Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Piotr Fronc (spr.) Sędziowie WSA Monika Niedźwiedź WSA Joanna Człowiekowska po rozpoznaniu w dniu 20 października 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi T. M. na bezczynność Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w zakresie prowadzenie postępowania w przedmiocie wydania pozwolenia na poszukiwanie zabytków I. umarza postępowanie; II. stwierdza, że Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków w zakresie prowadzenie postępowania z wniosku T. M. z dnia 8 marca 2022r. w przedmiocie wydania pozwolenia na poszukiwanie zabytków dopuścił się bezczynności; III. stwierdza, ze bezczynność miała miejsce bez rażącego naruszenia prawa; IV. zasądza od Wojewody Małopolskiego na rzecz skarżącego T. M. kwotę 100 zł ( sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
T. M. pismem z dnia 28 czerwca 2022r. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na bezczynność Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w przedmiocie wydania decyzji w postępowaniu dotyczącym pozwolenia na poszukiwanie skarbów.
Skarżący zarzucił naruszenie art. 6, 7 i 8 Kodeksu Postępowania Administracyjnego ( dalej "kpa"), art 12 §1 kpa, art. 35 §1 i 3 kpa, art. 36 §1 kpa i art. 37 §5 kpa poprzez przekroczenie terminów załatwienia sprawy, tj. pozostawanie w bezczynności przez Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
T. M. wniósł o stwierdzenie bezczynności Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, o zobowiązanie Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków do niezwłocznego załatwienia sprawy oraz o zwrot kosztów postępowania według norm przewidzianych.
W uzasadnieniu skargi wskazano, iż niniejsza skarga dotyczy bezczynności Organu w sprawie wydania decyzji do wniosku złożonego do Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o wydanie pozwolenia na poszukiwanie zabytków w dniu 08.03.2022 r. Wniosek o uzyskanie pozwolenia na prowadzenie poszukiwań ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych w tym zabytków archeologicznych, przy użyciu wszelkiego rodzaju urządzeń elektronicznych i technicznych oraz sprzętu do nurkowania został złożony na podstawie art. 36 ust.1 pkt 12 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 710), § 10 rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 sierpnia 2018 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauracyjnych i badań konserwatorskich przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków albo na Listę Skarbów Dziedzictwa oraz robót budowlanych, badań archeologicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, a także badań archeologicznych i poszukiwań zabytków ( Dz.U. z 2021 poz. 81). Organ od dnia złożenia dokumentacji nie podjął do dnia złożenia skargi żadnych działań. Organ pomimo upływu blisko czterech miesięcy od złożenia wniosku nie rozpoznał sprawy, nie przesłał żadnego powiadomienia o wykonywanych działaniach, nie przedłużył postępowania, nie określił kiedy wyda decyzję, nie pouczył o przysługującym ponagleniu. Organ nie wykonał ani jednego działania zmierzającego do wydania decyzji. W związku z powyższym 08.06.2022r. korzystając ze środków przewidzianych przez prawo dla przeciwdziałania nieterminowemu załatwieniu sprawy przez organ administracji publicznej i skarżący złożył , ponaglenie w trybie art. 37 kpa, które również nie przyniosło żadnej reakcji ze strony Organu. Na organach administracji publicznej spoczywa obowiązek prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej. Realizacja tej zasady odnosi się w równej mierze do podejmowania przewidzianych prawem czynności postępowania, jak też do ich treści oraz stosowania prawa materialnego, a także do stosunku pracownika do stron i uczestników postępowania w toku prowadzenia tych czynności, a więc do wymagań kultury administrowania. Celem terminów w każdym postępowaniu jest także zapewnienie szybkiego i sprawnego załatwienia sprawy administracyjnej. W myśl art. 12 § 1 kpa - organy administracji mają działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami do jej załatwienia. Zgodnie z przepisem art. 35 § 3 kpa, w sprawach wymagających postępowania wyjaśniającego załatwienie sprawy powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a załatwienie sprawy szczególnie skomplikowanej powinno nastąpić nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. Zaklasyfikowanie sprawy jako "szczególnie skomplikowanej" może nastąpić m.in. w przypadkach ponadprzeciętnie złożonego stanu faktycznego i/lub prawnego, przy rozpatrywaniu spraw, w których mamy do czynienia ze współuczestnictwem (wobec konieczności ustalania interesu prawnego każdej ze stron i ich wzajemnego wyważenia), oraz w sprawach, w których zbieranie dowodów jest utrudnione lub dowody są sprzeczne. Jednak w takiej sytuacji ustawowym obowiązkiem jest powiadomienie stron postępowania o konieczności jego przedłużenia z podaniem przyczyny tego przedłużenia. Sprawa nie została jednak rozpatrzona w przewidzianym przepisami ani późniejszym terminie. Prawdopodobnie Organ nie przekazał ponaglenia do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, nie wytłumaczył się przed organem kontrolnym dlaczego pozostaje w bezczynności. Opóźnienie w podejmowanych przez organ czynnościach jest w oczywisty sposób pozbawione jakiegokolwiek racjonalnego uzasadnienia. Urząd w Krakowie nawet nie podjął żadnej próby kontaktu, przekazania informacji w sprawie postępów w prowadzonym postępowaniu administracyjnym. Nie przedstawił żadnego uzasadnienia dla którego nie może wydać decyzji w terminie. Nie mogą stanowić dostatecznego usprawiedliwienia tłumaczenia organu, że liczba wniosków o wydanie decyzji jest bardzo duża. Właściwa organizacja zadań i zapewnienie odpowiedniej kadry należy bowiem do zadań publicznych, które nie mogą być realizowane ze szkodą dla jednostki. Nie mają przy tym znaczenia okoliczności związane z trudnościami organizacyjnymi organu i małą ilością pracowników. Z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, ale - mimo istnienia ustawowego obowiązku - nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu bądź nie podjął stosownej czynności. (Wyrok NSA z 11 marca 2015 r., I OSK 934/14). Terminy w pewnym sensie mają dyscyplinować czynności organu administracji publicznej i należy pamiętać, że terminy do załatwienia spraw określone w art. 35 § 3 k.p.a. mają charakter maksymalny. Problemy w organizowaniu pracy urzędu, nawet mające swoje źródło w obiektywnych trudnościach związanych np. z pozyskaniem i szkoleniem pracowników oraz zapewnieniem odpowiedniej infrastruktury do obsługi petentów, nie mogą bowiem ograniczać praw strony postępowania ani stanowić usprawiedliwienia dla naruszania tych praw. To no organach państwa ciąży obowiązek zapewnienia sprawnej realizacji ich zadań, przy zapewnieniu przestrzegania obowiązujących przepisów i respektowania wyznaczonych tymi przepisami standardów działania administracji. Konsekwencje zaniedbania tego obowiązku nie mogą obciążać stron postępowania - Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 21 maja 2020 r., sygn. akt: III SAB/Wr 330/20. Budzenie zaufania powinno być realizowane przede wszystkim poprzez spełnienie postulatu przewidywalności zachowań organu administracji publicznej i pewności prawa. W ocenie skarżącego Organ nie podejmując przez blisko 4 miesiące żadnych czynności zmierzających do wydania rozstrzygnięcia, lekceważąco traktuje obywateli i przepisy, pozostając w całkowitej bezczynności, czym podważa zaufanie obywateli do organów państwowych. Powyższe czyni też skargę zasadną i konieczną.