Do czasu utworzenia związku komunalnego w celu zarządzania stanowiącym współwłasność gmin warszawskich mieniem służącym do realizacji zadań publicznych o charakterze infrastruktruralnym /art. 37 ust. 2 ustawy z dnia 25 marca 1994 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy - Dz.U. nr 48 poz. 195 ze zm./, w tym także mieniem Zakładu Budżetowego pod nazwą "Tramwaje Warszawskie", mienie to z mocy ustawy pozostaje w zarządzie przymusowym sprawowanym przez Zarząd miasta stołecznego Warszawy /art. 37 ust. 4 w związku z art. 9-12 ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy/.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi "Tramwaje Warszawskie" - Zakładu Budżetowego Miasta Stołecznego Warszawy na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego (...) w przedmiocie wymiaru podatku od nieruchomości za 1996 r. na skutek rewizji nadzwyczajnej Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 września 1997 r. III SA 1645/96 uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania NSA w Warszawie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Rewizja nadzwyczajna jest uzasadniona.
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej w zakresie lokalnego transportu zbiorowego należało do tzw. zadań własnych gminy /art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym - t.j. Dz.U. 1996 nr 13 poz. 74 ze zm./. W celu realizacji tego zadania, Rada m.st. Warszawy, działając na podstawie ówczesnej wersji art. 18 ust. 2 pkt. 9 lit. "i" ustawy o samorządzie terytorialnym oraz art. 16 ust. 7 ustawy z dnia 18 maja 1990 r. o ustroju samorządu miasta stołecznego Warszawy /Dz.U. nr 34 poz. 200/, utworzyła zakład budżetowy pod nazwą Miejskie Zakłady Komunikacyjne. Następnie Rada m.st. Warszawy, uchwałą (...) z dnia 19 lipca 1993 r. w sprawie podziału zakładu budżetowego pod nazwą Miejskie Zakłady Komunikacyjne, postanowiła wyrazić zgodę na dokonanie z dniem 1 stycznia 1994 r. reorganizacji tego zakładu budżetowego poprzez jego podział na:
a/ zakład budżetowy pod tymczasową nazwą Miejskie Zakłady Autobusowe oraz
b/ zakład budżetowy pod tymczasową nazwą Miejskie Zakłady Tramwajowe /par. 2 tej uchwały/.
W nawiązaniu do tej uchwały, Zarząd Związku Dzielnic-Gmin Warszawy dokonał odpowiedniego podziału rzeczowego i finansowego majątku działającego dotychczas zakładu budżetowego pomiędzy utworzone na jego bazie dwa nowe zakłady budżetowe /uchwałą z dnia 1 lutego 1994 r./ oraz nadał statut Zakładowi Budżetowemu p.n. Tramwaje Warszawskie /uchwała Zarządu Związku Dzielnic-Gmin Warszawy z dnia 1 lutego 1994 r. wraz z załącznikiem w sprawie Statutu Zakładu Budżetowego p.n. Tramwaje Warszawskie/. Stosownie do postanowień wymienionej uchwały oraz statutu, przedmiotem działania Zakładu Budżetowego p.n. Tramwaje Warszawskie jest prowadzenie komunikacji zbiorowej tramwajowej na terenie m. st. Warszawy i niezbędnej w tym zakresie działalności inwestycyjnej i gospodarczej, a także "prowadzenie innej działalności gospodarczej oraz realizowanie zadań zleconych" /par. 1 statutu/. Przy czym zakład budżetowy p.n. Tramwaje Warszawskie działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 stycznia 1991 r. - Prawo budżetowe /Dz.U. nr 4 poz. 18 ze zm./, rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 8 maja 1991 r. w sprawie zakładów budżetowych /Dz.U. nr 42 poz. 183/ oraz wyżej powołanej uchwały i statutu. Z przepisów tych wynika w sposób jednoznaczny, że w sensie prawnym działalność Zakładu Budżetowego p.n. Tramwaje Warszawskie ma charakter działalności gospodarczej /art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej - Dz.U. nr 41 poz. 324 ze zm. oraz art. 16 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy - Prawo budżetowe, a także powołane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 maja 1991 r. w sprawie zakładów budżetowych - Dz.U. nr 42 poz. 183 oraz par. 1 statutu Zakładu Budżetowego p.n. Tramwaje Warszawskie/. W zasadzie zakład budżetowy pokrywa koszty swojej działalności z dochodów własnych /art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy - Prawo budżetowe/, co jednak nie wyklucza możliwości korzystania z dotacji z budżetu gminy /art. 16 ust. 4 pkt 4 ustawy - Prawo budżetowe/. Ponieważ jednak w rozpoznawanej sprawie chodzi o działalność gospodarczą gminy o charakterze "użyteczności publicznej" /art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie terytorialnym/, to także i z tej przyczyny w par. 6 uchwały nr 520/94 Zarządu Związku Dzielnic-Gmin Warszawy znalazło się postanowienie, w myśl którego: