Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Cisek, Sędzia NSA Julia Szczygielska Sędzia, Asesor WSA Olga Białek /sprawozdawca/, Protokolant Magda Mikus, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 12 października 2006 r. przy udziale - sprawy ze skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na uchwałę Rady Miejskiej W. z dnia 29 grudnia 2005 r. nr XLV/2996/05 w przedmiocie wprowadzenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie miasta W. I. stwierdza nieważność § 11 zaskarżonej uchwały; II. stwierdza, że zaskarżona uchwała nie może być wykonana w części określonej w punkcie I.
W dniu 29 grudnia 2005 r. Rada Miejska W. na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 i art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001r., Nr 142, poz. 1591 z późn.zm.) oraz na podstawie art. 3 ust.1 i art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2005 r., Nr 236, poz. 2008) po zasięgnięciu opinii Powiatowego Inspektora Sanitarnego, podjęła uchwałę nr XLV/2996/05 w sprawie wprowadzenia Regulaminu utrzymywania czystości i porządku na terenie Miasta W.
W skardze złożonej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o stwierdzenie nieważności §11 pkt 1 - 4 przywołanej wyżej uchwały, zarzucając zaskarżonemu przepisowi rażące naruszenie art. 2, art. 7, art. 94 oraz art. 51 ust.1 i 2 Konstytucji RP; art. 3 ust. 2 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz art. 11a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz.U. z 2003 r., Nr 106, poz. 1002 z późn.zm.).
Motywując swoje stanowisko, Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że na podstawie zaskarżonego przepisu § 11 powołanej wyżej uchwały - w celu przeciwdziałania zagrożeniom powodowanym przez bezdomne psy oraz zmniejszeniu ich bezdomności - wprowadzono obowiązek trwałego oznakowania psów, w sposób umożliwiający ich identyfikację oraz zobowiązano właścicieli psów do zgłaszania wszelkich zmian w stanie posiadania psa (tj. zmianę właściciela, zgon, zaginięcie psa i inne) dla aktualizacji w bazie danych. Odnośnie szczeniąt przyjęto natomiast, iż obowiązek trwałego znakowania powstaje po ukończeniu przez psa czwartego miesiąca życia.
Skarżący podkreślił, że przedmiotowa uchwała stanowi akt prawa miejscowego i zgodnie z art. 94 Konstytucji, taki akt ustanawiany może być przez organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej jedynie na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie.
Zdaniem Rzecznika, wprowadzony przez Radę Miejską W. obowiązek trwałego znakowania psów oraz tworzenia specjalnego rejestru psów nie mieści się w granicach udzielonego przez ustawodawcę umocowania. Z przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wynika bowiem, że gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania , a w szczególności:
- określają wymagania wobec osób utrzymujących zwierzęta domowe w zakresie bezpieczeństwa (np. nakaz wyprowadzania psów na smyczy i w kagańcu) i czystości w miejscach publicznych (np. obowiązek sprzątania psich odchodów), oraz
- organizują ochronę przed bezdomnymi zwierzętami na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Takimi odrębnymi przepisami są art. 11 i art. 11a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt W myśl art. 11 zapewnianie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie należy do zadań własnych gmin. Na mocy art. 11a rada gminy może przyjąć program zapobiegający bezdomności zwierząt obejmujący w szczególności: sterylizację albo kastrację zwierząt, poszukiwanie nowych właścicieli dla zwierząt oraz usypianie ślepych miotów. Rzecznik zwrócił uwagę, że przedmiotowy zakres wprowadza, co prawda, otwarty katalog możliwych do podjęcia przez radę gminy działań, ale ich ramy wyznacza treść art. 11.