Skarga Rafała B. na decyzję Izby Skarbowej w S. z 6 kwietnia 1999 r. (...) w przedmiocie zwrotu nadpłaty podatku, rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości (...) od wyroku NSA Ośrodka Zamiejscowego w Szczecinie (...)
Tezy

1. Przy różnych możliwościach wykładni nie jasnych przepisów nie można utracić wartości, jaką niesie za sobą wieloletnie, utrwalone orzecznictwo sądowe, kształtujące praktykę organów administracji.

2. Jeżeli osoba fizyczna nie złoży oświadczenia o przeznaczeniu dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości na zakup lokalu mieszkalnego w terminie 14 dni od sprzedaży tej nieruchomości, a następnie wydatkuje w ciągu 2 lat środki uzyskane ze sprzedaży tej nieruchomości na cele wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./, to decyzja określająca wysokość zaległości podatkowej z tytułu sprzedaży nieruchomości staje się bezprzedmiotowa.

Sentencja

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w sprawie ze skargi Rafała B. na decyzję Izby Skarbowej w S. z 6 kwietnia 1999 r. (...) w przedmiocie zwrotu nadpłaty podatku, rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodka Zamiejscowego w Szczecinie z dnia 20 września 2000 r. (...) - oddalił rewizję nadzwyczajną.

Uzasadnienie strona 1/9

Komentarz. Borkowski Grzegorz.

Odroczenie płatności czy utrata zwolnienia?

Jednym z najbardziej kontrowersyjnych przepisów w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ jest art. 10 ust. 1 pkt 8, zaliczający do źródeł przychodów odpłatne zbycie - przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - między innymi nieruchomości i lokali. Problemom podatkowym z tym związanym "Glosa" poświęciła w swoim czasie sporo miejsca. Wydawać by się mogło, że większość z nich została już wyjaśniona w orzecznictwie, a linia tego orzecznictwa /tak administracyjnego, jak i sądowego/ ustalona. Okazuje się jednak, że zdarzają się próby odejścia od takiej linii, i to zyskujące wsparcie ze strony Ministra Sprawiedliwości. Dobrze się stało, że nie znalazły one zrozumienia w Sądzie Najwyższym, który - chyba po raz pierwszy w sprawach podatkowych - podkreślił, jako wartość samą w sobie, trwałość orzecznictwa sądowego. Dobrze się stało, że przynajmniej co do tej kwestii Sąd Najwyższy i Naczelny Sąd Administracyjny przemówiły "jednym głosem".

Rozbieżność poglądów w sprawach podatkowych między tymi sądami ujawnia się zbyt często /ostatnio w kwestii opodatkowania fundacji/ i nie służy ani poczuciu bezpieczeństwa prawnego podatników, ani też nie umacnia autorytetu wymiaru sprawiedliwości. Stąd też za niezwykle doniosłą uważam prezentowaną tezę, zachęcając Czytelników do uważnej lektury wyroku.

Wprowadzenie

Stan faktyczny sprawy nie był skomplikowany, czego nie można powiedzieć o związanych z nim kwestiach prawnych - zwłaszcza o charakterze procesowym.

Podatnik sprzedał nieruchomość przed wskazanym wyżej terminem. Nie złożył - w terminie 14 dni oświadczenia, że uzyskany przychód przeznaczy -w okresie dwóch lat na cele mieszkaniowe /art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 2000 nr 14 poz. 176 ze zm. - dalej w skrócie zwana ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych/.

Wobec powyższego urząd skarbowy wymierzył podatnikowi należny, ryczałtowy, dziesięcioprocentowy podatek, który w części został zapłacony. Ponieważ podatnik - jeszcze przed upływem dwóch lat - wydał uzyskany ze sprzedaży przychód na zakup innej nieruchomości wystąpił do urzędu skarbowego z podwójnym wnioskiem:

- o zwrot już zapłaconego podatku /jako nienależnie uiszczonego/

- o umorzenie zaległości podatkowej w pozostałej /nie zapłaconej/ części.

Urząd skarbowy uwzględnił drugi z tych wniosków /o umorzenie/, natomiast odmówił stwierdzenia nadpłaty oraz zwrotu wpłaconego podatku. Jego zdaniem był to podatek należny, a nie jest możliwa zmiana lub uchylenie decyzji określającej zobowiązanie podatkowe, a także wznowienie postępowania czy też stwierdzenie nieważności decyzji lub jej wygaśnięcie.

Strona 1/9