Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Stanisław Marek Pietras Sędziowie WSA Anna Mierzejewska Eugeniusz Wasilewski (spr.) Protokolant Wojciech Wiktorowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 listopada 2005 r. sprawy ze skargi J.D. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] czerwca 2005 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku 1. stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji, 2. zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, po rozpoznaniu wniosku J.D. o przyznanie renty rodzinnej po zmarłym ojcu w drodze wyjątku, decyzją z dnia [...] maja 2005 r., odmówił przyznania wnioskowanego świadczenia.
W uzasadnieniu decyzji wskazał, iż przyznanie świadczenia na podstawie art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.) jest możliwe, jeżeli wnioskodawca spełnia następujące warunki:
jest lub był osobą ubezpieczoną lub jest członkiem rodziny pozostałym po ubezpieczonym,
nie spełnia warunków do uzyskania świadczeń wskutek szczególnych okoliczności,
nie może podjąć pracy zawodowej ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek,
nie ma niezbędnych środków utrzymania.
Do przyznania świadczenia w drodze wyjątku wszystkie przesłanki, o jakich mowa wyżej, powinny być spełnione łącznie, a brak choćby jednej z nich wyklucza możliwość przyznania świadczenia.
Prezes ZUS wyjaśnił, że renta rodzinna jest pochodną świadczenia osoby zmarłej. W związku z tym w pierwszej kolejności bada się uprawnienia, jakie przysługiwałyby osobie zmarłej. Również szczególna okoliczność, o której mowa w art. 83 ustawy odnosi się do osoby zmarłej.
Z dokumentacji znajdującej się w aktach rentowych wynika, że ojciec wnioskodawczyni na przestrzeni 56 lat życia posiadał wprawdzie okres ubezpieczenia wynoszący 28 lat i 23 dni, jednak w 10-leciu przed zgonem (nagłym) tylko 3 lata 6 miesięcy i 23 dni. Ostatnio udowodniony okres ubezpieczenia przypada na dzień 15 kwietnia 1999 r. i od tej daty do orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy, przez okres 5 lat 5 miesięcy i 23 dni, nie został wykazany jakikolwiek okres zatrudnienia poparty opłacaniem składki na ubezpieczenie społeczne.
W ocenie organu, nie zostały wykazane szczególne okoliczności uniemożliwiające podjęcie zatrudnienia i kontynuowanie ubezpieczenia.
Powyższa decyzja została doręczona wnioskodawczyni w dniu 13 maja 2005 r., zaś w dniu 8 czerwca 2005 r. złożyła ona wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych po rozpatrzeniu wniosku, decyzją z dnia [...] czerwca 2005 r., utrzymał w mocy swoją decyzję odmawiającą przyznania świadczenia, nie znajdując nowych okoliczności mających wpływ na zmianę rozstrzygnięcia.
Na powyższą decyzję J.D. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, podnosząc, iż została pokrzywdzona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który odmówił jej prawa do renty po zmarłym ojcu, została też pozbawiona świadczenia alimentacyjnego otrzymywanego z Funduszu Alimentacyjnego. Wskazała też na swoją trudną sytuację materialną.
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie i podtrzymał argumenty wskazane w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Podniósł też, iż skarżąca jest pełnoletnią studentką zdolną do pracy, co wyklucza możliwość przyznania jej świadczenia skierowanego wyłącznie dla osób całkowicie niezdolnych do pracy.