Sprawa ze skargi na decyzję Ministra Edukacji Narodowej w Warszawie w przedmiocie pomocy materialnej dla studentów na skutek rewizji nadzwyczajnej Rzecznika Praw Obywatelskich (...) od wyroku NSA w Warszawie , I SA 2134/98
Tezy

Interesem prawnym w rozumieniu art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ jest także interes prawny oparty na przepisie prawa formalnego, uprawniający samorząd studencki do udziału w procedurze stanowienia aktów prawnych rektora, dotyczących praw i obowiązków społeczności studenckiej uczelni.

Sentencja

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi Zarządu Konwentu Uczelnianego Samorządu Studenckiego Politechniki W. na decyzję Ministra Edukacji Narodowej w Warszawie z dnia 26 listopada 1998 r. (...) w przedmiocie pomocy materialnej dla studentów na skutek rewizji nadzwyczajnej Rzecznika Praw Obywatelskich (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 sierpnia 1999 r., I SA 2134/98 - uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę NSA w Warszawie do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie strona 1/3

Rektor Politechniki W. zarządzeniem z dnia 19 lutego 1998 r. wprowadził regulamin przyznawania i ustalania wysokości świadczeń pomocy materialnej dla studentów studiów dziennych w Politechnice W.

Zarząd Konwentu Uczelnianego Samorządu Studenckiego Politechniki W. wystąpił do Ministra Edukacji Narodowej z wnioskiem o uchylenie w trybie nadzoru powyższego zarządzenia jako wydanego z rażącym naruszeniem przepisu par. 9 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 1991 r. w sprawie warunków, form, trybu przyznawania i wypłacania oraz wysokości świadczeń pomocy materialnej dla studentów studiów dziennych /Dz.U. nr 9 poz. 32 ze zm./. Minister Edukacji Narodowej decyzją z dnia 27 sierpnia 1998 r. odmówił uchylenia powyższego zarządzenia Rektora Politechniki W., powołując jako podstawę prawną decyzji przepis art. 31 ust. 2 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym /Dz.U. nr 65 poz. 385 ze zm./, Minister Edukacji Narodowej, po rozpatrzeniu wniosku Zarządu Konwentu o ponowne rozpatrzenie sprawy, decyzją z dnia 26 listopada 1998 r. utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia 27 sierpnia 1998 r.

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 17 sierpnia 1999 r. I SA 2134/98 oddalił skargę Zarządu Konwentu Uczelnianego Samorządu Studenckiego Politechniki W. na decyzję Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 listopada 1998 r. W ocenie Sądu samorząd studencki nie jest podmiotem uprawnionym do zaskarżania rozstrzygnięć nadzorczych właściwego ministra wydawanych na podstawie art. 31 ust. 2 ustawy o szkolnictwie wyższym, gdyż zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 1998 r. III ZP 46/97 /OSNAPU 1998 nr 13 poz. 384/ "rozstrzygnięcie nadzorcze właściwego ministra dotyczy interesu prawnego określonej uczelni i kompetencji jej organów /senatu lub rektora/ do podejmowania aktów prawnych o charakterze ogólnym (...) dlatego innym podmiotom skarga (...) nie przysługuje."

Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył powyższy wyrok rewizja nadzwyczajną, w której zarzucił "istotne" naruszenie prawa przez błędną wykładnię art. 31 ust. 2 ustawy o szkolnictwie wyższym oraz art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich jest poza sporem, że Naczelny Sąd Administracyjny sprawuje kontrolę rozstrzygnięć nadzorczych Ministra Edukacji Narodowej wydawanych na podstawie art. 31 ust. 2 ustawy o szkolnictwie wyższym, stanowisko takie zajął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 lutego 1998 r. III ZP 46/97 /OSNAPU 1998 nr 13 poz. 384/. Z przepisu par. 9 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 1991 r. w sprawie warunków, form, trybu przyznawania i wypłacania oraz wysokości świadczeń pomocy materialnej dla studentów studiów dziennych wynika, że kompetencja do wydania szczegółowego regulaminu przyznawania i ustalania wysokości świadczeń, o których mowa w par. 1 ust. 1 pkt 1, 1a, 2, 4-6 i w ust. 2 oraz podziału środków przysługuje nie rektorowi działającemu samodzielnie, ale rektorowi i organowi samorządu studenckiemu współuczestniczącemu w wydaniu tych aktów. W konsekwencji rozstrzygnięcie nadzorcze Ministra Edukacji Narodowej w przedmiocie wyżej wymienionych aktów dotyczy, zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich interesu prawnego określonej uczelni i kompetencji jej organów /rektora oraz samorządu studenckiego/ do podejmowania aktów o charakterze ogólnym. Organ samorządu studenckiego występuje w tej sprawie jako w sprawie własnej. Rozstrzygnięcie nadzorcze Ministra odnosi się bezpośrednio również i do zakresu kompetencji organu samorządu studenckiego, dlatego też skarga do sądu administracyjnego powinna przysługiwać zarówno rektorowi jak i samorządowi studenckiemu. Przyznawanie w tej sytuacji prawa do skargi jedynie rektorowi i odmowa uznania legitymacji organu samorządu studenckiego do wniesienia skargi do NSA oznacza pozbawienie organów samorządu studenckiego prawa do sądowej kontroli rozstrzygnięć Ministra, gwarantowanej przez art. 45 ust. 1 Konstytucji RP.

Strona 1/3