Wydanie decyzji określającej wysokość zaległości podatkowej przez organ podatkowy pierwszej instancji nie wpływa na bieg terminu przedawnienia /art. 70 par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./.
Sąd Najwyższy w sprawie ze skargi Marii W., Jerzego W. na decyzję Izby Skarbowej w R. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 1994 r., po rozpoznaniu rewizji nadzwyczajnej Prokuratora Generalnego (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodka Zamiejscowego w Rzeszowie z dnia 15 stycznia 2002 r. SA/Rz 1400/01 - oddala rewizję nadzwyczajną.
Małżonkowie W. w złożonym wspólnym zeznaniu podatkowym za 1994 r. wykazali łączny podatek dochodowy od osób fizycznych w kwocie 16.740,60 zł, wpłacone zaliczki w kwocie 21.960 zł oraz nadpłatę w kwocie 4.955,40 zł. Decyzją z 3.11.2000 r. urząd skarbowy, w wyniku przeprowadzonego postępowania kontrolnego i podatkowego, określił małżonkom W. podatek dochodowy od osób fizycznych za 1994 r. w kwocie 24.564,30 zł, zaległość podatkową w tym podatku w kwocie 7.823,70 zł oraz odsetki za zwłokę w kwocie 20.109,80 zł.
Na skutek odwołania od decyzji izba skarbowa decyzją z 2.2.2001 r. uchyliła decyzję organu I instancji w części dotyczącej odsetek i określiła ich wysokość w kwocie 13.553,80 zł, w pozostałym zakresie, zaskarżona decyzja urzędu skarbowego została utrzymana w mocy.
W wyniku rozpoznania skargi podatników Naczelny Sąd Administracyjny - wyrokiem z dnia 15 stycznia 2002 r. uchylił zaskarżoną decyzję izby skarbowej. Sąd ustalił, że decyzja ta została wydana już po upływie okresu przedawnienia, o którym mowa w art. 70 par. 1 Ordynacji podatkowej, tj. określiła zobowiązanie podatkowe, które wcześniej wygasło, chyba że zachodziły sytuacje /art. 59 par. 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej/ przewidziane w art. 70 par. 2-6 Ordynacji podatkowej, co wymaga wyjaśnienia.
Powyższy wyrok zaskarżył rewizją nadzwyczajną Prokurator Generalny.
Rewidujący uważa, że skoro decyzja określająca wysokość zobowiązania podatkowego /zaległości podatkowe/ podjęta została w 5-letnim okresie, o którym mowa w art. 70 par. 1 Ordynacji podatkowej, to nie może być ona uchylona tylko z tego powodu, że rozpoznanie sprawy w instancji odwoławczej nastąpiło po upływie tego okresu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wynikające z rewizji nadzwyczajnej zagadnienie prawne dotyczy pytania o skutki prawne upływu 5-letniego terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, przewidzianego w art. 70 par. 1 Ordynacji podatkowej - w toku postępowania odwoławczego w sytuacji, gdy zaskarżona decyzja organu I instancji została wydana przed upływem tego terminu.
Do rozważenia pozostawały dwa sprzeczne ze sobą stanowiska zaskarżonego wyroku i rewidującego ten wyrok Prokuratora Generalnego.
Na wstępie należy wskazać te elementy ustalonego w zaskarżonym wyroku stanu faktycznego sprawy, które stanowią niekwestionowane tło przedmiotowej kontrowersji. W sprawie chodzi o postępowanie podatkowe wszczęte przez urząd skarbowy w trybie art. 45 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Postępowanie to dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych za 1994 r. zostało wszczęte pod rządem Ordynacji podatkowej i w I instancji zostało zakończone decyzją z 3.11.2000 r., określającą podatek w wyższej kwocie od tej, którą wykazali podatnicy w ich zeznaniu rocznym. Decyzja ta została wydana przed upływem terminu przedawnienia, o którym mowa w art. 70 par. 1 Ordynacji podatkowej, gdyż w rozważanym przypadku termin ten - liczony od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku, tj. od końca 1995 r. upłynął z końcem 2000 r. Nie jest przy tym kwestionowana w rewizji nadzwyczajnej sama zasada odpowiedzialności subsumcyjnej art. 70 Ordynacji podatkowej /a więc nie art. 68 tej ustawy/ do rozpatrywanego w sprawie stanu faktycznego zobowiązania podatkowego, którego termin płatności wynikał z ustawy /z mocy prawa/, a określenie w decyzji podatkowej miało charakter deklaratoryjnego stwierdzenia /a nie ustalenia przewidzianego w art. 68 Ordynacji podatkowej/. Istotnym elementem podstawy wyroku jest ponadto ustalenie, że w sprawie nie jest wiadome, czy w związku z wydaniem decyzji urzędu skarbowego przed upływem terminu przedawnienia została podjęta czynność egzekucyjna, o której mowa w art. 70 par. 3 Ordynacji podatkowej, a także czy nastąpiły sytuacje, o których mowa w art. 70 par. 2 /odroczenie podatku, ulga podatkowa/ oraz w art. 70 par. 6 /zabezpieczenie hipoteczne/.