Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Małgorzata Pocztarek Sędziowie: sędzia NSA Teresa Zyglewska sędzia del. WSA Mariusz Kotulski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 28 września 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. R., M. P., A. R.-P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 maja 2018 r. sygn. akt II SA/Wa 205/18 w sprawie ze skargi A. R., M. P., A. R.-P. na postanowienie Prezesa Agencji Mienia Wojskowego z dnia [...] grudnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania I. oddala skargę kasacyjną, II. zasądza od A. R., M. P., A. R.-P. solidarnie na rzecz Prezesa Agencji Mienia Wojskowego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 8 maja 2018 r., sygn. akt II SA/Wa 205/18 oddalił skargę A. R., M. P., A. R.-P. na postanowienie Prezesa Agencji Mienia Wojskowego z dnia [...] grudnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania.
Powyższe rozstrzygnięcie zostało podjęte na tle następującego stanu faktycznego i prawnego sprawy.
Prezes Agencji Mienia Wojskowego (dalej jako Prezes AMW) postanowieniem z dnia [...] grudnia 2017 r. nr [...], utrzymał w mocy postanowienie Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Mienia Wojskowego w [...] z dnia [...] listopada 2017 r. nr [...], w którym odmówiono wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji o prawie do zajmowania lokalu mieszkalnego Nr [...] przy ul. [...] w [...], na rzecz A. R., M. P., A. R.-P.
Odnosząc się do złożonego zażalenia organ wskazał, że pełnomocnik błędnie powołał się na art. 23 ust. 3a ustawy z 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, który reguluje kwestie dotyczące odprawy mieszkaniowej, zajmowania lokalu oraz postępowania w przypadku śmierci żołnierza zawodowego, nie zaś emeryta wojskowego, którym S. R. był od 2003 r. Organ podał, że od 1 lipca 2004 r., kiedy weszła w życie ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r. Nr 116, poz. 1203; dalej: ustawa o zakwaterowaniu), sytuację osób, które otrzymały przydział osobnej kwatery stałej na podstawie, nieobowiązujących już przepisów, reguluje art. 23 ust. 1 tej ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu (...) oraz art.23 ust.1a-1b ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu w brzmieniu nadanym ustawą z 21 stycznia 2005 r. (Dz.U. nr 33, poz. 290), które wskazywały, że w razie śmierci osoby, której przydzielono osobną kwaterę stałą, będącą w dyspozycji Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, niebędącą kwaterą, wspólnie z nią zamieszkałe w chwili jej śmierci osoby, mają prawo zamieszkiwać w tym lokalu mieszkalnym. Dyrektor oddziału Regionalnego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej wydaje tym osobom decyzję o prawie zamieszkiwania.
Organ wyjaśnił, że na podstawie tych właśnie przepisów A. R. mogła wystąpić do Dyrektora Oddziału Regionalnego AMW o wydanie decyzji o prawie zamieszkiwania, kiedy w dniu 15 maja 2009 r. zmarł w S. R. O zgonie męża - emeryta wojskowego - A. R. jednak nie poinformowała i nie wystąpiła do właściwego organu Agencji z wnioskiem o potwierdzenie uprawnień do zajmowanego lokalu.
Nadto Prezes AMW wskazał, że przedmiotowe przepisy obowiązywały do kolejnej nowelizacji ustawy o zakwaterowaniu, czyli do wejścia w życie z dniem 1 lipca 2010 r. ustawy z dnia 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 28, poz. 143), która uchyliła wspomniane ust. 1a-1c art.23 ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu. Nowelizacja ta wprowadziła możliwość zadysponowania lokalem z zasobu WAM na rzecz osoby niebędącej żołnierzem zawodowym, jedynie w trybie przepisów cywilnoprawnych tj. poprzez zawarcie umowy najmu. Możliwość wynajęcia przez Agencję lokalu mieszkalnego, na rzecz osoby niebędącej żołnierzem zawodowym, została ograniczona jednak tylko do tych miejscowości, gdzie występuje wolny zasób mieszkaniowy, a potrzeby żołnierzy zawodowych w tym zakresie są zaspokojone. Organ podkreślił, że wydanie decyzji bez podstawy prawnej byłoby obarczone wadą obligującą organ do stwierdzenia jej nieważności. Wskazał, że w zaistniałym stanie faktycznym, w związku z brakiem podstaw prawnych do orzekania w trybie administracyjnym, Dyrektor Oddziału Regionalnego AMW w [...] postanowieniem z [...] listopada 2017 r. zasadnie odmówił wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji o prawie do zamieszkiwania.