Zgodnie z art. 10 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./ podstawą obliczenia opłaty skarbowej od umowy sprzedaży nieruchomości jest jej wartość określona na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie w danej miejscowości.
Jeżeli wartość przedmiotu czynności cywilnoprawnej nie odpowiada jej wartości rynkowej, to organ podatkowy ma obowiązek - na mocy art. 10 ust. 3 ustawy - wezwać strony do jej podwyższenia lub obniżenia, podając jednocześnie według własnej wstępnej oceny jej wartość rynkową. Jest to ustawowe uprawnienie organu podatkowego, który może kwestionować wartość przedmiotu czynności cywilnoprawnej i wymierzyć opłatę skarbową zgodnie z istniejącym stanem faktycznym i porządkiem prawnym.
oddala skargę w przedmiocie opłaty skarbowej od umowy sprzedaży nieruchomości.
Urząd Skarbowy w Ł. pięcioma decyzjami z dnia 23 lipca 1992 r. wydanymi na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./ wymierzył Kopalni Surowców Mineralnych "K." z siedzibą w Ł. opłaty skarbowe od następujących umów kupna niezabudowanych działek wymienionych w akcie notarialnym z dnia 24 lutego 1992 r.:
1/ o powierzchni 76 arów w wysokości 1.520.000 zł,
2/ o powierzchni 88 arów w wysokości 1.760.000 zł,
3/ o powierzchni 43 arów w wysokości 860.000 zł,
4/ o powierzchni 26 arów w wysokości 520.000 zł,
5/ o powierzchni 51 arów w wysokości 1.020.000 zł.
W pięciu jednobrzmiących odwołaniach Kopalnia "K." zarzuciła, że wartość nabytych działek podana w akcie notarialnym odpowiadała ich rzeczywistej wartości. Została ona ponadto wynegocjowana z właścicielami z udziałem przedstawicieli organów samorządu terytorialnego, a następnie zaakceptowana przez radę Pracowniczą Kopalni. W tej sytuacji brak było podstaw do podwyższenia wartości kupionych działek i ustalenie wyższej opłaty skarbowej. Takie postępowanie organu podatkowego narusza zasadę swobody umów i w istocie zmierza do utrzymania sztywnych cen dyktowanych przez biegłych. Odwołująca się Kopalnia podała również, że wartość działek podana w kwestionowanych decyzjach nie odbiega znacznie od ich wartości określonej w akcie notarialnym.
Pięcioma jednobrzmiącymi decyzjami z dnia 20 listopada 1992 r. wydanymi na podstawie art. 138 par. 1 pkt 1 Kpa Izba Skarbowa w S. utrzymała w mocy decyzje organu I instancji. W motywach tych rozstrzygnięć podano, że podstawa obliczenia opłaty skarbowej od czynności cywilnoprawnej stanowi wartość rynkowa rzeczy określona na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości w obrocie rzeczami tego samego gatunku. Jeżeli wartość przedmiotu czynności cywilnoprawnej nie odpowiada jej wartości rynkowej, to organ podatkowy ma obowiązek wezwać strony do jej podwyższenia lub obniżenia podając jednocześnie według własnej wstępnej oceny jej wartość rynkową. Tak też postąpił organ I instancji, który przyjmując, że przeciętne ceny działek przeznaczonych pod uprawy bez prawa zabudowy kształtowały się w granicach od 4.000 do 7.000 zł za 1 m2, a nie jak przyjęto w umowie notarialnej w wysokości 2.500 zł, ustalił cenę 1 m2 nabywanych działek na 4.000 zł, którą przedstawiciel Kopalni zaakceptował. Wartość nabytych działek ustalono więc prawidłowo.
Kopalnia "K." pięcioma jednobrzmiącymi skargami zarzuciła wymienionym wyżej decyzjom Izby Skarbowej w S. naruszenie art. 10 ust. 3 cytowanej ustawy o opłacie skarbowej i wnosiła o ich uchylenie. W uzasadnieniu skarg podtrzymano argumenty podane w odwołaniach, a ponadto stwierdzono, że wartość rynkową określa prawo popytu i podaży. Nabyte przez Kopalnię działki z uwagi na niską klasę bonitacyjną gruntu nie miałyby nabywców, z czego zdawali sobie sprawę właściciele skoro zgodzili się na cenę podaną w umowie.
W odpowiedziach na skargi strona przeciwna nie znalazła podstaw do ich zmiany.