Najwyższej Izbie Kontroli przysługuje skarga do sądu administracyjnego /art. 197 pkt 1 Kpa/ na decyzję administracyjną, stwierdzającą komunalizację nieruchomości, która służyła do wykonywania jej zadań.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi Najwyższej Izby Kontroli na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej (...) w przedmiocie stwierdzenia nabycia z mocy prawa przez Gminę Miasto (...) własności nieruchomości zabudowanej (...) na skutek rewizji nadzwyczajnej Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 kwietnia 1994 r. I SA 2421/93
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania NSA w Warszawie.
W zaskarżonym rewizją nadzwyczajną wyroku z dnia 14 kwietnia 1994 r. Naczelny Sąd Administracyjny poddał ocenie następujące okoliczności:
W ramach przewidzianego w art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych /Dz.U. nr 32 poz. 191 ze zm./ postępowania w przedmiocie komunalizacji określonych składników mienia państwowego, Wojewoda K., decyzją z dnia 11 marca 1991 r. (...), stwierdził nabycie przez Gminę Miasta K. z mocy prawa nieodpłatnie własności nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr 270/6 o powierzchni 0,1256 ha. W dołączonej do tej decyzji jako jej integralna część, karty inwentaryzacyjnej nieruchomości, opisano ją jako nieruchomość zabudowaną budynkiem mieszkalnym o 2 kondygnacjach i 7 lokalach mieszkalnych.
W dniu 30 kwietnia 1993 r. Delegatura w K. Najwyższej Izby Kontroli, powołując się na informację uzyskaną w dniu 13 kwietnia 1993 r. od Urzędu Miejskiego w K. o stanie prawnym nieruchomości, wystąpiła z wnioskiem o wznowienie z urzędu postępowania w sprawie wyżej wymienionej komunalizacyjnej decyzji Wojewody K. z dnia 11 marca 1991 r. w zakresie działki nr 270/9. W uzasadnieniu tego wniosku wskazano, że na powołanej działce znajduje się budynek, z którego - na podstawie najmu - poczynając od 1974 r. korzysta Najwyższa Izba Kontroli, przy czym w budynku tym znajdują się lokale użytkowe przeznaczone na biuro, a nie lokale mieszkalne, jak to błędnie przyjęto w decyzji komunalizacyjnej. W tej sytuacji, skoro przedmiotowa nieruchomość (...) służyła NIK, to nie podlegała - według wnioskodawcy - komunalizacji zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy z dnia 10 maja 1990 r. W następstwie tego wniosku, podzielając jego przesłanki, Wojewoda K., postanowieniem z dnia 7 maja 1993 r. wznowił postępowanie w określonej we wniosku części, a następnie decyzją z dnia 1 czerwca 1993 r. uchylił ostateczną decyzję z dnia 11 marca 1992 r. i stwierdził, że Gmina Miasta K. nabyła z mocy prawa działkę nr 270/8 o powierzchni 0,0018 ha oraz działkę nr 270/7 o powierzchni 0,0019 ha, natomiast przedmiotowa działka nr 270/9 o powierzchni 0,1219 ha nie stała się mieniem komunalnym ale nadal pozostaje własnością Skarbu Państwa. W uzasadnieniu tej decyzji Wojewoda K. stwierdził, że skoro Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w K. w budynku położonym na działce nr 270/9 ma swą siedzibę i wykonuje tam zadania publiczne należące do właściwości organów władzy państwowej i skoro charakter prawny oraz faktyczny nieruchomości odpowiada tym potrzebom, to nieruchomość ta podlega ustawowemu wyłączeniu spod komunalizacji stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych.
Po rozpatrzeniu odwołania Prezydenta Miasta K., Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa decyzją z dnia 20 lipca 1993 r. uchyliła zaskarżoną decyzję Wojewody K. z dnia 1 czerwca 1993 r., stwierdzając w uzasadnieniu swej decyzji, że w sprawie brak było podstawy faktycznej do zastosowania powołanego art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Najwyższa Izba Kontroli pod rządem obowiązującej w dniu 27 maja 1990 r. Konstytucji z 1952 r. nie była ani organem administracji rządowej, ani organem władzy państwowej.