Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Pisula - Dąbrowska Sędziowie WSA Eugeniusz Wasilewski WSA Andrzej Kołodziej (spr.) Protokolant Aleksandra Weiher po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 października 2010 r. sprawy ze skargi T.A. na postanowienie Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] marca 2010 r. nr [...] w przedmiocie zawieszenia postępowania w sprawie odmowy udostępnienia dokumentów 1) uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Nr [...] z dnia [...] listopada 2009 r., 2) zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu w całości, 3) zasądza od Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu na rzecz skarżącego T.A. kwotę 100 zł (sto) tytułem zwrotu koszów postępowania
Prezes Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu postanowieniem z dnia [...] marca 2010 r. nr [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 i art. 144 oraz art. 97 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.); zwanej dalej k.p.a. w związku z art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r.
o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 424 ze zm.), zwanej dalej ustawą o IPN, utrzymał w mocy swoje postanowienie z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...], zawieszające postępowanie odwoławcze od decyzji z dnia [...] maja 2009 r. nr [...], wydanej przez Dyrektora Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w R. odmawiającej udostępnienia T.A. części dokumentów.
Organ rozpatrując przedmiotową sprawę ustalił następujący stan faktyczny.
Wnioskiem z dnia 28 sierpnia 2006 r. T.A. wystąpił do Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o udostępnienie dokumentów/zapytanie o status pokrzywdzonego. W związku z nowelizacją ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, która weszła w życie z dniem 15 marca 2007 r., złożony przez wyżej wymienionego wniosek o udostępnienie dokumentów/zapytanie o status pokrzywdzonego został zrealizowany jako wniosek o udostępnienie do wglądu kopii dokumentów na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy o IPN.
W związku z przedmiotowym wnioskiem w zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej przeprowadzona została kwerenda. W jej wyniku odnaleziono materiały archiwalne dotyczące T.A. W dniu [...] maja 2009 r. wydana została decyzja nr [...], którą odmówiono mu udostępnienia do wglądu części odnalezionych dokumentów. Jako podstawę prawną przedmiotowego rozstrzygnięcia powołano art. 31 ust. 1 pkt 2 lit. a oraz ust. 2 ustawy o IPN.
Od powyższej decyzji skarżący złożył odwołanie. W toku rozpoznawania tego odwołania Prezes Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w dniu [...] listopada 2009 r. wydał postanowienie nr [...] o zawieszeniu postępowania odwoławczego na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a.
Organ uznał, że wystąpienie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oraz Naczelny Sąd Administracyjny do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym dotyczącym m.in. zgodności art. 31 ustawy o IPN z Konstytucją, który stanowi podstawę prawną wydania decyzji w przedmiotowej sprawie, jest zagadnieniem wstępnym w rozumieniu przepisów art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. Uzasadniając swoje stanowisko, organ wskazał, że do wyłonienia się zagadnienia wstępnego doszło w toku prowadzonego postępowania, zaś jego rozstrzygnięcie nie należy do kompetencji organu, przed którym toczy się postępowanie, lecz do Trybunału Konstytucyjnego. Ponadto podał, że w przedmiotowej sprawie spełniony został wymóg uprzedniości zagadnienia wstępnego w stosunku do wydania rozstrzygnięcia w postępowaniu administracyjnym. W ocenie organu, w sprawie odwołania T.A. od decyzji Dyrektora Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w R. z dnia [...] listopada 2009 r. istnieje zależność między uprzednim rozstrzygnięciem zagadnienia wstępnego, a rozpatrzeniem sprawy administracyjnej i wydaniem decyzji. Mając na uwadze fakt, iż sposób rozstrzygnięcia sprawy przez Trybunał Konstytucyjny oraz ocena prawna wyrażona w jego orzeczeniu, będą miały istotne znaczenie dla określenia sytuacji prawnej strony, organ uznał za zasadne zawiesić postępowanie odwoławcze.