Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Grzegorz Dudar, Sędziowie sędzia WSA Elżbieta Lemańska, asesor sądowy WSA Justyna Siemieniako (spr.), Protokolant sekretarz sądowy Renata Kryńska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 19 maja 2022 r. przy udziale Prokuratora Prokuratury Regionalnej w B. sprawy ze skargi U. G. na bezczynność Komendanta Placówki Straży Granicznej w N. w przedmiocie zezwolenia na przebywanie na obszarze objętym zakazem przebywania w strefie nadgranicznej 1. zobowiązuje Komendanta Placówki Straży Granicznej w N. do załatwienia wniosku U. G. z dnia [...] grudnia 2021 r. w terminie 30 dni od dnia zwrotu akt organowi; 2. stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności; 3. stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 4. nie przyznaje od organu na rzecz skarżącej sumy pieniężnej; 5. zasądza od Komendanta Placówki Straży Granicznej w N. na rzecz U. G. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Wnioskiem z [...] grudnia 2021 r. U. G. (dalej: "skarżąca") zwróciła się do Komendanta Placówki Straży Granicznej w N., na podstawie art. 12b ust. 2 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (Dz.U. z 2019 r. poz. 1776 ze zm., dalej: "u.o.g.p."), o wydanie zezwolenia na przebywanie na obszarze objętym zakazem przebywania w strefie nadgranicznej. Wniosek uzasadniła prowadzeniem badań terenowych z zakresu antropologii kulturowej do przygotowywanej publikacji naukowej.
W dniu [...] grudnia 2021 r. Zastępca Komendanta Placówki Straży Granicznej w N. sporządził notatkę z której wynika, że w tym dniu skarżąca zgłosiła się do siedziby PSG w N.. Służba dyżurna poinformowała ją, że Komendant Placówki ustosunkował się do powyższego wniosku negatywnie.
Pismem z [...] grudnia 2021 r. skarżąca zwróciła się do Komendanta Placówki Straży Granicznej o doręczenie jej decyzji w sprawie zezwolenia na przebywanie na obszarze objętym zakazem przebywania w strefie nadgranicznej, wraz z pisemnym uzasadnieniem i pouczeniem o trybie odwoławczym.
Następnie, pismem z [...] stycznia 2022 r. skarżąca ponownie zwróciła się o wydanie zezwolenia na przebywanie w obszarze objętym zakazem przebywania w strefie nadgranicznej.
Pismem z [...] stycznia 2022 r., nr [...] Komendant Placówki Straży Granicznej w N., odpowiadając na wniosek skarżącej z [...] grudnia 2021 r. przedstawił swoje stanowisko, w myśl którego ustawodawca nie wskazał decyzji jako formy prawnej rozstrzygnięcia odmawiającego przebywania na obszarze objętym zakazem. Ponadto stwierdził, że brak jest w treści ustawy o ochronie granicy państwowej odwołania do Kodeksu postępowania administracyjnego. Organ przywołał wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 września 2019 r., sygn. akt I OSK 2268/18, gdzie wskazano, że jeżeli dana sprawa z zakresu administracji publicznej nie jest normatywnie powiązana (za pośrednictwem odpowiedniego przepisu kompetencyjnego) z formą prawną decyzji administracyjnej, to organ administracji publicznej nie jest uprawniony do domniemywania tej formy działania zgodnie z zasadą wykładni literalnej i restryktywnej przepisów kompetencyjnych.
Końcowo Komendant Placówki wskazał, że sytuacja panująca na granicy pomiędzy RP a Białorusią jest wyjątkowa, co czyni koniecznym podejmowanie kolejnych działań w zakresie ochrony granicy, które pozwolą Straży Granicznej, Siłom Zbrojnym RP oraz Policji wyeliminować niekontrolowany napływ migrantów na terytorium RP. Jednym z takich działań jest wprowadzenie czasowego zakazu przebywania w strefie nadgranicznej przyległej do granicy państwowej. Komendant poinformował też skarżącą, że negatywnie rozpatrzył jej wniosek z [...] stycznia 2022 r.
W dniu 25 lutego 2022 r. skarżąca złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku skargę na bezczynność Komendanta Placówki Straży Granicznej w N.. Zarzuciła organowi naruszenie art. 12b ust. 2 u.o.g.p. i art. 104 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego poprzez brak wydania decyzji administracyjnych w przedmiocie wniosków o wydanie zezwolenia na przebywanie na obszarze objętym zakazem przebywania w strefie nadgranicznej. Wniosła o zobowiązanie Komendanta do wydania decyzji administracyjnych w terminie 14 dni od daty doręczenia akt organowi.