Wykonanie domowych przyłączy sanitarnych w czasie obowiązywania decyzji o pozwoleniu na budowę sieci sanitarnych wraz z przyłączami domowymi, które okazało się częściowo niezgodne z prawem, z uwagi na brak decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla tych przyłączy, nie może być uznane za samowolę budowlaną w rozumieniu art. 28 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - Dz.U. nr 89 poz. 414 ze zm./.
Sąd Najwyższy w sprawie ze skargi Romualda B. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 28 września 1999 r. (...) w przedmiocie pozwolenia na budowę kanalizacji sanitarnej po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 kwietnia 2002 r. rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2001 r. IV SA 1993/99 - oddala rewizję nadzwyczajną.
Minister Sprawiedliwości w rewizji nadzwyczajnej zarzucił wyrokowi Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2001 r. rażące naruszenia art. 22 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ i art. 28 ust. 1 oraz art. 34 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym /Dz.U. 1999 nr 15 poz. 139 ze zm./ i na podstawie art. 57 ust. 2 ustawy o NSA wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku oraz przekazanie sprawy Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu wniesionej rewizji wskazano, że Kierownik Urzędu Rejonowego w S. decyzją z dnia 18 września 1995 r. zatwierdził projekt budowlany i udzielił Społecznemu Komitetowi Budowy Kanalizacji pozwolenia na budowę kanału sanitarnego w S. w ul. K. i A. wraz z przyłączami. Po wszczęciu na wniosek Anny, Bogusława i Czesława K. postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności wydanej decyzji ostatecznej, Wojewoda P. decyzją z dnia 15 stycznia 1999 r. stwierdził wydanie pozwolenia na budowę z naruszeniem prawa. Decyzję tę uchylił Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego w dniu 4 marca 1999 r. i sprawę przekazał do ponownego rozpatrzenia, w wyniku którego Wojewoda P. decyzją z dnia 28 września 1999 r. stwierdził nieważność decyzji Kierownika Urzędu Rejonowego w S. z dnia 18 września 1995 r. na podstawie art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa. Po rozpatrzeniu sprawy w trybie odwoławczym Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego utrzymał w mocy decyzję Wojewody P. - decyzją z dnia 28 września 1999 r.
Naczelny Sąd Administracyjny, po rozpoznaniu skargi Romualda B., wyrokiem z dnia 5 kwietnia 2001 r. uchylił zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji, uznając, że dające się rozłączyć z istniejącymi już budynkami bez istotnego ich uszkodzenia przyłącze kanalizacyjne, wykonywane jako samodzielne urządzenie budowlane, nie jest budową obiektu budowlanego lub jego części. Na wybudowanie takiego przyłącza nie jest wymagane uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani pozwolenia na budowę /art. 39 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym/. Zbędne jest także uzyskanie zgody właścicieli nieruchomości. Ponadto zgłoszenia budowlanego wymaga jedynie urządzenie budowlane montowane na obiektach wyższych niż 3 m /art. 30 ust. 1 pkt 2b Prawa budowlanego/.
Sąd orzekający zwrócił jednak uwagę, że ze względu na wprowadzenie art. 29 ust. 2 pkt 9 i art. 30 ust. 1 pkt 2b ustawą z dnia 22 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane, ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych ustaw /Dz.U. nr 111 poz. 726/ z mocą obowiązującą od dnia 23 listopada 1997 r., powyższy wywód może dotyczyć przypadku budowy przyłączy po tej dacie. Natomiast w przypadkach wykonywania przyłączy przed tym terminem lub, gdy nie były one samodzielnym urządzeniami budowlanymi, ich realizacja wymagała uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu wraz z pozwoleniem na budowę.