Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Stanisław Marek Pietras (spraw.) Sędzia WSA - Sławomir Antoniuk Sędzia WSA - Janusz Walawski Protokolant - asystent sędziego Aleksander Jakubowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 marca 2013 r. sprawy ze skargi A. w L. na decyzję Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów w W. z dnia [...] grudnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie zawieszenia uprawnień do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego 1. uchyla zaskarżoną decyzję i utrzymaną nią w mocy decyzję z dnia [...] czerwca 2009 r. nr [...]; 2. zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości; 3. zasądza od Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów na rzecz skarżącej A. w L. kwotę 440 (słownie: czterysta czterdzieści) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów w W. decyzją z dnia [...] czerwca 2009 r. nr [...], działając na podstawie art. 9 ust. 1 i ust. 2 pkt. 2 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. nr 65, poz. 595 ze zm.), zawiesiła uprawnienia do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego [...] w dyscyplinie [...] Wydziałowi A. w L. do dnia [...] czerwca 2012 roku i jednocześnie decyzji tej nadano rygor natychmiastowej wykonalności oraz zobowiązano Radę Wydziału do przedstawienia wykazu wszczętych, a nie zakończonych przewodów doktorskich i habilitacyjnych. W uzasadnieniu podano, że przewody wszczęte przed 1 maja 2003 r. toczyły się w oparciu o przepisy ustawy z 12 września 1990 r. o tytule naukowym i stopniach naukowych (Dz. U. nr 65, poz. 386) oraz wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 maja 1991 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przeprowadzania przewodów kwalifikacyjnych I i II stopnia w zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych (Dz. U. nr 50 poz.219 ze zm.) i przedstawione do oceny prace kwalifikacyjne I stopnia (doktorskie) nie spełniały wymagań rozporządzenia, bowiem zostały naruszone m.in. przepisy § 1 ust.3, § 5 ust. 1 i 2, § 8 ust. 1 i 2. Zastrzeżenia budzi przebieg postępowania w ocenianych przewodach i jak wynika z analizy protokołów, dołączonych do nich recenzji oraz opinii opiekunów artystycznych (promotorów), prawie wszyscy kandydaci nie składali promotorom pracy kwalifikacyjnej I stopnia (§5 ust. 1 i 2), a w jednym przypadku rozprawy doktorskiej (§4 ust. 1) w całości, tj. [...]. Ponadto przyjęto propozycję programu bez określenia zakresu tematu pracy kwalifikacyjnej (§ 1 ust. 1 pkt 3) oraz nie przeprowadzono w postępowaniach przewodowych zarówno kwalifikacyjnych (§ 8 ust. 1 i 2 ), jak i doktorskich (§7 ust. 1 ), publicznej obrony i naruszano przy tym przepis prawny wymagający wyłożenia pracy do publicznego wglądu. Jak wynika z protokołów obrona nie stanowiła dyskusji nad pracą i całym dorobkiem kandydata i nie wykazywała przez niego znajomości problematyki artystycznej. W trzech przypadkach oceniane prace kwalifikacyjne I stopnia (doktorskie) w swych opisach stanowią streszczenia materiałów literatury przedmiotu. Niezależnie od powyższego brak w nich wskazania przez kandydatów rozwiązania zagadnienia artystycznego (§ 5 pkt 2). [...]. Tak przygotowane prace kwalifikacyjne I stopnia (doktorskie) nie pozwalają na prawidłowe oceny kwalifikacji kandydatów. Z dziełem artystycznym, szczególnie w przewodach kwalifikacyjnych, a w części i doktorskich, Rada Wydziału, opiekun artystyczny (promotor) oraz recenzenci zapoznawali się dopiero w trakcie jego prezentacji w formie recitalu (określonego błędnie mianem pracy doktorskiej) w postępowaniu przewodowym poświęconym przyjęciu pracy kwalifikacyjnej (doktorskiej), a dyskusja na posiedzeniu Rady Wydziału ograniczała się wyłącznie do oceny prezentacji dzieła artystycznego, tj. umiejętności warsztatowych kwalifikantów i doktorantów, pomijając całkowicie zagadnienie artystyczne dzieła oraz jego opis. Nie rozstrzygano tym samym, na czym miałoby polegać oryginalne rozwiązanie tego zagadnienia w pracy kwalifikacyjnej (doktorskiej), a recenzje w większości były składane do akt ex post, tj. po posiedzeniu Rady Wydziału, na którym zajmowano się oceną i przyjęciem prac kwalifikacyjnych (doktorskich). Z kolei dyskusje w trakcie obrony ograniczały się wyłącznie do spraw warsztatu wykonawczego i pomijały treść zawartą w opisie dzieła artystycznego. Brak było również wypowiedzi kandydatów kończących dyskusję, a generalnie przyjmując, poziom dzieł artystycznych był niski i niewnoszący nowych wartości do reprezentowanej dyscypliny. Podobne braki wystąpiły przy przewodach kwalifikacyjnych II stopnia (habilitacyjnych). Jeżeli przewody kwalifikacyjne II stopnia zostały wszczęte przed wejściem w życie ustawy z dnia 14 marca 2003r. (1 maja 2003 r.), to należało je przeprowadzić na podstawie przepisów wykonawczych dotychczasowych tj. rozporządzenia z dnia 31 maja 1991 r. Zatem byłby to przewód kwalifikacyjny II stopnia, a nie przewód habilitacyjny. Niezależnie od mylnego określenia przewodu, nie zastosowano również wymogów wynikających z przepisów mających zastosowanie do tego przewodu. Jedna z kandydatek nie przedstawiła tematu pracy kwalifikacyjnej, nie złożyła Dziekanowi ani pracy kwalifikacyjnej, ani jej opisu. Recenzenci nie otrzymali pracy kwalifikacyjnej wraz z jej opisem, nie mogli więc dokonać jej oceny (§ 6 ust. 1 i 3). W konsekwencji recenzenci oceniali recital - umiejętności warsztatowe, a nie pracę kwalifikacyjną, czynili to ex post po podjęciu przez Radę Wydziału negatywnej uchwały odnośnie recitalu, a nie pracy kwalifikacyjnej, której w ogóle nie było. Uchwała taka nie miała podstawy prawnej. Brak też było pouczenia o możliwości złożenia odwołania. Przy kolejnym przewodzie tej kandydatki prowadzonym w okresie [...] października 2007 r. do [...] grudnia 2008 r., dopuszczono się również nieprawidłowości, bowiem przeoczono brak autoreferatu. Praca habilitacyjna nie spełniała norm stawianych tego typu publikacjom, ponieważ występował brak w niej numeru ISBN i brak recenzentów wydawniczych, zaś nazwisko jednego z recenzentów wpisano bez jego zgody i wiedzy, zaś pracę wydano w niewystarczającej liczbie egzemplarzy i nie znalazła się ona w obiegu społecznym zanim doszło do wszczęcia przewodu. Dziekan powinien bezwzględnie opublikowaną pracę przedstawić członkom Rady Wydziału, nie zaś zaznajamiać z tematem (ta droga jest właściwa przewodom doktorskim). Na etapie prezentacji pracy habilitacyjnej, po odczytaniu opinii przez recenzentów, odstąpiono od przeprowadzenia dyskusji, również po kolokwium habilitacyjnym. Wobec oświadczenia jednego z recenzentów, że był on poddawany naciskom, powodowało to konieczność unieważnienia całego postępowania przewodowego. W przypadku innej kandydatki złożona dokumentacja nie spełniała wymogów ustawy z dnia 14 marca 2003 r., bowiem przepisy prawne nie dają Radzie Wydziału uprawnień do zatwierdzania tematu pracy habilitacyjnej. Do wniosku nie dołączono pracy habilitacyjnej. Każde postępowanie doktorskie i habilitacyjne jest prowadzone w dziedzinie [...] i dyscyplinie artystycznej, w tym przypadku [...], a nie - jak odnotowano w protokole - w specjalności [...]. Kandydatka nie przedłożyła swego oświadczenia, jak również oświadczeń współautorów dzieła artystycznego, które by określały wkład każdego z nich w jego powstanie (§12 ust. 2). Nadto kandydatka naruszyła prawa autorskie, dokonując inkorporacji [...] w formie [...] stanowiącego integralną część jej książki. Przyjmując dokumentację Dziekan Rady Wydziału nie dokonał analizy złożonej dokumentacji i braku w niej pracy habilitacyjnej, a wszczynając przewód z formalnymi i merytorycznymi błędami, naruszył w sposób zasadniczy przepisy prawa zawarte w ustawie i rozporządzeniu. Analiza przedstawionego materiału świadczy o nieprzestrzeganiu przez Wydział wymaganych przez prawo procedur postępowań przewodów zarówno kwalifikacyjnych I stopnia (doktorskich), jak i kwalifikacyjnych II stopnia (habilitacyjnych) tym bardziej, że recenzenci oraz członkowie Sekcji Sztuki zwrócili uwagę w czasie dyskusji na bardzo poważne uchybienia w procedurze prowadzenia przewodów kwalifikacyjnych I stopnia (doktorskich) i kwalifikacyjnych II stopnia (habilitacyjnych), również w sposobie ich dokumentowania. Stąd też Sekcja Sztuki na posiedzeniu w dniu [...] czerwca 2009 r. opowiedziała się w głosowaniu tajnym za powyższym rozstrzygnięciem (za zawieszeniem [...] głosów, przeciw [...] głosów, przy braku głosów wstrzymujących się), a w dniu [...] czerwca 2009 r. Prezydium Centralnej Komisji w głosowaniu tajnym podjęło jednogłośnie uchwałę o zawieszeniu Wydziałowi [...] A. w L. uprawnień do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego [...] w dyscyplinie [...] (głosowanie: za zawieszeniem [...] głosów, przeciw [...] głosów, wstrzymujących [...] głosów). Kończąc stwierdzono, że na podstawie art. 9 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, Centralna Komisja jest uprawniona do dokonania okresowej oceny poziomu działalności naukowej lub artystycznej Rady Wydziału, która posiada uprawnienia do nadawania stopni doktora i doktora habilitowanego, a także formalnego poziomu prowadzenia przewodów kwalifikacyjnych I stopnia (doktorskich) i kwalifikacyjnych II stopnia (habilitacyjnych). Jeżeli ta ocena jest negatywna, Centralna Komisja może: ograniczyć uprawnienie przez zobowiązanie jednostki organizacyjnej do przedstawiania Centralnej Komisji do zatwierdzenia każdej uchwały o nadaniu stopnia doktora; zawiesić uprawnienie na czas określony, nie dłuższy niż trzy lata lub cofnąć uprawnienie. W rozpoznawanej sprawie stwierdzone uchybienia są na tyle poważne, że adekwatnym środkiem, który można zastosować w celu ochrony poziomu nadawanych stopni jest zawieszenie wyżej wymienionych uprawnień Wydziału na okres lat trzech. Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności z uwagi na charakter dostrzeżonych uchybień. Jednocześnie zobowiązano Radę Wydziału do przedstawienia wykazu wszczętych, a nie zakończonych do chwili otrzymania niniejszej decyzji, przewodów doktorskich i habilitacyjnych, dla wskazania jednostki organizacyjnej celem ich dalszego kontynuowania.