Skarga Rafinerii "J." SA z siedzibą w J. na decyzję Izby Skarbowej w Rz. w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w opłacie skarbowej, po rozpoznaniu na rozprawie, rewizji nadzwyczajnej Prezesa NSA (...) od wyroku NSA
Tezy

Umowa sprzedaży towarów używanych, która jako czynność cywilnoprawna poddana jest co do zasady podatkowi od towarów i usług, lecz na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ zwolniona została z tego podatku, wyłączona jest z zakresu stosowania ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./ na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" /in principio/ tej ustawy.

Odrębność reżimów prawnych obu rodzajów podatków - z jednej strony opłaty skarbowej, a z drugiej strony podatku od towarów i usług - przesądza o tym, że czynności cywilnoprawne, które na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej wyłączone zostały z zakresu stosowania przepisów ustawy o opłacie skarbowej z tej przyczyny, że poddane zostały przepisom prawnym podatku od towarów i usług, nie mogą być następnie ponownie poddawane obowiązkowi opłaty skarbowej tylko z tego powodu, że na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zostały one zwolnione z obowiązku uiszczenia tego podatku.

Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie tylko nie wyjaśnił dlaczego podziela stanowisko organów podatkowych ale wbrew wynikającemu z art. 328 par. 2 Kpc w związku z art. 59 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ obowiązkowi "wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku" stwierdził, że wobec rozbieżności w interpretacji art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej, w opinii tego Sądu: "brak jest podstaw do zarzucenia orzekającym w sprawie organom naruszenia prawa materialnego".

Sentencja

Sąd Najwyższy w sprawie ze skargi Rafinerii "J." SA z siedzibą w J. na decyzję Izby Skarbowej w Rz. z dnia 20 czerwca 2000 r. (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w opłacie skarbowej, po rozpoznaniu na rozprawie, rewizji nadzwyczajnej Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodka Zamiejscowego w Rzeszowie z dnia 10 kwietnia 2001 r., SA/Rz 1247/00 - uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę NSA OZ w Rzeszowie do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie strona 1/3

Urząd Skarbowy w J. decyzją z dnia 29 marca 2000 r. odmówił stwierdzenia nadpłaty w opłacie skarbowej obliczonej i pobranej przez notariusza od dokonanej w dniu 19 stycznia 2000 r. w formie aktu notarialnego czynności cywilnoprawnej sprzedaży przez Rafinerię "J." S.A. na rzecz "C.-B." Polska Sp. z o.o. towarów używanych w postaci budynków i budowli oraz instalacji przemysłowych i innych urządzeń trwale związanych z gruntem wraz z prawem wieczystego użytkowania do tego gruntu. W uzasadnieniu tej decyzji Urząd Skarbowy stwierdził, że powyższa umowa sprzedaży podlegała opłacie skarbowej na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 lit. "a" ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm. - powoływanej nadal jako: ustawa o opłacie skarbowej/, bowiem nie podlegała ona wyłączeniu z obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" tej ustawy w związku z art. 5 i art. 7 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm. - powoływanej nadal jako: ustawa o podatku od towarów i usług/. Powyższa decyzja Urzędu Skarbowego w J. utrzymana została w mocy decyzją Izby Skarbowej w Rz. z dnia 20 czerwca 2000 r., która w uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia stwierdziła w szczególności, że z art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej wynika, iż wyłączenie z opłaty skarbowej dotyczyć może jedynie dwóch grup podatników podatku od towarów i usług, którzy z mocy wyraźnego przepisu zwolnieni są z obowiązku uiszczenia tego podatku: po pierwsze - podatników zwolnionych z obowiązku uiszczenia podatku od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług; oraz po drugie - podatników zwolnionych z obowiązku uiszczenia podatku od towarów i usług na podstawie art. 14 ustawy o podatku od towarów i usług. Tymczasem, w opinii organu podatkowego, w danym wypadku umowa sprzedaży nie podlegała zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lub pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, lecz na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 tej ustawy.

Następnie, Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Rzeszowie wyrokiem z dnia 10 kwietnia 2001 r. /SA/Rz 1247/00/ oddalił skargę Rafinerii "J." S.A. na powyższą decyzję Izby Skarbowej w Rzeszowie. W uzasadnieniu tego wyroku Naczelny Sąd Administracyjny wskazał na istniejącą w orzecznictwie sądowym rozbieżność dotyczącą sposobu interpretacji art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej, a mianowicie: z jednej strony - na uchwałę składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 listopada 2000 r. /FPS 5/00 - ONSA 2001 nr 3 poz. 96/, wedle której nie podlega opłacie skarbowej w myśl art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej umowa sprzedaży towarów używanych, jeżeli jest ona zawarta przez podatnika podatku od towarów i usług /art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług/, także wówczas, gdy objęta jest zarazem wynikającym z ustawy o podatku od towarów i usług zwolnieniem od tego podatku - przy czym dotyczy to także zwolnienia wynikającego z art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług; a z drugiej strony - na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 2000 r. /III RN 198/99 - OSNAPU 2001 nr 8 poz. 254/, wedle którego, zwolnienie od opłaty skarbowej, o którym mowa jest w art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej dotyczy wyłącznie umów sprzedaży zawieranych przez podatników podatku od towarów i usług i obowiązanych do uiszczenia tego podatku oraz tych podatników podatku od towarów i usług, którzy zwolnieni zostali z obowiązku uiszczenia tego podatku na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lub na podstawie art. 14 ustawy o podatku od towarów i usług - co prowadzi do wniosku, że podatnicy podatku od towarów i usług, którzy zwolnieni zostali z obowiązku opłaty tego podatku od umowy sprzedaży na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług, są obowiązani przy zawarciu takiej umowy uiścić opłatę skarbową. W tej sytuacji, w rozpoznawanej sprawie należało wziąć pod uwagę, że: "Sprzedaż budynków i budowli jako towarów używanych podlega ustawie o podatku od towarów i usług, lecz jednocześnie jest zwolniona od tego podatku na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 tej ustawy. W związku z tym umowa sprzedaży budynków i budowli nie jest objęta żadnym z wyżej wymienionych wyłączeń od opłaty skarbowej przewidzianych w art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej". Co więcej, w opinii Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażonej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, powstała na gruncie orzecznictwa sądowego rozbieżność w interpretacji art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej nie daje podstawy "do zarzucenia orzekającym w sprawie organom naruszenia prawa materialnego, o którym mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ skutkującym uchylenie zaskarżonej decyzji".

Strona 1/3