990 r./, że sprawa powrotu jest nieaktualna.

15 listopada Andrzej G. wystąpił do Głównego Urzędu Ceł o przywrócenie mu terminu do dokonania odprawy mienia przesiedlenia; Główny Urząd Ceł przekazał wniosek według właściwości do organu I instancji. Dyrektor Urzędu Celnego we W. decyzją z 12 grudnia 1990 r. odmówił przedłużenia terminu przywozu rzeczy stanowiących mienie podróżnego, przebywającego czasowo za granicą ponad ustawowe sześć miesięcy. W uzasadnieniu decyzji podano, że przepisy nie przewiduje możliwości przedłużenia tego terminu. Skoro Andrzej G. przebywał za granicą do 8 grudnia 1988 r., termin bezcłowego przywozu przez niego rzeczy przesiedlenia upłynął 8 czerwca 1989 roku.

Andrzej G. nie zgodził się z decyzją dyrektora Urzędu Celnego. W odwołaniu podnosił, że skoro dopiero 13 listopada 1990 r. został powiadomiony przez pracodawcę zagranicznego, że sprawa powrotu do pracy w Nigerii jest nieaktualna, to od tej daty powinien być liczony sześciomiesięczny termin zwolnienia od cła. Zakwestionował więc przyjęcie 8 grudnia 1988 r. jako daty zakończenia zatrudnienia.

Prezes GUC utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję, uzasadniając, że skarżący zakończył zatrudnienie za granicą 8 grudnia 1988 r., a nie 13 listopada 1990 r., i że ustawodawca nie przewidział możliwości przedłużenia tego terminu:

W skardze do NSA Andrzej G. zarzucił, że nie występował do organów celnych o przedłużenie sześciomiesięcznego terminu przewidzianego dla bezcłowego przywozu mienia, lecz o przywrócenie tego terminu.

Ponadto skarżący zakwestionował zastosowanie w jego sprawie przepisów rozporządzenia Ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą z dnia 31 grudnia 1989 r. /Dz.U. 1990 nr 1 poz. 6/, które nie powinny działać wstecz.

Naczelny Sąd Administracyjny skargę oddalił, podnosząc w uzasadnieniu, że stosownie do treści art. 14 ust. 1 pkt 6 prawa celnego wolny od cła jest przywóz rzeczy stanowiących mienie podróżnego przebywającego czasowo - odpowiednio - za granicą albo w kraju przez co najmniej 6 miesięcy w związku z zatrudnieniem, studiami, działalnością naukowo--badawczą lub leczeniem. Na podstawie delegacji ustawowej Minister Współpracy Gospodarczej z Zagranicą ustalili okres objęcia zwolnieniem od cła rzeczy wymienionych w art. 14 ust. 1 pkt 6 prawa celnego na okres 6 miesięcy od dnia zakończenia zatrudnienia za granicą; żaden przepis prawa celnego, ani rozporządzenia Ministra WGZ nie przewiduje możliwości przedłużenia ani przywrócenia tego sześciomiesięcznego terminu: Brak zatem podstaw prawnych do przywrócenia tego terminu, jest to bowiem termin materialnoprawny o charakterze prekluzyjnym i nie może być przywrócony ani przedłużony przez organy celne.

Instytucja przywrócenia terminu, określona w art. 58 Kpa; dotyczy terminów prawa procesowego, a więc terminów do dokonania czynności procesowych, nie zaś terminów prawa materialnego.

Skarżący nie wykazał, że zatrudnienie za granicą ustało w listopadzie 1990, jak twierdził w odwołaniu. Zebrany w sprawie materiał dowodowy dawał organom celnym podstawy do ustalenia; że jego zatrudnienie za granicą ustało z chwilą powrotu do kraju, tj. 8 grudnia 1988 r.

Sąd uznał również za bezzasadny zarzut, że w sprawie powinny mieć zastosowanie przepisy obowiązujące przed wejściem w życie rozporządzenia Ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą z dnia 31 grudnia 1989 r: Skarżący złożył wniosek o przywrócenie terminu do bezcłowego przywozu mienia w dniu 23 listopada 1990 r. Data ta - w myśl art. 61 par. 3 Kpa - jest datą wszczęcia postępowania administracyjnego w niniejszej sprawie. W dacie tej nie obowiązywało już prawo celne z dnia 26 marca 1975 r. oraz wydane na jego podstawie przepisy wykonawcze. Do postępowania wszczętego w dniu 23 listopada 1990 r. miały więc zastosowanie przepisy ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. - Prawo celne i akty wykonawcze do tej ustawy.

Strona 1/1