Sprawa ze skargi Dyrektora Zarządu (...) Oficyny Wydawniczej "SP" Spółki z o.o. w B.-P. na odmowę udzielenia informacji przez Przewodniczącego Rady Miasta i Gminy w Ł. na skutek rewizji nadzwyczajnej Prezesa NSA (...) od wyroku NSA w Warszawie II SA 2230/99 - uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę NSA w Warszawie do ponownego rozpoznania.
Tezy

Konstytucja RP ustanawia wyższe standardy ochrony wolności wypowiedzi niż przewidziane w art. 10 Konwencji z dnia 4 listopada 1950 r. o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzonej w Rzymie /Dz.U. 1993 nr 61 poz. 284/.

Odmowa udostępnienia prasie akt urzędowych, podobnie jak odmowa udzielenia informacji, może nastąpić jedynie ze względu na ochronę tajemnicy państwowej, urzędowej lub innej tajemnicy chronionej ustawą. W interesie Rzeczypospolitej Polskiej leży gwarantowanie prasie jak najszerszego dostępu do informacji będących w posiadaniu organów i instytucji publicznych, rozumianego jako prawo do uzyskania informacji nie tylko w formie przekazu ustnego, pisemnego czy w innej postaci od zobowiązanego organu, lecz także przez wgląd do akt powstałych w rezultacie jego działalności.

Sentencja

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi Dyrektora Zarządu (...) Oficyny Wydawniczej "SP" Spółki z o.o. w B.-P. na odmowę udzielenia informacji przez Przewodniczącego Rady Miasta i Gminy w Ł. na skutek rewizji nadzwyczajnej Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 lutego 2000 r. II SA 2230/99 - uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę NSA w Warszawie do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie strona 1/11

Komisja Rewizyjna Rady Miasta i Gminy Ł. na posiedzeniu w dniu 12 kwietnia 1999 r. obradowała nad sprawozdaniem z wykonania budżetu gminy za rok 1998 i opowiedziała się jednomyślnie za przyjęciem sprawozdania i udzieleniem absolutorium Zarządowi Miasta i Gminy za rok 1998. Zgodnie z par. 8 ust. 4 Regulaminu Komisji Rewizyjnej, stanowiącego załącznik do uchwały (...) Rady Miasta i Gminy w Ł. z dnia 12 kwietnia 1996 r. posiedzenie Komisji miało charakter posiedzenia zamkniętego. W związku z tym Komisja sporządziła dwa protokoły posiedzenia: jeden zawierający ocenę realizacji budżetu gminy za rok 1998 wraz z wnioskiem o udzielenie absolutorium Zarządowi Miasta i Gminy, który razem z uchwałą Regionalnej Izby Rachunkowej w W. z dnia 20 kwietnia został przedstawiony na sesji Rady Miasta i Gminy w dniu 27 kwietnia 1999 r. i drugi protokół, określony jako wewnętrzny, który został uznany przez Komisję za niejawny i był przechowywany w taki sposób, że nawet przewodniczący Rady nie znał jego treści.

Redaktor Marek J. z redakcji "SP", który zapoznał się z protokółem jawnym na sesji Rady Miasta i Gminy, na której protokół ten był przedstawiony i oceniony, zażądał udostępnienia "protokołu wewnętrznego". Przewodniczący Rady w piśmie z dnia 15 października 1999 r. odmówił udostępnienia tego protokołu .

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 21 lutego 2000 r. II SA 2230/00 oddalił skargę Dyrektora Zarządu (...) Oficyny Wydawniczej "SP" Sp. z o.o., a zarazem redaktora naczelnego pisma, na odmowę udostępnienia prasie "protokołu wewnętrznego z posiedzenia Komisji Rewizyjnej", która została wniesiona na podstawie art. 4 ust. 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe /Dz.U. nr 5 poz. 24 ze zm./.

W ocenie Sądu prawo do informacji podlega ograniczeniom przewidzianym w art. 61 ust. 3 Konstytucji RP, który stanowi, że ograniczenie tego prawa może nastąpić ze względu na określoną w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. Pewne ograniczenia prawa do informacji mogą wynikać z faktu, że w kwestii trybu udzielania informacji Konstytucja odsyła do ustaw zwykłych, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu - do ich regulaminów /art. 61 ust. 4/. Warto też, zdaniem Sądu, zwrócić uwagę na ograniczenia zawarte w art. 47, art. 59, art. 50 i art. 51 Konstytucji RP. Ograniczenia prawa do uzyskiwania informacji zgodne są z powszechnie przyjętymi standardami, w szczególności europejskimi, w tym art. 10 ust. 2 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności /przyjętej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r.; ratyfikowanej przez Polskę dnia 19 stycznia 1993 r./. W ocenie Sądu ograniczenia prawa do informacji mają różny charakter i stawiają wyżej niektóre dobra od prawa do uzyskiwania informacji. W Unii Europejskiej wskazuje się tylko na potrzebę przedstawienia przez władzę publiczną powodów, dla których "zgodnie z prawem lub praktyką" odmówiono udzielenia informacji /art. VII Rekomendacji R /81/ 19 Komitetu Rady Ministrów dla Państw Członkowskich z 25 listopada 1981 r. w sprawie dostępu do informacji posiadanych przez władze publiczne/.

Strona 1/11