Skarga Teresy P.-Ł. na decyzję Izby Skarbowej w W. w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych po rozpoznaniu rewizji nadzwyczajnej Prezesa NSA (...) od wyroku NSA w Warszawie , III SA 2981/99
Tezy

Wydanie na podstawie art. 7 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy /Dz.U. nr 50 poz. 279 ze zm./ decyzji ustanawiającej prawo wieczystego użytkowania gruntu na rzecz byłego właściciela /jego następców prawnych/ oraz zawarcie przez Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z byłym właścicielem /jego następcami prawnymi/ umowy użytkowania wieczystego gruntu warszawskiego nie może być traktowane jako nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /t.j. Dz.U. 2000 nr 14 poz. 176 ze zm./, a zatem sprzedaż /odpłatne zbycie/ prawa wieczystego użytkowania ustanowionego w trybie art. 7 tego dekretu nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy także wówczas, gdy sprzedaż ta została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ustanowienie użytkowania wieczystego, a także przed upływem pięciu lat od wydania decyzji administracyjnej o ustanowieniu użytkowania wieczystego i zawarcia umowy o ustanowieniu tego prawa.

Sentencja

Sąd Najwyższy w składzie: w sprawie ze skargi Teresy P.-Ł. na decyzję Izby Skarbowej w W. z dnia 12 października 1999 r., (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych po rozpoznaniu rewizji nadzwyczajnej Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 kwietnia 2001 r., III SA 2981/99 - uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania NSA w Warszawie.

Uzasadnienie strona 1/10

Decyzją z dnia 20 maja 1999 r., (...), Drugi Urząd Skarbowy W.-Ś. odmówił stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym za 1999 r. z tytułu sprzedaży prawa wieczystego użytkowania 1/2 części gruntu położonego w W. przy ul. G. 357 i zwrotu zryczałtowanego podatku od przychodu w wysokości 3.859.472,66 zł uzyskanego przez Teresę P.-Ł.

W uzasadnieniu decyzji stwierdzono, że nabycie prawa wieczystego użytkowania nieruchomości nastąpiło na podstawie umowy z 12 marca 1998 r. ustanawiającej to prawo, zawartej między Prezydentem Miasta Stołecznego Warszawy i Teresą P.-Ł. w wykonaniu decyzji Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 20 listopada 1997 r., (...), wydanej na podstawie przepisów dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy /Dz.U. nr 50 poz. 279 ze zm./. Powyższą decyzją Prezydent ustanowił na 99 lat użytkowanie wieczyste gruntu położonego w W. przy ul. G. 357 na rzecz następców prawnych byłego właściciela hipotecznego gruntu. Urząd Skarbowy uznał, że skoro zbycie tak ustanowionego prawa użytkowania wieczystego nastąpiło w 1999 r., czyli przed upływem pięciu lat od końca roku, w którym doszło do jego nabycia, to przychód z tego tytułu podlega zryczałtowanemu opodatkowaniu na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. "c" ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych /t.j. Dz.U. 2000 nr 14 poz. 176 ze zm./. Zdaniem Urzędu Skarbowego w przedmiotowej sprawie nie miał miejsca zwrot wywłaszczonej nieruchomości, a jedynie w takim wypadku nie można byłoby mówić o "nabyciu prawa" w rozumieniu powołanego przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odwołaniu od decyzji Urzędu Skarbowego pełnomocnik Teresy P.-Ł. wniósł o uchylenie tej decyzji w całości i stwierdzenie nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych. Podniósł, że decyzja o ustanowieniu prawa użytkowania wieczystego wydana na podstawie dekretu z dnia 26 października 1945 r. ma charakter restytucyjny. Jej wydanie przywraca następcy prawnemu właściciela wywłaszczoną nieruchomość w postaci ustanowienia na jego rzecz prawa użytkowania wieczystego.

Decyzją z dnia 12 października 1999 r., (...), Izba Skarbowa w W. utrzymała w mocy zaskarżoną decyzję Urzędu Skarbowego. W uzasadnieniu decyzji stwierdzono, że w przypadku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego nie można mówić o restytucji stosunków własnościowych sprzed przejścia gruntu z mocy prawa na własność miasta stołecznego Warszawy, a następnie Skarbu Państwa. Nieruchomość przy ul. G. 357 w W. została skomunalizowana na podstawie art. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 r., a następnie z mocy ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej /Dz.U. nr 14 poz. 130/ stała się własnością Skarbu Państwa. Do gruntów objętych działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. nie miały zastosowania przepisy ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /t.j. Dz.U. 1991 nr 30 poz. 127 ze zm./, ponieważ dekret nie przewidywał zwrotu skomunalizowanych nieruchomości na zasadach takich, jak określone w art. 69 ust. 1 tej ustawy. Dekret o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy zezwalał wyłącznie na objęcie przejętych nieruchomości przez poprzednich właścicieli w formie użytkowania wieczystego, które z prawnego punktu widzenia nie jest prawem własności, a zatem nie można twierdzić, że stosunki własnościowe zostały przywrócone do poprzednich, sprzed komunalizacji. Dlatego też, skoro Teresa P.-Ł. /następca prawny byłej właścicielki nieruchomości/ dokonała sprzedaży prawa użytkowania wieczystego przed upływem pięciu lat od daty jego nabycia, to w świetle art. 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód z tej sprzedaży podlegał opodatkowaniu.

Strona 1/10