Przepis art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 1997 r., stanowi, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają także grunty objęte przepisami o podatku rolnym i leśnym, związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna. W związku z tym przepisem powinien być rozpatrzony przepis art. 5 ust. 3 pkt 3 powołanej ustawy, wskazujący jedną z kategorii "gruntów związanych z działalnością gospodarczą". Grunty będące własnością przedsiębiorcy odpowiadają formule ujętej w art. 5 ust. 3 pkt 3 ustawy.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Cementowni "O." na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia 14 grudnia 2000 r. (...) w przedmiocie podatku od nieruchomości za 1998, 1999 i 2000 r. - oddala skargę.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w O. decyzją z dnia 14.12.2000 r. utrzymało w mocy decyzję Przewodniczącego Zarządu Gminy (...) określającą dla skarżącej wysokość podatku od nieruchomości wraz z odsetkami za lata 1998-2000, od nieruchomości zakupionych przez skarżącą na terenie gminy w miesiącu kwietniu 1998 r. Ogólna powierzchnia zakupionych gruntów wynosi 21,51 ha, z czego 7,64 ha stanowią użytki rolne a 13,87 ha las, dla którego opracowany jest plan urządzenia lasu. Podatek od nieruchomości organ gminy wyliczył biorąc za podstawę grunty stanowiące użytki rolne.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymując zaskarżoną decyzję w mocy ustaliło, że organ gminy właściwie zakwalifikował grunty do opodatkowania. Zdaniem bowiem Samorządowego Kolegium Odwoławczego jedynym kryterium zakwalifikowania gruntów do kategorii gruntów związanych z działalnością gospodarczą jest fakt posiadania ich przez przedsiębiorcę. Wniosek taki oparto na treści art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1996 r. o podatkach i opłatach lokalnych, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 1997 r.
Niesłusznym zatem jest w przekonaniu Kolegium zarzut skarżącej, że przedmiotowe grunty powinny być objęte podatkiem rolnym, ponieważ zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych także grunty objęte przepisami o podatku rolnym lub leśnym, związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Zdaniem organu bez znaczenia w sprawie określenia podatku od nieruchomości jest zatem fakt użyczenia przedmiotowych gruntów osobie fizycznej, gdyż podatnikiem jest właściciel gruntu i to na nim ciąży obowiązek podatkowy.
Skarżąca nie zakwestionowała treści przytoczonych przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze przepisów, a jedynie nie zgadza się z ich wykładnią. Przyjęta interpretacja oznacza między innymi, że użyczenie lub wydzierżawienie przez rolnika użytków rolnych na cele działalności gospodarczej innej niż rolnicza nie ma wpływu na opodatkowanie tych gruntów.
W ocenie skarżącej grunty stanowią w aktualnie obowiązującym systemie podatkowym przedmiot /fizyczny/ trzech podatków, a mianowicie podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego. Już sam fakt współistnienia trzech podatków o pokrywającym się częściowo zakresie przedmiotowym powoduje powstanie licznych problemów dotyczących opodatkowania gruntów. To niekorzystne zjawisko powoduje brak w obowiązujących przepisach reguł, które umożliwiłyby wyraźne rozgraniczenie przedmiotu tych zbliżonych do siebie świadczeń. Podstawowa zasada ograniczająca zakres przedmiotowy podatków obciążających grunty wynika z art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z nią, co podkreśla się w doktrynie, podatkowi od nieruchomości podlegają jedynie grunty nie objęte przepisami ustawy o podatku rolnym i podatku leśnym. Zasada ta znalazła swoje odzwierciedlenie w orzecznictwie NSA, z którego wynika, że aby ustalić, iż grunt podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, należy uprzednio stwierdzić, że nie jest on objęty przepisami o podatku rolnym i leśnym. Odnosząc tę zasadę do gruntów będących we władaniu skarżącej należy wyjść od stwierdzenia jakie grunty są objęte podatkiem rolnym. Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym /Dz.U. 1993 nr 94 poz. 431 ze zm./ opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają określone w ustawie grunty gospodarstw rolnych. Za gospodarstwo rolne dla celów podatku rolnego uważa się obszar użytków rolnych, gruntów pod stawami oraz, sklasyfikowanych w operatach ewidencyjnych jako użytki rolne, gruntów pod zabudowaniami związanymi z prowadzeniem tego gospodarstwa o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub o powierzchni użytków rolnych przekraczających 1 ha przeliczeniowy. Podstawowym kryterium uznania gruntów za gospodarstwo rolne jest ich powierzchnia określona mianem normy obszarowej. Jeżeli łączna powierzchnia gruntów stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu jednego podmiotu przekracza 1 ha lub 1 ha użytków rolnych jest to gospodarstwo rolne w rozumieniu ustawy o podatku rolnym. W przypadku gdy grunt nie spełnia normy obszarowej nie może być uznany za gospodarstwo rolne i w konsekwencji nie jest opodatkowany podatkiem rolnym nawet wówczas, gdy jest wykorzystywany do prowadzenia typowej działalności rolniczej. W przytoczonej definicji nie ma bowiem wymogu wykorzystywania gruntu gospodarstwa rolnego do prowadzenia działalności rolniczej, czy też produkcji rolnej. W całej ustawie o podatku rolnym nie ma w ogóle definicji działalności rolniczej, chociaż ustawodawca posługuje się tym pojęciem, np. przy określeniu gruntów nie podlegających opodatkowaniu podatkiem rolnym oraz zasad opodatkowania podatkiem rolnym gruntów wyłączonych na cele nierolnicze. W związku z tym można sądzić, że ustawodawca świadomie dopuszcza zaliczenie do normy obszarowej gospodarstwa rolnego gruntów, które są wykorzystywane na inne cele niż związane z prowadzeniem działalności rolniczej. Nie zapobiega temu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy, zgodnie z którym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem rolnym grunty zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza. Grunty wykorzystywane na cele gospodarcze nie podlegają co prawda opodatkowaniu podatkiem rolnym, ale wchodzą w skład gospodarstwa rolnego. Potwierdza to również brzmienie art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, zgodnie z którym grunty objęte przepisami o podatku rolnym /a więc wszystkie grunty gospodarstwa rolnego/ lub leśnym podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości w przypadku gdy są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż rolnicza lub leśna.