Sprawa ze skargi na decyzję Izby Skarbowej w W. Oddział Zamiejscowy w S. w przedmiocie podatku od towarów i usług
Tezy

W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego przyjęto tezę, iż przepis art. 33 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ przewiduje przypadek samoistnego powstania obowiązku podatkowego wskutek samego faktu wystawienia faktury czy rachunku uproszczonego wykazującego kwotę podatku od towarów i usług.

W orzecznictwie sądowym przyjęto, że przepis ów ma charakter samoistny w tym znaczeniu, że obowiązek podatkowy jest związany z samym faktem wystawienia faktury czy rachunku uproszczonego wykazującego należny podatek od towarów i usług. Wystawienie faktury jest bowiem samoistną czynnością rodzącą publicznoprawny obowiązek zapłaty wykazanego w niej podatku.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Jarosława K. na decyzję Izby Skarbowej w W. Oddział Zamiejscowy w S. z dnia 2 czerwca 1999 r. (...) w przedmiocie podatku od towarów i usług - oddala skargę.

Uzasadnienie strona 1/2

Jarosław K. w okresie 1996-1998 r. był zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług jako właściciel zakładu Usług Remontowo-Budowlanych "A.-D.". Pismem z dnia 15 lutego 1999 r. tenże Jarosław K. zwrócił się do Urzędu Skarbowego w M. o stwierdzenie nadpłaty w podatku VAT za 1996, 1997 i 1998 r. w łącznej kwocie 35.130,50 zł wywodząc, iż w okresie od maja 1996 r. do sierpnia 1998 r. w rzeczywistości nie wykonał czynności wymienionych w wystawionych przez niego dokumentach sprzedaży dla swego pracodawcy Adama S. prowadzącego firmę "A.". Wnioskodawca powołał się przy tym na wynik kontroli przeprowadzonej przez inspektora UKS w przedsiębiorstwie "A.".

Urząd Skarbowy w M. decyzją z dnia 10 marca 1999 r. odmówił stwierdzenia żądanej nadpłaty, albowiem przepis art. 33 ustawy o podatku od towarów i usług upoważniał go do podjęcia powyższego rozstrzygnięcia. Izba Skarbowa w W. nie podzieliła argumentów odwołania i decyzją z dnia 2 czerwca 1999 r. utrzymała w mocy decyzję organu I instancji.

Izba Skarbowa stwierdziła, że art. 33 ust. 1 ustawy o VAT przewiduje szczególny przypadek samoistnego powstania obowiązku podatkowego w efekcie samego wystawienia faktury lub rachunku uproszczonego wykazujących kwotę podatku od towarów i usług. Obowiązek podatkowy ma w tym przypadku postać swoistej sankcji, która polega na tym, że każdy wystawca tzw. pustej faktury musi się liczyć z koniecznością zapłaty wykazanego w niej podatku.

Izba Skarbowa nie podzieliła argumentów odwołania, że czynności wymienione w zakwestionowanych fakturach nie były przedmiotem prawnie skutecznej umowy /art. 83 par. 1 Kc/ i zostały wyłączone z opodatkowania na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.

Izba Skarbowa wyjaśniła przy tym, że ustawodawca w art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT wyłączył z zakresu stosowania przepisów ustawy te czynności, które nie mogą być prawnie chronionymi umowami, gdyż są one albo sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, albo karalne. Umowy te nie odnoszą się do zaistniałych stanów faktycznych w sprawie.

W skardze skierowanej do Naczelnego Sądu Administracyjnego Jarosław K. wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji, stawiając zarzut naruszenia prawa materialnego.

Skarżący wywodził w szczególności, iż wykładnia gramatyczna art. 33 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym pozwala na stwierdzenie, że warunkiem powstania obowiązku podatkowego na podstawie cytowanego przepisu jest zaistnienie sprzedaży. Toteż faktury wystawione w trybie powyższego przepisu wywołują skutki podatkowe tylko wówczas, gdy dokumentują faktycznie dokonane sprzedaże, co nie miało miejsca w niniejszej sprawie.

Autor skargi wywodził ponadto, iż pozorność umów sprzedaży pociąga za sobą bezwzględną nieważność czynności prawnej z mocy samego prawa, albowiem w świetle art. 83 par. 1 Kc nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru, co istotnie miało miejsce w przypadku wystawionych przez niego faktur. W takim stanie rzeczy pozorne umowy sprzedaży nie mogą być uznane za sprzedaż w rozumieniu art. 33 ust. 1 ustawy.

Strona 1/2