Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Olga Żurawska-Matusiak (spr.), Sędziowie WSA Iwona Dąbrowska, Joanna Kube, Protokolant Sekretarz sądowy Sylwia Mikuła, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 stycznia 2013 r. sprawy ze skargi C. S. na decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia [...] września 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania renty rolniczej w drodze wyjątku 1. uchyla zaskarżoną decyzję, 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości.
Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego decyzją z [...] września 2012 r. nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 127 § 3 K.p.a. i art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. nr 50, poz. 291 z późn. zm.), utrzymał w mocy swoją wcześniejszą decyzję z [...] czerwca 2012 r. o odmowie przyznania C. S. (dalej jako skarżąca) prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku.
Do wydania powyższych decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Wnioskiem z [...] marca 2012 r. skarżąca zwróciła się do Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o przyznanie jej renty inwalidzkiej w drodze wyjątku. W jego uzasadnieniu argumentowała, że jest w bardzo trudnej sytuacji rodzinnej i finansowej i wymaga opieki osób drugich, gdyż nie radzi sobie w żadnych czynnościach życiowych. Podała, że przeszła 2 operacje związane z [...] oraz wskazała na związane z chorobą wysokie koszty leczenia.
Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego decyzją z [...] czerwca 2012 r. odmówił przyznania wnioskowanego świadczenia. Wskazał, że zgodnie z art. 55 ww. ustawy przesłanki warunkujące przyznanie renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku, tj. brak niezbędnych środków utrzymania, niemożność ich uzyskania ze względu na wiek lub stan zdrowia oraz niemożność uzyskania prawa do świadczenia ustawowego wskutek szczególnych okoliczności muszą wystąpić łącznie, a niespełnienie choćby jednej z nich wyklucza możliwość przyznania świadczenia. Po przeprowadzeniu analizy materiału dowodowego organ zważył, że skarżąca po wydzierżawieniu w 2003 r. części gospodarstwa rolnego, co spowodowało wyłączenie z ubezpieczenia społecznego rolników z mocy ustawy, nie złożyła wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem z tytułu prowadzenia działalności na pozostawionych gruntach. Wniosek taki został złożony po 6 latach, tj. [...] stycznia 2009 r. i dopiero od tej daty ubezpieczenie jest kontynuowane. W ocenie organu w powyższym okresie nie zaistniały szczególne okoliczności uniemożliwiające podjęcie przez skarżącą zatrudnienia, zwłaszcza, że nie była orzeczona wobec niej całkowita niezdolność do pracy. Także sytuacja materialna skarżącej - w ocenie organu - nie stanowi wystarczającego uzasadnienia dla przyznania jej wnioskowanego prawa.
We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy skarżąca wskazała, że w ostatnim dziesięcioleciu legitymuje się 4 latami, 3 miesiącami i 1 dniem ubezpieczenia emerytalno-rentowego, a nieopłacania składek przez 9 miesięcy brakujące do wymaganych ustawą 5 lat wynikało z trudnej sytuacji życiowej. Podała również, że podejmowała próby znalezienia pracy (była zarejestrowana jako osoba bezrobotna), ale okazały się one bezskuteczne z powodu trudnej sytuacji na rynku pracy. Środki finansowe jakimi dysponowała rodzina nie pozwalały na jakiekolwiek dodatkowe wydatki. Nadto skarżąca zwróciła uwagę na swój stan zdrowia - w 2011 r. wykryto u niej [...], który się stale pogarsza. Wymaga on aby na stałe przebywał z nią ktoś z rodziny w celu świadczenia opieki. Konieczność przebywania z opiekunem, koszty leczenia, dojazdu do lekarza powodują, że skarżąca nie ma niezbędnych środków utrzymania.