1. Wykładnia art. 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /Dz.U. 1996 nr 13 poz. 74 ze zm./ musi w kwestii sposobu przeprowadzenia głosowania nad udzieleniem lub nieudzieleniem absolutorium dla zarządu uwzględniać zasady jakimi rządzi się gospodarka finansowa gminy, w szczególności wynikającą z art. 61 ust. 1 tej ustawy zasadę jawności tej gospodarki.
2. Udzielenie lub nieudzielenie absolutorium zarządowi /art. 18 ust. 2 pkt 4 powyższej ustawy/ jest podsumowaniem wykonania budżetu i stanowi element zamykający gospodarkę finansową gminy w danym roku; dlatego musi być podejmowane w jawnym głosowaniu.
Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu sprawy ze skargi Miasta Sz. na uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w O. z dnia 21 maja 1999 r. (...) w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Rady Miejskiej w Sz. w sprawie przyjęcia sprawozdania finansowego z wykonania budżetu miasta za 1998 r. i udzielenia absolutorium Zarządowi Miasta oddala skargę.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w O. dnia 21 maja 1999 r., na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /Dz.U. 1996 nr 13 poz. 74 ze zm./ podjęło uchwałę (...), w której orzekło o nieważności w całości uchwały (...) Rady Miejskiej w Sz. z dnia 8 kwietnia 1999 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania finansowego z wykonania budżetu miasta za 1998 r. i udzielenia absolutorium Zarządowi Miasta.
W uzasadnieniu organ nadzoru zarzucił Radzie Miejskiej w Sz. przeprowadzenie tajnego głosowania przy podejmowaniu ww. uchwały. Taki sposób głosowania był, jak stwierdzono w uzasadnieniu rozstrzygnięcia nadzorczego, niezgodny z art. 14 i art. 18 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym. Podejmowanie uchwał organów gminy w głosowaniu tajnym /o ile nie przewiduje tego szczególny przepis ustawy/ pozbawia wyborców możliwości sprawowania pełnej kontroli nad sposobem wykonywania mandatu przez poszczególnych radnych. Kolegium RIO zwróciło także uwagę, iż przepisy statutu gminy wprowadzające tajne głosowanie w sprawie absolutorium są niezgodne z aktami wyższego rzędu i powołało się na stanowisko zajęte w podobnych sprawach przez NSA /wyrok III SA 7318/98/.
Ponadto Kolegium RIO zarzuciło Radzie Miejskiej w Sz. rażące naruszenie art. 22 ust. 1 w zw. z art. 21 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Komisja Skrutacyjna ustaliła bowiem zasady głosowania, które winny być określone w statucie. Rada je następnie przegłosowała, a jednocześnie Przewodniczący ustalił inne zasady głosowania, nie dokonując nad nimi głosowania.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego Miasto Sz. wniosła o uchylenie ww. uchwały Kolegium RIO, zarzucając naruszenie prawa procesowego mającego istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez naruszenie następujących przepisów:
- art. 14 ustawy o samorządzie terytorialnym publicznych, z uwagi na przyjęcie, że wyklucza on możliwość postanowienia rady o głosowaniu tajnym w sprawach innych niż wymienionych w ustawie, a w szczególności w sprawie absolutorium dla Zarządu,
- par. 41 ust. 3 statutu Miasta Sz., przez pominięcie zawartego w nim zapisu ustalającego tajność głosowania w przypadku przyjęcia uchwały o udzieleniu lub nieudzieleniu absolutorium,
- art. 77 par. 1 Kpa przez brak wyczerpującej analizy zapisów protokołu z tej części obrad Rady, która dotyczyła procedowania w sprawie objętej, zakwestionowaną przez organ nadzoru uchwałą.
W odpowiedzi na skargę Regionalna Izba Obrachunkowa w O. podtrzymała zajęte w rozstrzygnięciu nadzorczym stanowisko. Podniosła dodatkowo, że NSA w wyroku z dnia 19 czerwca 1999 r. III SA 7296/98 oddalił skargę Rady Miasta Sz. na uchwałę jej Kolegium, stwierdzającą nieważność uchwały Rady Miasta Sz. w przedmiocie przyjęcia sprawozdania finansowego z wykonania budżetu miasta za 1997 r. i udzielenia absolutorium Zarządowi Miasta, ze względu na podjęcie jej w tajnym głosowaniu. Organ nadzoru nie zgodził się także z zarzutem naruszenia art. 77 par. 1 Kpa i zwrócił uwagę, że w porządku obrad nawet nie przewidziano dyskusji na temat sprawozdania z wykonania budżetu, co uniemożliwiło debatę nad tym sprawozdaniem.