Umorzenie postępowania z uwagi na jego bezprzedmiotowość oznacza, że żądanie zawarte we wniosku podatnika nie może zostać rozstrzygnięte merytorycznie. Jest to orzeczenie formalne, kończące postępowanie, bez jego merytorycznego rozstrzygnięcia. Bezprzedmiotowość postępowania oznacza brak któregoś z elementów stosunku materialnoprawnego, skutkującego tym, iż nie można załatwić sprawy przez rozstrzygnięcie jej co do istoty. Bezprzedmiotowość wynika z przyczyn podmiotowych lub przedmiotowych i nie może być utożsamiana z brakiem przesłanek do uwzględnienia wniosku strony.
W przypadku, gdy strona domaga się nie przysługującego jej, czy wręcz nie przewidzianego w przepisach prawa, zwrotu podatku VAT, to należy odmówić żądanego zwrotu, a nie umarzać postępowanie jako bezprzedmiotowe. Rozstrzyganie o tym, że zapłacony podatek VAT nie może być uznany za nadpłatę, z powołaniem się na art. 33 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./, jest dopuszczalne tylko w orzeczeniu merytorycznym o odmowie żądanego zwrotu podatku VAT, a niedopuszczalne w orzeczeniu o umorzeniu postępowania.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skarg K.-K. Sp. z o.o. na decyzje Izby Skarbowej w W. z dnia 13 grudnia 1999 r. (...) w przedmiocie zwrotu nadpłaty podatku od towarów i usług - uchyla zaskarżone decyzje; (...).
Spółka z o.o. K.-K. z siedzibą w W. 1 lutego 1999 r. wystąpiła z żądaniem stwierdzenia nadpłaty w podatku od towaru i usług za miesiące: lipiec 1998 r. w kwocie 83.792,80 zł, sierpień 1998 r. w kwocie 36.700,77 zł oraz grudzień 1998 r. w kwocie 114.699,33 zł.
Podstawą prawną zasadności żądania zdaniem strony stanowił art. 79 par. 1b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./. Swoje stanowisko strona uzasadniła wykazaniem w deklaracji VAT za lipiec 1998 r. kwoty podatku należnego wynikającego z rachunku uproszczonego wewnętrznego (...) z 31 lipca 1998 r. w deklaracji VAT za sierpień kwoty podatku należnego wynikającego z rachunku uproszczonego wewnętrznego (...) z 27 sierpnia 1998 r. a za grudzień kwoty podatku należnego wynikającego z rachunku uproszczonego wewnętrznego (...) z 31 grudnia 1998 r.
W ocenie strony wystawione przez nią rachunki dokumentowały przekazanie katalogów klientom firmy. Strona opodatkowała powyższą czynność, jako wymienione w art. 2 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ 22 procentową stawką podatku. Zdaniem podatnika powyższe czynności niesłusznie zostały zakwalifikowane jako przekazanie towarów na potrzeby reklamy. Strona stwierdziła, że przekazanie przedmiotowych katalogów nie podlega opodatkowaniu z uwagi na ich handlowy charakter. Katalogi stanowią informację o ofercie sprzedawcy. Wymienione rachunki uproszczone dokumentujące czynności zostały "anulowane" przez Zarząd Spółki.
Urząd Skarbowy W.-Ś. decyzjami z 27 lipca 1999 r. (...) odmówił uwzględnienia wniosku strony o stwierdzenie nadpłaty za miesiące lipiec, sierpień i grudzień 1998 r. z uwagi na fakt, iż w jego ocenie czynność polegająca na przekazaniu katalogów stanowi czynność wymienioną w art. 2 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym i jako taka podlegała opodatkowaniu.
W uzasadnieniach między innymi stwierdzono, iż rozsyłanie materiałów informacyjnych ma na celu skłonienie klienta do kupna towarów, wysyłanych przez Spółkę. Ma ona cechy reklamy i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
W jednobrzmiących odwołaniach strona zażądała decyzji z uwagi na naruszenie przepisów prawa materialnego a w szczególności art. 2 i art. 217 Konstytucji, art. 4-6 i art. 7 par. 1 Ordynacji podatkowej, art. 2 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Strona zarzuciła naruszenie przepisów postępowania a w szczególności art. 120, art. 187 par. 1, art. 191 i art. 210 ordynacji podatkowej.
Spółka wniosła również o uzupełnienie materiału dowodowego o jej pismo dotyczące anulowania rachunków uproszczonych. Pisma tego jednak nie przedstawiono.
Izba Skarbowa w W. zaskarżonymi do Naczelnego Sądu Administracyjnego decyzjami z 13 grudnia 1999 r. (...) uchyliła wymienione decyzje urzędu i umorzyła postępowanie w sprawach stwierdzając, że zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę albo uproszczony rachunek, w którym wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty także wówczas, gdy dana sprzedaż nie była objęta obowiązkiem podatkowym albo została zwolniona od podatku. Powołując się na orzecznictwo NSA Izba stwierdziła, że art. 33 ustawy o podatku od towarów i usług (...) odnosi się również do faktur czy rachunków uproszczonych odzwierciedlających przesunięcia towarów pomiędzy firmami tego samego podatnika - czyli do dokumentów wewnętrznych. W rozpatrywanej sprawie nie było zatem najistotniejsze stwierdzenie czy wykonana przez podatnika czynność jest czynnością wymienioną w art. 2 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym czy też nie podlega opodatkowaniu. Strona wystawiła bowiem rachunek uproszczony, w którym wykazała kwotę podatku należnego i z tego tytułu w związku z zapisem art. 33 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług była zobowiązana do wykazania kwoty podatku w deklaracjach za miesiące lipiec, sierpień i grudzień 1998 r.