1. Ustawa z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego /Dz.U. nr 17 poz. 75 ze zm./ przyznaje w uznaniu szczególnych zasług osób, które walczyły o suwerenność ojczyzny określone uprawnienia pracownicze, emerytalne, ulgi taryfowe i zniżki, jednakże nie ma wśród nich zwolnień podatkowych.
2. Zaniechanie ustalania i poboru podatków, na podstawie art. 8 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./, może nastąpić jedynie w sytuacjach wyjątkowych, gdy przemawiają za tym względy gospodarcze lub społeczne, a w szczególności gdy zapłata podatku mogłaby zagrozić egzystencji podatnika. Ocena, czy w danej sprawie zachodzi tego rodzaju wyjątkowa sytuacja, została pozostawiona organowi podatkowemu.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 10 października 1994 r. sprawy ze skargi Wacława P. na decyzję Izby Skarbowej w O. z dnia 14 grudnia 1993 r. (...) w przedmiocie odmowy zaniechania ustalania i poboru podatku dochodowego od osób fizycznych - oddala skargę.
Zaskarżoną decyzją Izba Skarbowa w O. utrzymała w mocy decyzję Urzędu Skarbowego w O. z dnia 3 września 1993 r., którą odmówiono Wacławowi P. zaniechania ustalania i poboru podatku dochodowego od osób fizycznych należnego od pobieranej z zagranicy emerytury. Organy podatkowe wyjaśniły, że stosownie do art. 18 ust. 1 umowy zawartej z Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii emerytura Wacława P., z uwagi na jego miejsce zamieszkania, podlega opodatkowaniu w Polsce. Wysokość emerytury - po opodatkowaniu - wynosi ok. 4 mln zł miesięcznie, to jest prawie dwukrotnie więcej niż średnie emerytury krajowe. Po opłaceniu kosztów pobytu w Domu Kombatanta podatnikowi pozostaje ponad 1,5 mln zł, podczas gdy najniższa emerytura wynosi - od 1 grudnia 1993 r. - 1,4 mln zł. W sprawie nie występują zatem przesłanki /wypadek gospodarczo lub społecznie uzasadniony/, które by przemawiały za uwzględnieniem wniosku, na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o zobowiązaniach podatkowych /t.j. Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486/.
W skardze na powyższą decyzję Wacław P. powołał się na argumenty podniesione we wniosku skierowanym do urzędu skarbowego podnosząc, że obie decyzje są dla niego krzywdzące. W związku z tym prosi o zwolnienie go od płacenia podatku dochodowego.
Izba Skarbowa w O. wniosła o oddalenie skargi.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W związku z zawartym w skardze wnioskiem konieczne staje się wyjaśnienie, że sądowi administracyjnemu nie służy prawo zwolnienia od podatków. Sąd kontroluje zaskarżoną decyzję wyłącznie w zakresie zgodności z prawem /art. 16 par. 2 i art. 196 par. 1 Kpa/. Stwierdzając, że prawo zostało naruszone - sąd zaskarżoną decyzję uchyla lub stwierdza jej nieważność /art. 207 par. 2 i 3 Kpa/. Nie może natomiast wyręczać organów administracyjnych w wykonywaniu ich uprawnień czy obowiązków.
Jak to już skarżącemu wyjaśniono - zaniechanie ustalania i poboru podatków, na podstawie art. 8 cytowanej ustawy, może nastąpić jedynie w sytuacjach wyjątkowych, gdy przemawiają za tym względy gospodarcze lub społeczne, a w szczególności gdy zapłata podatku mogłaby zagrozić egzystencji podatnika. Ocena, czy w danej sprawie zachodzi tego rodzaju wyjątkowa sytuacja, została pozostawiona organowi podatkowemu. Podatnik we wniosku złożonym Urzędowi Skarbowemu powołał się na to, że:
- po opłaceniu pobytu w Domu Kombatanckim pozostaje mu do dyspozycji niewielka kwota,
- posiada uprawnienia kombatanckie za udział w II wojnie światowej.
Żadnej z tych okoliczności nie uznały organy podatkowe za uzasadniającą uwzględnienie wniosku. Stanowisku organów podatkowych nie można zarzucić sprzeczności z prawem. Wykazały one, że sytuacja materialna skarżącego jest lepsza od sytuacji przeciętnego emeryta czy rencisty pobierającego świadczenie "krajowe".
Konstytucyjna zasada równości obywateli wobec prawa wymagałaby, aby wszystkie osoby, znajdujące się w sytuacji trudniejszej od skarżącego, skorzystały z takiej samej ulgi, co jest oczywiście niemożliwe. Nawet najbardziej chlubna przeszłość nie uzasadnia odstąpienia od wspomnianej wyżej zasady.
Ustawa z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach (...) /Dz.U. nr 17 poz. 75/ przyznaje, w uznaniu szczególnych zasług osób, które walczyły o suwerenność Ojczyzny, określone uprawnienia pracownicze, emerytalne, ulgi taryfowe i zniżki, jednakże nie ma wśród nich zwolnień podatkowych. Nie ma szczególnego powodu, by skarżącego potraktować w sposób wyjątkowy, w sytuacji gdy tysiące kombatantów płacą podatek dochodowy od osób fizycznych od, z reguły, niższych emerytur i rent. Nie od rzeczy będzie przypomnienie, że skarżący przebywa w placówce opieki społecznej i korzysta ze świadczeń finansowanych w przeważającej mierze z pieniędzy wszystkich podatników.
Ustalenie organów podatkowych, że w sprawie nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 8 cytowanej ustawy, nie może być w tej sytuacji uznane za dowolne. Wręcz przeciwnie, jest ono w pełni zgodne z zebranym w sprawie materiałem dowodowym.
Zaskarżona decyzja odpowiada prawu, a tym samym skarga, jako bezzasadna, podlega oddaleniu /art. 207 par. 5 Kpa/.