Sprawa ze skargi na decyzję Ministra Finansów w przedmiocie nieważności decyzji określającej opłatę skarbową
Tezy

Zarzut rażącego naruszenia prawa, a więc takiego naruszenia, które jest oczywiste i wynika z treści nie budzącego wątpliwości przepisu. Tymczasem przepis ten budził wątpliwości, skoro musiał się nim zająć skład 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Art. 49 ust. 1 ustawy Ustawa z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ pozwala składowi siedmiu sędziów zająć się daną sprawą wyłącznie wówczas, gdy w sprawie tej występują istotne wątpliwości prawne. Sam fakt zajęcia się wymienionym wyżej przepisem ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./ przez skład 7 sędziów NSA, wykluczał możliwość przyjęcia, że Urząd Skarbowy rażąco przepis ten naruszył. Innymi słowy powołując się na wspomnianą uchwałę i stanowiąc zarzut rażącego naruszenia prawa, skarżący sami sobie zaprzeczyli.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Edyty O. i Andrzeja W. - wspólników spółki cywilnej "Konsorcjum Finansowo-Prawne" w S. na decyzję Ministra Finansów z dnia 10 października 2000 r. (...) w przedmiocie nieważności decyzji określającej opłatę skarbową - oddala skargę.

Uzasadnienie strona 1/3

Dnia 10 grudnia 1997 r. wspólnicy spółki cywilnej Konsorcjum Finansowo-Prawne S.C. w S. wystąpili do Pierwszego Urzędu Skarbowego w tym samym mieście o zwrot nadpłaconej opłaty skarbowej z odsetkami, m.in. od umowy przelewu wierzytelności z dnia 8 maja 1997 r. W uzasadnieniu wspólnicy powołali się na pismo Ministerstwa Finansów z dnia 11 września 1997 r. (...), a także na uchwałę składu siedmiu sędziów NSA z dnia 19 maja 1997 r. /FPS 4/97 - ONSA 1997 Nr 3 poz. 107/. W uchwale Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że nie podlega opłacie skarbowej na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./ sprzedaż wierzytelności:

a/ w okresie od 18 marca 1992 r. do 4 lipca 1993 r., gdy sprzedawcą był podmiot wykonujący działalność gospodarczą w zakresie obrotu wierzytelnościami,

b/ od 5 lipca 1993 r., kiedy dokonuje jej podatnik podatku od towarów i usług, świadczący usługi w zakresie finansów, a także gdy podatnikiem tego podatku jest nabywca wierzytelności.

W kolejnym piśmie, z dnia 24 lutego 1998 r., wspólnicy uzupełnili swój wniosek, żądając stwierdzenia nieważności ostatecznej decyzji Pierwszego Urzędu Skarbowego z dnia 9 czerwca 1997 r. (...).

Decyzją z dnia 15 czerwca 2000 r. Izba Skarbowa w K. odmówiła stwierdzenia nieważności wymienionej wyżej decyzji, powołując się na art. 156 par. 1, 157 par. 1 oraz 158 par. 1 Kpa w związku z art. 337 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./. Zdaniem Izby, nie doszło w sprawie do rażącego naruszenia prawa, gdyż nie jest takim rozstrzygnięciem odmienna interpretacja danej normy. Izba Skarbowa podkreśliła, że orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego na temat opłaty skarbowej od umów przelewu wierzytelności nie było jednolite, czego wyrazem był np. wyrok z dnia 18 października 1996 r., SA/Lu 2422/95, odmienny od stanowiska zawartego w uchwale składu 7 sędziów z dnia 19 maja 1997 r.

Wspólnicy odwołali się od decyzji Izby Skarbowej, wyrażając pogląd, że nie można w kategoriach odmiennej interpretacji prawa traktować sytuacji, gdy organ administracyjny nakłada na dany podmiot obowiązek, powołując się na normę prawną, która obowiązku takiego w ogóle nie przewiduje. Autorzy odwołania uznali za "zdumiewające" to, iż po upływie trzech lat od prawnego wyjaśnienia spornych okoliczności, Izba Skarbowa nadal "(...) lansuje i popiera ewidentnie błędne poglądy i działania (...)".

Argumenty zawarte w odwołaniu nie przekonały Ministra Finansów, który dnia 10 października 2000 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję, powołując się na zasadę trwałości decyzji administracyjnej, wynikającą z art. 128 Ordynacji podatkowej. Ponadto Minister przytoczył szereg wyroków, świadczących o rozbieżnym orzecznictwie NSA w zakresie opłat skarbowych od cesji wierzytelności, a także wyroków precyzujących, co należy uważać za rażące naruszenie prawa. Między innymi wskazał, że:

Strona 1/3