Podatki  i  inne świadczenia pieniężne, do  których   mają zastosowanie przepisy Ordynacji  podatkowej, oraz egzekucja t, Podatki inne, Opłata skarbowa
Tezy

1. Nie podanie przez urząd skarbowy w wezwaniu skierowanym do stron czynności cywilnoprawnej wartości rynkowej czynności według własnej, wstępnej oceny stanowi naruszenie przepisu art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./.

2. Jak wielokrotnie podkreślał to Naczelny Sąd Administracyjny skutki błędu organu podatkowego nie mogą być przerzucane na podatnika. Dlatego nie należy obciążać podatnika kosztami wyceny biegłego, którego powołanie wynikało z błędów w postępowaniu organów podatkowych. Brak wyjaśnienia czy wycena ta była możliwa do przyjęcia /skoro art. 10 ust. 2 ustawy przewiduje określenie wartości rynkowej na podstawie przeciętnych cen w danej miejscowości, a w tej sprawie dokonywano porównania z cenami działek położonych w innych wsiach/ skutkuje koniecznością wyjaśnienia tej kwestii przy ponownym rozpatrywaniu sprawy.

3. O solidarnej odpowiedzialności stron czynności cywilnoprawnych za opłatę skarbową stanowi art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy o opłacie skarbowej zaś art. 10 ust. 3 tej ustawy zasadę tę rozciąga również na koszty opinii biegłych.

Uzasadnienie strona 1/2

Aktem notarialnym z dnia 13.X.1992 r. zawarta została warunkowa umowa sprzedaży przez małż. Waldemara i Małgorzatę K. na rzecz małż. Zbigniewa i Bożeny K. niezabudowanej działki o pow. 722 m2 położonej we wsi Ł. za cenę 20.000.000 zł. Opłatę skarbową notariusz pobrał w wys. 1 mln zł. Przeniesienie własności działki nastąpiło 6.X.1992 r.

Urząd Skarbowy w O. wezwaniami z dnia 13.XI.1992 r. wezwał zarówno sprzedawców, jak i nabywców działki do odpowiedniego podwyższenia jej wartości dla celów wymiaru opłaty skarbowej uznając, że określona w umowie cena działki nie odpowiada jej wartości rynkowej. W wezwaniu do sprzedawców Urząd Skarbowy zaproponował wartość działki według własnej oceny po 50.000 zł za m2 /tj. 36.100 tys. zł/ natomiast w wezwaniu skierowanym do nabywców żadnej propozycji własnej co do ceny nie zamieścił.

W dniu 27.VIII.1993 r. Urząd Skarbowy wydał decyzje w sprawie wymiaru opłaty skarbowej adresowane do obydwu stron umowy, w których to decyzjach wymierzył opłatę skarbową od wartości działki ustalonej przez powołanego przez siebie biegłego w wysokości 26.900.000 zł. Opłata skarbowa według stawki 5 procent wyniosła 1.345.000 zł plus 911.000 zł koszt biegłego, którym obciążono strony.

Od decyzji Urzędu Skarbowego odwołali się Zbigniew i Bożena K. zarzucając, że Urząd Skarbowy nie określił na piśmie wartości rynkowej działki, natomiast ustnie poinformowano ich w urzędzie, że wartość ta wynosi w granicach 6.075 mln zł, na co również ustnie udzielili odmownej odpowiedzi, gdyż było to żądanie absurdalne. Ponieważ dopiero szacunek biegłego dał Urzędowi Skarbowemu podstawę do określenia wartości rynkowej działki, to zdaniem odwołujących się Urząd powinien ponieść koszty biegłego. Wyjaśnili też, że biegły ustalił wartość działki na dzień przeniesienia własności, tj. na 6.XI.1992 r. Strony zawarły warunkową umowę sprzedaży w dniu 13.X.1992 i w tym dniu dla nich wartość rynkowa działki wynosiła 20 mln zł i od tej wartości uiściły należną opłatę skarbową.

Decyzją z 25.I.1993 r. Izba Skarbowa w O. utrzymała w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu swojej decyzji Izba Skarbowa przedstawiła zasady ustalania podstawy obliczenia wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej określone w art. 10 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./. Ustosunkowując się do zarzutu odwołania zauważyła, iż z akt sprawy wynika, że na wezwaniu skierowanym do strony nabywającej Urząd Skarbowy przez przeoczenie nie zamieścił proponowanej wartości działki. Uchybienie to zostało jednak wyeliminowane w toku postępowania, gdyż strona została ustnie poinformowana o wartości rynkowej działki, przy czym - zdaniem Izby Skarbowej - wartość ta nie mogła być inna, niż określona w wezwaniu skierowanym do strony sprzedającej. Strony czynności cywilnoprawnej nie wyraziły zgody na podwyższenie wartości działki, co wyczerpywało dyspozycję art. 10 ust. 3 powołanej ustawy i zobligowało Urząd Skarbowy do ustalenia wartości rynkowej nieruchomości z udziałem biegłego. W ocenie Izby Skarbowej wycena wartości działki dokonana przez biegłego uwzględniała wszystkie elementy niezbędne do prawidłowego ustalenia tej wartości. Podstawę szacunku biegłego stanowiła nie tylko wizja lokalna, ale również informacje uzyskane w Urzędzie Gminy na temat cen przetargowych i realizacyjnych, informacje uzyskane w jednostkach pośredniczących w handlu nieruchomościami, badania własne, sondaże oraz analiza rynku. Zarzut iż wartość działki ustalona została na dzień umowy przeniesienia własności, a nie na dzień zawarcia warunkowej umowy sprzedaży Izba Skarbowa uznała za bezzasadny wyjaśniając szczegółowo swoje stanowisko w tej kwestii.

Strona 1/2