Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz Sędziowie Sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędzia del. WSA Kazimierz Bandarzewski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 15 czerwca 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Rady Miejskiej w Jarocinie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 23 lipca 2020 r. sygn. akt IV SA/Po 71/20 w sprawie ze skargi Wojewody Wielkopolskiego na uchwałę Rady Miejskiej w Jarocinie z dnia 18 października 2018 r. Nr LXXX/814/2018 w sprawie Statutu Gminy Jarocin oraz na uchwałę Rady Miejskiej w Jarocinie z dnia 15 listopada 2018 r. Nr LXXXII/819/2018 w sprawie zmiany Statutu Gminy Jarocin oddala skargę kasacyjną.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 lipca 2020 r. sygn. akt IV SA/Po 71/20 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, po rozpoznaniu skargi Wojewody Wielkopolskiego na uchwałę Rady Miejskiej w Jarocinie z dnia 18 października 2018 r. nr LXXX/814/2018 w sprawie Statutu Gminy Jarocin oraz na uchwałę Rady Miejskiej w Jarocinie z dnia 15 listopada 2018 r. nr LXXXII/819/2018 w sprawie zmiany Statutu Gminy Jarocin, stwierdził nieważność uchwały nr LXXX/814/2018 Rady Miejskiej w Jarocinie z dnia 18 października 2018 r. w części obejmującej § 53 ust. 3 (punkt 1) oraz stwierdził nieważność uchwały nr LXXXII/819/2018 Rady Miejskiej w Jarocinie z dnia 15 listopada 2018 r. w części obejmującej § 1 pkt 2 odnośnie do § 73 ust. 3a, 3b, 3c, 3d, 3e, 3f, 3g, 3h, 3i, 3j, 3k, 3l, 3m, 3n, 3o (punkt 2); a także zasądził od Gminy Jarocin na rzecz Wojewody Wielkopolskiego zwrot kosztów postępowania (punkt 3).
W motywach orzeczenia Sąd pierwszej instancji podniósł, że unormowanie zawarte w § 53 ust. 3 Statutu Gminy Jarocin narusza w sposób istotny przepis art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2018 r. poz. 993 z późn. zm.) zwanej dalej w skrócie u.s.g. przewiduje bowiem, że w przypadku sesji nadzwyczajnych wnioskodawca w uzasadnieniu powinien wskazać przyczynę złożenia projektu uchwały w trybie nadzwyczajnym. W ocenie Sądu przepisy ustawy o samorządzie gminnym nie wymagają uzasadnienia wniosku w sprawie zwołania sesji w trybie nadzwyczajnym. Art. 20 ust. 3 u.s.g. wymaga tylko, aby wniosek ten spełniał wymogi określone w art. 20 ust. 1 zdanie drugie u.s.g., czyli musi zawierać porządek obrad oraz muszą być do niego dołączone projekty uchwał, jakie mają być ewentualnie podjęte na sesji nadzwyczajnej. Brak uzasadnienia we wniosku radnych lub wójta nie może być przesłanką odmowy zwołania sesji rady. Co więcej, zagadnienie to nie może być również szczegółowo regulowane w statucie gminy, gdyż przekraczałoby to granice dopuszczalnej regulacji.
Odnosząc się do zarzutu skargi dotyczącego § 1 pkt 2 odnośnie § 73 ust. 3a do 3o uchwały zmieniającej Statut Gminy Jarocin Sąd stwierdził, że regulacje te w sposób nieuprawniony ograniczają uprawnienia radnego wynikające z art. 24 ust. 2 u.s.g. związane z wykonywaniem jego mandatu. Wskazano, że warunkiem ustawowym korzystania z prawa uzyskiwania informacji i materiałów przez radnego w świetle powyższego przepisu jest zachowanie przez niego przepisów o tajemnicy prawnie chronionej. Uprawnienia i obowiązki radnego związane z prawem żądania udostępnienia materiałów i informacji wynikają zatem wprost z art. 24 u.s.g. W drodze aktu prawa miejscowego nie można ani rozszerzać, ani ograniczać uprawnień i obowiązków adresatów danego aktu prawa miejscowego wynikających wprost z ustawy. Regulacja zawarta w § 1 pkt 2 zmiany Statutu dotycząca dodania § 73 ust. 3a - 3o Statutu stanowi w istocie daleko idącą modyfikację przepisu art. 24 ust. 2 u.s.g. - dodane przepisy zawierają regulacje dotyczące procedury uzyskania informacji poprzez prawo wstępu do pomieszczeń i udostępnienie dokumentów. Niezasadnie Rada wymaga wyraźnego uzasadnienia uzyskania informacji i wstępu do pomieszczeń wykonywania mandatu radnego, wypełnienia wniosku wraz ze wskazaniem celu otrzymania informacji i to zgodnie ze wzorem pod rygorem, że wnioski które naruszają zasady określone w Statucie nie będą rozpatrywane (ust. 3a, 3b, 3c, 3d). Bez podstawy prawnej wprowadzono także termin składania (ust. 3f) i rozpatrywania wniosków o udostępnienie informacji i wstęp do pomieszczeń w zakreśleniem terminu do 14 dni, a także umożliwieniem realizacji wniosku w terminie do dwóch miesięcy od dnia jego złożenia przez radnego (ust. 3g). Nadto wprowadzona regulacja zmierza także do usankcjonowania podmiotu - w tym przypadku kierownika jednostki organizacyjnej, który dokonywałby oceny czy udostępnienie radnemu informacji i materiałów nie narusza dóbr osobistych i przepisów o tajemnicy prawnie chronionej (ust. 3k). Zgodnie z tym przepisem, kierownik jednostki organizacyjnej ma bowiem badać uprzednio złożony wniosek radnego o udostępnienie informacji i materiałów oraz decydować o udostępnieniu informacji radnemu. Prócz tego wprowadzono możliwość pobierania opłaty pokrywającej koszt przygotowania informacji (ust. 3n). Dalej z § 73 ust. 3o Statutu można wnioskować, że organ będzie dokonywał oceny, czy wniosek radnego o jakim mowa art. 24 ust. 2 u.s.g. nie stanowi wniosku o udostępnienie informacji publicznej i w przypadku pozytywnej oceny w tym zakresie wniosek radnego poddany będzie kognicji ustawy o dostępie do informacji publicznej włącznie z odmową udzielenia informacji w formie decyzji. Nie może budzić wątpliwości, że Rada dokonała niedopuszczalnej modyfikacji art. 24 ust. 2 u.s.g. wprowadzając regulacje, które nie posiadają żadnego umocowania w powyższym przepisie ustawy. Zdaniem Sądu unormowania zawarte w Statucie mogą dotyczyć wyłącznie kwestii stricte techniczno-porządkowych dotyczących np. miejsca i czasu udostępniania informacji i materiałów radnemu, technicznych uwarunkowań zapoznawania się z informacjami i materiałami, czy ich kopiowania, powielania, dokonywania wypisów. Postanowienia § 73 ust. 3a do 3o daleko wykraczają poza dopuszczalny charakter techniczno-porządkowy.