Rewizję nadzwyczajną od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z powodu naruszenia interesu Rzeczypospolitej Polskiej może uzasadniać rażące naruszenie prawnie chronionych interesów podmiotów zagranicznych, wynikających z przepisów ratyfikowanych przez Polskę umów i konwencji międzynarodowych, a nie wzgląd na właściwe postrzeganie organów Rzeczypospolitej Polskiej, w tym sądów, przez te podmioty.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi Fundacji (...) na decyzję Prezesa Głównego Urzędu Ceł (...) w przedmiocie wymiaru cła na skutek rewizji nadzwyczajnej Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 lipca 1994 r. V SA 866/94
uchyla zaskarżony wyrok oraz uchyla poprzedzającą go decyzję Prezesa (...).
Dyrektor Urzędu Celnego w W. decyzją z dnia 27 października 1993 r. zawartą w Jednolitym Dokumencie Administracyjnym SAD (...) wymierzył Fundacji (...) w W. należności celne od zakupionych przez Fundację dwóch samochodów Toyota w wysokości 315.170.000 zł, nie uwzględniając równocześnie wniosku strony o zwolnienie z opłat celnych. W uzasadnieniu organ celny I instancji stwierdził, że przepis art. 14 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. - Prawo celne /Dz.U. nr 75 poz. 445 ze zm./ dotyczy rzeczy otrzymanych przez fundację z zagranicy, a nie rzeczy zakupionych przez fundację.
Prezes Głównego Urzędu Ceł decyzją z dnia 20 stycznia 1994 r. (...), po rozpatrzeniu odwołania Fundacji od powyższej decyzji, utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W ocenie organu celnego II instancji zwolnienie od cła przewidziane w art. 14 ust. 1 pkt 15 prawa celnego dotyczy jedynie rzeczy otrzymanych nieodpłatnie przez fundacje do prowadzenia działalności statutowej, nie stanowiącej działalności gospodarczej i nie obejmuje rzeczy kupionych przez fundacje, choćby za środki finansowe otrzymane uprzednio jako darowizna.
Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 12 sierpnia 1994 r. (...) skargę Fundacji na powyższą decyzję Prezesa Głównego Urzędu Ceł oddalił. W ocenie Sądu przepis art. 14 ust. 1 pkt 15 prawa celnego, jako ustanawiającego wyjątek od zasady powszechności cła przewidzianej w art. 4 ust. 1 tego prawa, nie może być interpretowany rozszerzająco. Wykładnia językowa przepisu nie pozwala na przyjęcie, że wolne od cła są rzeczy zakupione przez Fundację, choćby za środki otrzymane na ten cel przez fundatora. Sąd nie podzielił argumentu strony skarżącej, że przepis art. 14 ust. 1 pkt 15 prawa celnego zastosowano prawidłowo, lecz niezgodnie z wykładnią celowościową i wykładnią udzieloną przez Ministerstwo Współpracy Gospodarczej z Zagranicą. Zdaniem Sądu wykładnia celowościowa i funkcjonalna nie mogą bowiem pozostawać w wyraźnej sprzeczności z wykładnią językową. Sąd uznał ponadto, że stanowisko zajęte przez Ministerstwo, iż w świetle art. 14 ust. 5 prawa celnego wolne od cła są rzeczy zakupione za granicą za środki uzyskane w formie darowizny, nie zmienia tego, co autor projektu ustawy w prawidłowo opublikowanej ustawie napisał, że wolne od cła są rzeczy otrzymywane przez fundacje. "Opublikowany prawidłowo akt normatywny żyje własnym życiem, niezależnie od tego, co normodawca chciał napisać, lecz co napisał".
Powyższy wyrok zaskarżył rewizją nadzwyczajną Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, zarzucając rażące naruszenie art. 14 ust. 1 pkt 15 prawa celnego w związku z art. 7 Kpa, art. 8-9 i art. 11 Kpa, art. 207 par. 1 i par. 2 pkt 1 i 3 Kpa oraz naruszenie interesu Rzeczypospolitej Polskiej przez obrazę art. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, kreującego między innymi zasadę zaufania obywateli do Państwa i prawa oraz stanowiącą rozwinięcie tej zasady: zasadę zaufania obywatela do prawidłowości działań administracji i sądów, wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i poprzedzających ten wyrok decyzji administracyjnych obu instancji. W ocenie wnoszącego rewizję nadzwyczajną organy celne powinny kierować się w procesie stosowania prawa następującymi założeniami: