Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak Sędziowie: Sędzia NSA Przemysław Szustakiewicz (spr.) Sędzia del. WSA Dariusz Chaciński po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 marca 2020 r., sygn. akt II SA/Wa 2243/19 w sprawie ze skargi kuratora spadku po J.F. - adw. P. W. na decyzję Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia [...] lipca 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy złożenia dokumentacji na odpłatne przechowywanie we wskazanym archiwum państwowym oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 10 marca 2020 r., sygn. akt II SA/Wa 2243/19, po rozpoznaniu sprawy ze skargi kuratora spadku po J.F. - adw. P. W., uchylił decyzję Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia [...] lipca 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy złożenia dokumentacji na odpłatne przechowywanie we wskazanym archiwum państwowym. W uzasadnieniu wskazana na następujący stan faktyczny i prawny sprawy:
W dniu 29 maja 2019 r. adw. P. W., działając jako kurator spadku po J.F., złożył w trybie art. 51h ust. 2 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2019 r. poz. 553, dalej "unza") - wniosek o przejęcie przez archiwum państwowe dokumentacji zgromadzonej przez J.F. w ramach działalności gospodarczej polegającej na przechowywaniu dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców. W uzasadnieniu wskazał, że zarówno Sąd Rejonowy w [...], jak również Komornik przy Sądzie Rejonowym [...] uznali, iż dokumentacja zgromadzona przez zmarłego J.F. w ramach działalności przechowalniczej Przedsiębiorstwa [...] nie wchodzi w skład spadku. Z tego też powodu wnioskodawca nie czuje się uprawniony, z tytułu zarządzania spadkiem po zmarłym, do rozporządzania zgromadzonym zbiorem dokumentów. Ponadto wskazał, że w jego ocenie zostały spełnione wszystkie warunki wskazane w art. 51h ust. 2 unza uprawniające Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych do wydania decyzji nakazującej zabezpieczenie akt.
W związku z wnioskiem adw. P. W. działającego jako kurator spadku po J.F. Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych wszczął postępowanie mające na celu zbadanie zasadności wydania decyzji w trybie art. 51h ust. 2 unza. Przed wydaniem decyzji Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dokonał oceny dokumentacji oraz warunków, w których była przechowywana. Sprawdzeniu podlegało również, czy podmiot, który dokumentację zgromadził, został wykreślony z Krajowego Rejestru Sądowego lub Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz czy właściwy marszałek wydał decyzję, o której mowa w art. 51h ust. 1 pkt 1 unza lub czy zostało wydane orzeczenie, o którym mowa w art. 51h ust. 1 pkt 2 unza, a także czy istnieje inny podmiot zobowiązany do przechowywania dokumentacji.
Archiwum Państwowe [...], na polecenie Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, przeprowadziło w dniu 24 czerwca 2019 r. ekspertyzę dokumentacji będącej przedmiotem złożonego wniosku. W jej wyniku ustalono, że akta przechowywane są w magazynach. Według protokołu spisu inwentarza, przekazanego przez Sąd Rejonowy [...], nieruchomości, w której składowane były akta, nie stanowiły własności J.F.. W związku z tym organ stwierdził, że przechowywanie dokumentacji nie odpowiada przepisom rozporządzenia Ministra Kultury z dnia 15 lutego 2005 r. w sprawie warunków przechowywania dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców (Nr 32, poz. 284), w szczególności w zakresie warunków klimatycznych oraz zabezpieczeń przed włamaniem oraz pożarem, co stanowiło to zagrożenie dla dokumentacji. Organ ustalił również, że Przedsiębiorstwo [...] zostało 10 maja 2018 r. wykreślone z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej z uwagi na zgon przedsiębiorcy, a nie ustalono innego podmiotu zobowiązanego do dalszego zabezpieczania dokumentacji.