1. Choć mieszanie olei napędowych można określić pod pewnymi względami jako nieuczciwe nie można jednak bez wyraźnej podstawy prawnej wymierzyć z tego tytułu akcyzy.
2. Zgodnie z art. 178 ust. 1 Konstytucji RP, sędziowie w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości są związani tylko Konstytucja oraz ustawami. Oznacza to, że w sytuacji, gdy sąd orzekający w konkretnej sprawie podnosi zarzut niezgodności podustawowego aktu normatywnego /np. rozporządzenia/ z Konstytucją, to w konsekwencji może on w tej sprawie /ad casum/ samodzielnie zdecydować o pominięciu określonej normy prawnej /norm/ tego aktu podustawowego przy podejmowaniu swego rozstrzygnięcia, które w takim wypadku wydaje wyłącznie na podstawie przepisów Konstytucji i ustawy. Taka sytuacja zaistniała właśnie w rozpoznawanej sprawie, w której Sąd Najwyższy podjął rozstrzygnięcie w sprawie wyłącznie w oparciu o art. 35 ust. 1 w związku z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./, z pominięciem natomiast par. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z par. 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 1998 r. w sprawie podatku akcyzowego /Dz.U. nr 157 poz. 1035 ze zm./, które uznał za oczywiście sprzeczne z art. 217 Konstytucji RP.
Sąd Najwyższy w sprawie ze skargi Macieja J., Leszka S., Krzysztofa S., Waldemara S., Romualda M. wspólników Spółki Cywilnej "W." na decyzję Izby Skarbowej w Z.-G. z dnia 30 października 2000 r. (...) w przedmiocie podatku akcyzowego za lipiec 1999 r., po rozpoznaniu na rozprawie rewizji nadzwyczajnej Rzecznika Praw Obywatelskich od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 22 czerwca 2001 r., I SA/Po 3183/00 - uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę NSA OZ w Poznaniu do ponownego rozpoznania.
Urząd Skarbowy w N.-S. decyzją z dnia 30 czerwca 2000 r. określił Spółce cywilnej "W." - Maciej J., Leszek S., Krzysztof S., Waldemar S., Romuald M. z siedzibą w M. /nazywanej nadal: Spółką/ zobowiązanie podatkowe w podatku akcyzowym za miesiąc lipiec 1999 r. w kwocie 94.651 zł oraz zaległość w podatku akcyzowym w wysokości 94.651 zł, a także kwotę odsetek za zwłokę, które na dzień wydania decyzji wynosiły 32.098.40 zł. W uzasadnieniu tej decyzji Urząd Skarbowy stwierdził, iż w wyniku przeprowadzonej kontroli ustalono, że Spółka w miesiącu lipcu 1999 r. dokonała zakupu oleju napędowego o symbolu SWW 0242-222 przeznaczonego do silników nisko- i średnioobrotowych, po czym olej ten wlewany był do zbiorników i mieszany z olejem o symbolu SWW 0242-221 przeznaczonym do silników szybkoobrotowych i traktowany jako jeden asortyment w sprzedaży, pomimo że w owym czasie olej opałowy o symbolu SWW 0242-222 był zwolniony z podatku akcyzowego, a olej napędowy o symbolu SWW 0242-221 był opodatkowany podatkiem akcyzowym, zgodnie z par. 18 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 1998 r. w sprawie podatku akcyzowego /Dz.U. nr 157 poz. 1035 ze zm. - powoływanego nadal jako: rozporządzenie Ministra Finansów z 1998 r./. W tej sytuacji, Spółka stała się podatnikiem podatku akcyzowego od ilości sprzedanego oleju napędowego w wyniku przekwalifikowania produktów naftowych. Następnie, Izba Skarbowa w Z.-G. decyzją z dnia 30 października 2000 r. utrzymała w mocy zaskarżoną przez Spółkę decyzję organu podatkowego pierwszej instancji. Z kolei, Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu wyrokiem z dnia 22 czerwca 2001 r. /I SA/Po 3183/00/ oddalił skargę Spółki na powyższą decyzję Izby Skarbowej, podzielając w pełni zasadność tego rozstrzygnięcia organów podatkowych.
Rzecznik Praw Obywatelskich pismem z dnia 26 lutego 2002 r. (...) wniósł rewizję nadzwyczajną od powyższego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodka Zamiejscowego w Poznaniu z dnia 22 czerwca 2001 r. /I SA/Po 3183/00/, zarzucając temu wyrokowi: po pierwsze - rażące naruszenie art. 34 ust. 1, art. 35 ust. 4 oraz art. 36 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm. - powoływanej nadal jako: ustawa o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym/ w związku z błędną wykładnią par. 18 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów z 1998 r., które obowiązywało w dacie określenia zobowiązania podatkowego; oraz po drugie - rażące naruszenie prawa: "przez przyjęcie, że towar zwolniony od podatku akcyzowego na mocy wymienionych przepisów prawa podlega temu podatkowi, a także naruszenie przepisów postępowania przez rażące przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przez zastosowanie rozszerzonej interpretacji przepisów prawa podatkowego /art. 393[1] pkt 2 Kpc/". W uzasadnieniu rewizji nadzwyczajnej Rzecznik Praw Obywatelskich podniósł w szczególności, że: "Olej napędowy o symbolu SWW 0242-221 obciążony był podatkiem akcyzowym. Z kolei olej napędowy o symbolu SWW 0242-222 był wolny od podatku /załącznik nr 1 - poz. 1 rub. 3 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 1998 r. w sprawie podatku akcyzowego/. Nie był zatem w okresie prowadzonej kontroli, tj. w lipcu 1999 r. towarem podlegającym opodatkowaniu. Zgodnie z par. 18 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia są również osoby fizyczne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby prawne dokonujące sprzedaży wyrobów akcyzowanych podlegających opodatkowaniu tym podatkiem, od których nie zapłacono podatku akcyzowego. Tak więc. jedynie produkty podlegające opodatkowaniu, od których nie zapłacono podatku akcyzowego na wcześniejszym etapie obrotu powinny być objęte obowiązkiem podatkowym. Dopiero bowiem obowiązek podatkowy wynikający z wyraźnych przepisów prawa mógł spowodować skonkretyzowanie osoby podatnika. (...) obowiązku podatkowego nie można domniemywać, jak to uczyniły organy skarbowe, a następnie Naczelny Sąd Administracyjny.