Sprawa ze skargi na decyzję Izby Skarbowej w W. w przedmiocie odmowy zwrotu opłaty skarbowej
Tezy

Stosowanie art. 13 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 74 poz. 443 ze zm./ regulującego zwrot opłaty skarbowej, wyklucza możliwość wykładni rozszerzającej lub zawężającej.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Banku S.S. w K. na decyzję Izby Skarbowej w W. z dnia 20 maja 1993 r. w przedmiocie odmowy zwrotu opłaty skarbowej - skargę oddala.

Uzasadnienie strona 1/2

W dniu 17 października 1990 r. na podstawie aktu notarialnego sporządzonego w indywidualnej kancelarii notarialnej Bank "P." S.A. z siedzibą w K. nabył od S.D.R.P. z siedzibą w W. nieruchomość o pow. 868 m2 zabudowaną budynkiem biurowym za kwotę 9.500.000.000 zł. Od tej umowy notariusz pobrał opłatę skarbową w wysokości 475.000.000.

W dniu 25 lutego 1992 r. Sąd Wojewódzki w K. wydał wyrok w sprawie z powództwa Prokuratora Wojewódzkiego w K. o unieważnienie umowy kupna sprzedaży i wydanie nieruchomości. Sąd orzekł, że umowa sprzedaży zawarta aktem notarialnym w dniu 17 października 1990 r. jest bezskuteczna, natomiast oddalił powództwo o stwierdzenie nieważności tej umowy. Pismem z dnia 4.01.1993 r. Bank "P." S.A. zwrócił się do Drugiego Urzędu Skarbowego W.-Ś. o zwrot pobranej przez notariusza opłaty skarbowej z uzasadnieniem, że powołanym wyżej wyrokiem stwierdzona została bezskuteczność zawartej umowy notarialnej.

Urząd Skarbowy decyzją z dnia 15.02.1993 r. odmówił zwrotu opłaty skarbowej stwierdzając, że zwrot taki może nastąpić tylko pod ściśle określonymi warunkami, wymienionymi w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej. /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./. W sprawie niniejszej - zdaniem Urzędu Skarbowego - żaden z tych warunków nie został spełniony. W szczególności Sąd nie uwzględnił zarzutu nieważności umowy, a jedynie uznał ją bezskuteczną.

W wyniku rozpatrzenia odwołania Banku "P." S.A. z siedzibą w K. Izba Skarbowa w W. utrzymała w mocy decyzję Drugiego Urzędu Skarbowego W.-Ś. Również zdaniem Izby Skarbowej nie zaistniały w tej sprawie przesłanki do zwrotu opłaty skarbowej określone w art. 13 ust. 1 pkt 3 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej. Zgodnie z tymi przepisami opłata skarbowa od czynności cywilnoprawnej podlega zwrotowi w przypadku nieważności czynności, tak z mocy prawa, jak i na mocy orzeczenia Sądu, jak również w przypadku nieważności względnej. Z uzasadnienia wyroku Sądu wynikało, że Sąd ten nie orzekł, iż zachodzi nieważność umowy ani też uchylenie skutków prawnych oświadczenia woli z powodu nieważności względnej. Zdaniem Sądu nieważność umowy nie zachodziła z następujących powodów:

- zbywca nieruchomości w dacie zawarcia umowy nie był jej właścicielem,

- sprzedaży cudzej rzeczy nie można uznać za umowę nieważną, ponieważ przepisy Kodeksu cywilnego nie zakazują sprzedaży rzeczy cudzej, z tym jednak, że umowa taka wywiera tylko skutek zobowiązujący, nie wywołując skutku rozporządzającego,

- takiej umowy nie można uznać za nieważną,, gdyż nie jest ona niezgodna z ustawą oraz sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Umowa taka nie nosi również znamion pozorności, a więc nie zachodzi jej nieważność z tej przyczyny, ponieważ strony były świadome, że zbywcy nie przysługuje prawo własności; znane też były stronom okoliczności faktyczne i proceduralne.

Nie można też przyjąć, że oświadczenia woli stron umowy były dotknięte innymi wadami /błąd, groźba/.

Strona 1/2