Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Góraj Sędziowie WSA Ewa Pisula-Dąbrowska Iwona Dąbrowska (spr.) Protokolant Sekretarz sądowy Sylwia Mikuła po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2011 r. sprawy ze skargi B. S. na decyzję Okręgowego Inspektora Pracy w [...] z dnia [...] października 2010 r. nr [...] w przedmiocie uchylenia nakazu inspektora pracy w sprawie umieszczenia w ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach i umorzenia postępowania - oddala skargę -
Inspektor pracy nakazem z dnia [...] sierpnia 2010 r. nr rej. [...], wydanym na podstawie art. 33 ust. 1 pkt 1 i art. 11a ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Nr 89, poz. 589 ze zm.), po przeprowadzeniu kontroli w dniach [...] marca 2010 r., [...] kwietnia 2010 r., [...] sierpnia 2010 r. zobowiązał Dyrektora Domu Pomocy Społecznej w O. do umieszczenia B.S. w ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych.
W uzasadnieniu decyzji organ I instancji wskazał, że na podstawie art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 237, poz. 1656) uznaje się, że prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się. Zgodnie z treścią art. 3 ust. 5 ustawy o emeryturach pomostowych za pracowników wykonujących prace o szczególnym charakterze uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace o szczególnym charakterze. W wykazie prac o szczególnym charakterze (załącznik nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych) w poz. 22 przyjęto, że pracami wykonywanymi w szczególnym charakterze są "prace personelu sprawującego opiekę nad mieszkańcami domów pomocy społecznej dla przewlekle psychicznie chorych, niepełnosprawnych intelektualnie dzieci i młodzieży lub dorosłych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej". Podstawowym kryterium wynikającym z treści art. 3 ust. 4 i 5 ustawy o emeryturach pomostowych jest konieczność wykonywania pracy przez ubezpieczonego, który wykonuje pracę zakwalifikowaną jako praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w pełnym wymiarze czasu. Zdaniem organu kryterium powyższe zostało spełnione przez B.S., ponieważ jest ona zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ wskazał przy tym, że następną z istotnych przesłanek uznania, że pracownik wykonuje pracę o szczególnym charakterze jest okoliczność, że wykonywanie tego rodzaju pracy należy do podstawowych obowiązków tego pracownika. Organ zwrócił uwagę na fakt, że prace personelu bezpośrednio sprawującego opiekę nad mieszkańcami domów pomocy społecznej dla przewlekle psychicznie chorych i niepełnosprawnych umysłowo (dorosłych, dzieci i młodzieży) wiążą się z czynnikiem ryzyka zawodowego niezależnym od pracownika, jakim jest nieprzewidywalność postępowania podopiecznych, która w przypadku mniejszej sprawności psychofizycznej pracownika może prowadzić do sytuacji zagrażających bezpieczeństwu publicznemu, w tym do zagrożenia zdrowia lub życia własnego i innych osób. Wskazał, że prace te wymagają sprawności sensomotorycznych, takich jak: szybki refleks i spostrzegawczość, podzielność uwagi; cech osobowości: łatwość przerzucenia się z jednej czynności na drugą, wytrzymałość na długotrwały wysiłek, umiejętność podejmowania szybkich i trafnych decyzji, samodzielność; ogólnie dobra sprawność fizyczna, a wszystkie wymienione sprawności mogą się zmniejszać wraz z wiekiem. W związku z tym inspektor pracy postanowił umieścić B.S. w ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.