Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Janusz Walawski, Sędziowie WSA Iwona Maciejuk (spr.), Piotr Borowiecki, Protokolant specjalista Elwira Sipak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 czerwca 2018 r. sprawy ze skargi J. M. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] października 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] sierpnia 2017 r.
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, po rozpatrzeniu wniosku z dnia
[...] lutego 2017 r., decyzją nr [...] z dnia [...] sierpnia
2017 r., na podstawie art. 83 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił przyznania J.M. renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku.
W uzasadnieniu organ wskazał, że przyznanie świadczenia na podstawie art. 83 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest możliwe, jeżeli wnioskodawca łącznie spełnił następujące warunki: jest lub był osobą ubezpieczoną lub jest członkiem rodziny pozostałym po ubezpieczonym, nie spełnia warunków ustawowych do uzyskania świadczeń wskutek szczególnych okoliczności, nie może podjąć pracy ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek i nie ma niezbędnych środków utrzymania.
Organ podał, że przyznanie świadczenia w drodze wyjątku wymaga spełnienia wszystkich warunków określonych w wyżej cytowanym art. 83 ustawy, a niespełnienie nawet jednego z nich wyklucza możliwość przyznania świadczenia w drodze wyjątku.
Prezes ZUS ustalił, że wnioskodawca w wieku 53 lat stał się całkowicie niezdolny do pracy. Na przestrzeni 64 lat życia udowodnił łącznie 23 lata, 8 miesięcy i 24 dni okresów składkowych. W 10-leciu przypadającym przed dniem zgłoszenia wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy w trybie zwykłym, zamiast 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych - wymaganych do przyznania świadczenia w trybie zwykłym - udowodnił 2 lata i 2 miesiące okresów składkowych. W latach 2000-2007 nie został udowodniony żaden okres zatrudnienia lub innej działalności objętej ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi.
W ocenie organu w sprawie nie zostały wykazane szczególne okoliczności uniemożliwiające przezwyciężenie przeszkód w wykonywaniu zatrudnienia, bowiem w wymienionej przerwie wobec wnioskodawcy nie orzeczono całkowitej niezdolności do pracy. Prezes ZUS wskazał, że całkowita niezdolność do pracy uniemożliwiająca kontynuowanie zatrudnienia została u wnioskodawcy ustalona dopiero od [...] marca 2007 r. Nie istniały zatem do tego dnia przeszkody w podjęciu zatrudnienia i objęciu ubezpieczeniem w celu zapewnienia w przyszłości uprawnień do świadczenia z ubezpieczeń społecznych.
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, po rozpatrzeniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, decyzją nr [...]z dnia [...] października 2017 r., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., utrzymał w mocy własn decyzję z dnia [...] października 2017 r. W uzasadnieniu wskazał, że nadal nie stwierdzono istnienia przesłanki szczególnych okoliczności, na skutek których wnioskodawca nie nabył uprawnień do świadczenia w trybie zwykłym. Organ podał, że na przestrzeni 53 lat życia, tj. do dnia powstania całkowitej niezdolności do pracy wnioskodawca udokumentował 23 lata 8 miesięcy i 24 dni okresów składkowych. Organ wskazał, że nie kwestionuje faktu, że wnioskodawca posiada adekwatny do wieku staż ubezpieczeniowy. W ocenianym do uprawnień 10-leciu przypadającym przed dniem zgłoszenia wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy w trybie zwykłym - zamiast wymaganych do przyznania świadczenia 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych - udokumentowano tylko 2 lata i 2 miesiące okresów składkowych. Z akt sprawy wynika, że od [...].11.2000 r. do [...].02.2007 r. skarżący nie podejmował zatrudnienia ani innej działalności objętej ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, co spowodowało brak uprawnień do świadczenia w trybie zwykłym. Analiza przebiegu ubezpieczenia prowadzi do wniosku, że niespełnienie warunków do świadczenia na zasadach ogólnych nie było następstwem zdarzeń o charakterze szczególnym, bowiem wobec wnioskodawcy w wyżej wymienionym okresie nie była orzeczona przez lekarza orzecznika ZUS całkowita niezdolność do pracy. Zatem nie istniały przeciwwskazania, ze względu na stan zdrowia lub inne szczególne okoliczności, które uniemożliwiały kontynuowanie zatrudnienia, w celu zapewnienia w przyszłości uprawnień do świadczenia w trybie zwykłym.