Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Ewa Janowska Sędziowie sędzia WSA Elżbieta Kmiecik sędzia WSA Teresa Cisyk -spr. Protokolant: sekretarz sądowy Jolanta Hadała po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 listopada 2004 r. sprawy ze skargi M. K. i M. B. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w O. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie rozbiórki obiektu budowlanego 1. oddala skargę M. B., 2. odrzuca skargę M. K.
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w O., decyzją z dnia [...], nr [...], wydaną na podstawie art. 48 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2000r. Nr 106, poz. 1126), nakazał M. B. rozbiórkę wiaty garażowej wybudowanej na działce przy ul. [...] w O. W uzasadnieniu organ wskazał, że po przeprowadzeniu kontroli przez inspektorów na posesji przy ul. [...] w O., ustalono, że w miesiącu marcu 2002r. wybudowano wiatę garażową o konstrukcji drewnianej. Ustalono również, że inwestorem jest M. B. zamieszkały przy ul. [...] w O. Stwierdzono, że roboty wykonano bez pozwolenia na budowę.
Od powyższej decyzji odwołał się M. B. i wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji, i umorzenie postępowania w sprawie. W uzasadnieniu podniósł, że faktem jest, iż w momencie postawienia wiaty garażowej nie posiadał pozwolenia na budowę. Podał, że starania o uzyskanie pozwolenia na budowę rozpoczął we wrześniu 2001r., i w lutym 2002r. złożył komplet dokumentów potrzebnych do uzyskania takiego pozwolenia, ale okazało się, że mapka, na której był wyrysowany projekt była niewłaściwa, a uzyskanie właściwej przesunęło w czasie wydanie pozytywnej decyzji. Podkreślił, że wstrzymywanie się od budowy groziło zniszczeniu zgromadzonych elementów konstrukcji na skutek oddziaływania warunków atmosferycznych, do których takie elementy przed postawieniem kompletnej wiaty nie są przystosowane. W powyższych okolicznościach podjął decyzję o rozpoczęciu składania całej konstrukcji, pomimo nie zakończenia jeszcze procedury związanej z wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę. Podkreślił, że postawiona przez niego wiata garażowa w żaden sposób nikomu i niczemu nie zagraża, została postawiona na jego gruncie i dobrze komponuje się z otoczeniem.
[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w O., po rozpatrzeniu odwołania M. B., decyzją z dnia [...], nr [...] wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt. 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (kpa), utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.
W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że Prezydent Miasta [...] uzyskał informację, że obiekt, na którego budowę miało dopiero zostać wydane pozwolenie, istnieje już od kilku miesięcy. Pismem z dnia 19 kwietnia 2002r., Prezydent Miasta [...] zgłosił sprawę samowolnie wybudowanej wiaty do organu nadzoru budowlanego. W wyniku przeprowadzonych oględzin w dniu 28 maja 2002r., stwierdzono, że w narożu działki nr A (km [...]) położonej przy ul. [...] w O. znajduje się wiata garażowa o konstrukcji drewnianej. Pokrycie wykonano z elementów blaszanych. Ustalono, że wiatę wybudował M. B. w 2002r. Inwestor nie przedłożył pozwolenia na budowę tego obiektu. Poczynione ustalenia stały się podstawą wydania przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w O. decyzji nakazującej rozbiórkę w/w wiaty garażowej. Organ odwoławczy wskazał, że M. B. również w odwołaniu przyznaje, że w momencie postawienia wiaty garażowej nie posiadał stosownego pozwolenia na budowę. Dodał, że M. B. zaakcentował, że podjął decyzję o samowolnym wybudowaniu wiaty, gdyż jego starania o uzyskanie pozwolenia na budowę od września 2001r. nie przyniosły spodziewanego efektu, a budowa wiaty była konieczna, z powodu wpływu warunków atmosferycznych, na składowane na działce elementy konstrukcyjne wiaty. Jednakże organ odwoławczy stwierdził, że zgodnie z art. 28 ustawy z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane ( Dz. U. z 2000 r. Nr 106, póz. 1126 z późniejszymi zmianami) roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. W niniejszym przypadku budowy wiaty garażowej (na działce zlokalizowanej na terenie miasta) nie zachodzą przesłanki zwalniające (inwestora) M. B. z obowiązku uzyskania pozwolenia budowlanego (art. 29 i 30 Prawa budowlanego). Ponad wszelką wątpliwość - co zresztą potwierdza sam inwestor- ustalono, że budowa wiaty garażowej na działce przy ul. [...] w O. została rozpoczęta i zakończona jako samowola budowlana. Wobec powyższego zastosowanie miał art. 48 Prawa budowlanego stanowiący: "Właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia, bądź też pomimo wniesienia sprzeciwu przez właściwy organ." Oznacza to, że w obecnym stanie prawnym każdy obiekt budowlany wybudowany lub budowany bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia, oraz gdy nie zachodzą przesłanki art. 49 Prawa budowlanego (ponad pięć lat od zakończenia budowy do chwili stwierdzenia samowoli budowlanej) - musi być rozebrany. Przepis ten ma bezwzględne zastosowanie nie tylko wobec sprawcy samowoli, ale również w stosunku do organu nadzoru budowlanego. Obligując ten organ, przy spełnieniu hipotezy art. 48 Prawa budowlanego, do wydania nakazu rozbiórki. Cechy wyróżniające daną sprawę (ważny interes społeczny, gospodarczy, indywidualny) nie mogą tu mieć niestety żadnego wpływu na rozstrzygnięcie. Dlatego też, niemożliwe jest pozytywne uwzględnienie argumentów Odwołującego dot. konieczności zabezpieczenia elementów wiaty przed zniszczeniem, czy trudności z uzyskaniem pozwolenia na budowę. Przyczyny powstania samowoli budowlanej nie mogą mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia organu nadzoru budowlanego. W żadnym wypadku tut. organ nie ma prawa postąpić zgodnie z wnioskiem M. B. i orzec o umorzeniu postępowania organu pierwszej instancji. Umorzeniu postępowania następuje, stosownie do art. 105 § l Kpa, tylko wówczas, gdy postępowanie z jakichkolwiek przyczyn stało się bezprzedmiotowe. Bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego oznacza, że brak jest któregoś z elementów materialnego stosunku prawnego, a wobec tego nie można wydać decyzji kończącej sprawę przez rozstrzygnięcie jej co do istoty. Bezprzedmiotowość postępowania musi wynikać z braku istnienia przesłanki podmiotowej, bądź też przesłanki przedmiotowej w prowadzonym postępowaniu. W tym konkretnym postępowaniu obie w/w przesłanki występują. Mianowicie zarówno obiekt wzniesiony w wyniku samowoli budowlanej nadal istnieje, a sprawca samowoli budowlanej żyje i nie został ubezwłasnowolniony. Samowolnie wybudowana w 2002 r. wiata garażowa nie może być zalegalizowane i musi zostać rozebrana (zdemontowana)