Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Antoniuk (spr.), Sędzia WSA Joanna Kube, Sędzia WSA Waldemar Śledzik, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 11 czerwca 2021 r. sprawy ze skargi M. Z. reprezentowanego przez opiekuna prawnego Z. Z. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] października 2020 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku oddala skargę
Wobec uchylenia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 27 stycznia 2020 r., sygn. akt II SA/Wa 1909/19 decyzji Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] czerwca 2019 r. nr [...] oraz poprzedzającej ją decyzji z dnia [...] marca 2019 r. nr [...], Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia [...] października 2020 r. nr [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 256, z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku M. Z. reprezentowanego przez opiekuna prawnego Z. Z. o ponowne rozpatrzenie sprawy od decyzji z dnia [...] sierpnia 2020 r. nr [...] o odmowie przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku, na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 53); zwanej dalej ustawą o emeryturach i rentach z FUS, utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.
W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że zgodnie z powołanym wyżej przepisem, świadczenie w drodze wyjątku może być przyznane ubezpieczonym oraz pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą - ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek - podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania. Podał, że do przyznania świadczenia w drodze wyjątku muszą być spełnione łącznie wszystkie przesłanki wskazane w powołanym przepisie, a niespełnienie nawet jednej z nich wyklucza możliwość przyznania przedmiotowego świadczenia.
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że M. Z. do [...] lutego 2019 r. pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku. Wyjaśnił, że świadczenia w drodze wyjątku nie są przyznawane raz na całe życie, gdyż nie mają charakteru roszczeniowego, a ich przyznanie w drodze wyjątku pozostawione zostało uznaniu administracyjnemu.
W toku postępowania organ ustalił, że wnioskodawca jest mieszkańcem Domu Pomocy Społecznej "[...]" w [...] od [...] września 2018 r., gdzie ma zapewnione: całodobową opiekę, pomoc oraz wszystkie elementarne potrzeby życiowe. M. Z. otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny - 215,84 zł, zasiłek stały - 216,58 zł, świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji - 500 zł oraz alimenty od ojca - 300 zł, co stanowi łącznie 1.232,42 zł. Obecnie M. Z. zobowiązany jest do przekazywania 840,70 zł na częściowe pokrycie kosztów utrzymania w domu pomocy społecznej. Pozostałe koszty związane z odpłatnością za pobyt wnioskodawcy w domu pomocy społecznej w kwocie 3.158,30 zł ponosi Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w [...], a zatem jest finansowany głównie ze środków publicznych. Otrzymywane z systemu opieki społecznej dofinansowanie jest znacznie wyższe od najniższego świadczenia z systemu ubezpieczeń społecznych, które od 1 marca 2020 r. wynosi 1.200 zł brutto, tj. 1.025,00 zł netto.