Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Eugeniusz Wasilewski (spr.), Sędziowie WSA Andrzej Góraj, Sławomir Antoniuk, Protokolant st. sekr. sąd. Izabela Kaliszewska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 marca 2016 r. sprawy ze skargi Starosty [...] na postanowienie Ministra Edukacji Narodowej z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego - stwierdza nieważność zaskarżonego postanowienia oraz postanowienia Ministra Edukacji Narodowej z dnia [...] czerwca 2015 r. -
Decyzją z dnia [...] marca 2015 r. nr [...], Starosta [...] odmówił Centrum [...] Sp. z o.o. z siedzibą w L., dokonania zmian danych powstałych po wpisie do ewidencji szkół i placówek niepublicznych Trzyletniego Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych "[...]" w [...] , dotyczących miejsca prowadzenia zajęć na ul. [...]
Od powyższej decyzji organ prowadzący Trzyletnie Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "[...]" w [...] - Centrum [...] Sp. z o.o. wniósł odwołanie do [...] Kuratora Oświaty.
[...] Kurator Oświaty decyzją nr [...] z dnia [...] maja 2015 r. uchylił zaskarżoną decyzję w całości i umorzył postępowanie w całości z powodu bezprzedmiotowości odwołania, jak i zaskarżonej decyzji. Organ II instancji uzasadnił wydaną decyzję faktem dokonania przez Starostę [...] , w trakcie postępowania odwoławczego, zmian danych we wpisie do ewidencji szkół i placówek niepublicznych Trzyletniego Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych "[...]" w [...] we wnioskowanym przez organ prowadzący szkołę zakresie.
W dniu [...] maja 2015 r. Starosta [...] skierował do Ministra Edukacji Narodowej wniosek o wszczęcie postępowania z urzędu i stwierdzenia nieważności decyzji [...] Kuratora Oświaty nr [...], z powodu wydania decyzji z rażącym naruszeniem prawa art. 15, art. 107 i art. 138 kpa.
Minister Edukacji Narodowej postanowieniem z dnia [...] czerwca 2015 r.
nr [...] odmówił wszczęcia postępowania z uwagi na brak legitymacji czynnej po stronie Starosty [...].
Wskazał, iż zgodnie z art. 157 § 2 kpa, postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. Stroną - w myśl art. 28 kpa jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Starosta [...] zaś nie legitymował się interesem prawnym w przedmiotowym postępowaniu.
Stosownie do art. 61a § 1 kpa, gdy żądanie wszczęcia postępowania, zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postepowania.
W ocenie Ministra Edukacji Narodowej organ, który wydał decyzję w I instancji nie jest uprawniony do dochodzenia swojego interesu prawnego lub obowiązku w postępowaniu administracyjnym lub sądowoadministracyjnym. Fakt uznania przez organ, że strona nie ma legitymacji do wszczęcia postępowania, powoduje wydanie postanowienia o odmowie wszczęcia tego postępowania i nie prowadzi do badania przesłanek z art. 156 § 1 kpa.
Minister Edukacji Narodowej swoje stanowisko poparł orzecznictwem sądów oraz stanowiskiem doktryny prawa i stwierdził, że skoro Starosta [...] wydał decyzję z dnia [...] marca 2015 r., którą w postępowaniu odwoławczym decyzją z dnia [...] maja 2015 r. uchylił [...] Kurator Oświaty, to Starosta [...] nie może być stroną postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji [...] Kuratora Oświaty i nie może składać wniosku o wszczęcie takiego postępowania. Minister Edukacji Narodowej nie dopatrzył się istnienia po stronie Starosty [...] interesu prawnego lub obowiązku w żądaniu wszczęcia i występowania jako strona w przedmiotowym postępowaniu. W szczególności Minister Edukacji Narodowej nie znalazł materialnoprawnej podstawy, z której wynikałby interes prawny lub obowiązek Starosty[...], a ewentualne skutki cywilnoprawne uchylenia decyzji Starosty [...] z dnia [...] marca 2015 r. nie uzasadniały - zdaniem organu przyznania Staroście statusu strony o przedmiotowym postępowaniu nieważnościowym. Minister Edukacji Narodowej uznał, że Starosta [...] we wniosku o stwierdzenie nieważności również nie wskazał takiego interesu lub obowiązku, a ze sposobu sformułowania pisma jako wniosku o wszczęcie postępowania z urzędu wynika, że sam organ takiego interesu lub obowiązku po swojej stronie nie odnajdywał. Jednocześnie odnosząc się do tak sformułowanego wniosku wskazał, że przepisy postępowania nie przewidują wszczęcia postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji na podstawie wniosku o wszczęcie postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji z urzędu. Minister Edukacji Narodowej uznał, iż przepisy prawa nie przewidują formy postanowienia w przypadku, gdy organ nie podejmuje działań z urzędu. Z uwagi jednak na to, że wniosek o wszczęcie postępowania złożony został przez Starostę [...] , dlatego niezależnie od zawartego w nim sformułowania dotyczącego żądania podjęcia wnioskowanego postępowania z urzędu, Minister Edukacji Narodowej rozpatrzył wniosek pochodzący od Starosty [...] i wobec uznania, że wnioskodawcy nie przysługuje przymiot strony, wydał postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.