Treść art. 28 ust. 1 i art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229 ze zm./ oraz par. 44 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 20 lutego 1975 r. w sprawie nadzoru urbanistyczno-budowlanego /Dz.U. nr 8 poz. 48 ze zm./ uzasadnia wniosek, że założenie krat na oknach zewnątrz budynku wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, o którym mowa w przepisach prawa budowlanego.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi (...) na decyzję Dyrektora Wydziału Planowania Przestrzennego (...) Urzędu Wojewódzkiego (...) w przedmiocie rozbiórki okratowania na skutek rewizji nadzwyczajnej Prokuratora Generalnego PRL (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie z dnia 1 października 1986 r. SA/Kr 619/86
uchyla zaskarżony wyrok oraz poprzedzające go decyzje (...).
Na zlecenie Mirosława T. zamontowano kraty w otworach okiennych i loggii w zajmowanym przez niego lokalu mieszkalnym nr 3, znajdującym się w budynku położonym przy ul. Krakowskiej 7 w K., a należącym do (...) Spółdzielni Mieszkaniowej.
Decyzją z dnia 18 marca 1986 r. nr (...) skorygowaną postanowieniem z dnia 24 marca 1986 r. zastępca kierownika Wydziału Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego Urzędu Miejskiego w K. nakazał inwestorowi Mirosławowi T. dokonanie demontażu okratowania loggii, jako założonego samowolnie, bez uzyskania wymaganego pozwolenia budowlanego. Na skutek odwołania wniesionego przez Mirosława T. zastępca dyrektora Wydziału Planowania Przestrzennego, Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego Urzędu Wojewódzkiego w K. decyzją z dnia 5 maja 1986 r. nr (...) uchylił wydane przez organ pierwszej instancji polecenie demontażu okratowania, przyjmując, że: wydano je bezpodstawnie, gdyż założenie krat nie wymaga pozwolenia budowlanego, i w związku z tym nie dopuszczono się samowoli budowlanej; zostało skierowane do niewłaściwej osoby, tj. lokatora mieszkania, zamiast do właściciela budynku.
Rozstrzygnięcie to zaskarżył do Naczelnego Sądu Administracyjnego zainteresowany sprawą Marian K., zamieszkały w tym samym domu nad lokalem zajmowanym przez Mirosława T. Zarzucił on organowi administracji państwowej II stopnia przyjęcie za podstawę wydanej decyzji błędnego założenia, że okratowanie okien i loggii nie wymaga pozwolenia budowlanego i że polecenie demontażu już założonego urządzenia nie mogło być skierowane do inwestora Mirosława T.
Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie wyrokiem z dnia 4 października 1986 r. oddalił skargę na decyzję dyrektora Wydziału Planowania Przestrzennego, Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego Urzędu Wojewódzkiego w K., podzielając w zasadzie pogląd wyrażony w tej decyzji.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego zaskarżył rewizją nadzwyczajną Prokurator Generalny PRL, zarzucając rażące naruszenie prawa, zwłaszcza art. 28 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229 ze zm./ oraz przepisów par. 44 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 20 lutego 1975 r. w sprawie nadzoru urbanistyczno-budowlanego /Dz.U. nr 8 poz. 48 ze zm./ i par. 271 rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 3 lipca 1980 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki /Dz.U. nr 17 poz. 62/. Wskazując na powyższe wniósł o uchylenie tego wyroku oraz poprzedzającej go decyzji zastępcy dyrektora Wydziału Planowania Przestrzennego, Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego Urzędu Wojewódzkiego w K. i o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez ten organ administracji państwowej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Podstawowy problem, który wymaga wstępnego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, sprowadza się do tego, czy założenie krat zewnętrznych w otwory okienne, drzwiowe bądź okratowanie balkonu, loggii itp., wymaga pozwolenia na budowę, o którym mowa w przepisach rozdziału 5 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229 ze zm./. W tej kwestii jedynie organ administracji państwowej stopnia podstawowego zajmował konsekwentnie pozytywne stanowisko. Organ administracji państwowej II stopnia wyrażał w tym przedmiocie rozbieżne poglądy /por. uzasadnienie decyzji z dnia 13 grudnia 1985 r. i z dnia 5 maja 1986 r./, Naczelny Sąd Administracyjny zaś nie sformułował właściwie jednoznacznego stanowiska.