Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Izabela Głowacka-Klimas, Sędzia WSA Andrzej Wieczorek (spr.), Asesor WSA Joanna Kruszewska-Grońska, po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 4 marca 2021 r. sprawy ze skargi S. K. na decyzję Prezesa Rady Ministrów z dnia [...] czerwca 2020 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia specjalnego oddala skargę
Prezes Rady Ministrów (dalej Prezes RM/organ) decyzją z dnia [...] czerwca 2020 r. nr [...] po rozpatrzeniu wniosku S.K. (dalej skarżąca) odmówił skarżącej przyznania renty specjalnej na podstawie art. 82 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm. dalej ustawa o emeryturach i rentach z FUS).
Skarżąca zwróciła się do Prezesa RM z prośbą o przyznanie renty specjalnej do czasu ukończenia 60 lat, kiedy to nabędzie prawo do emerytury matczynej, na warunkach określonych w art. 82 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Wniosek motywowała urodzeniem i wychowaniem siedmiorga dzieci. Wskazała dalej, że jest ofiarą przemocy domowej od 3 lipca 2017 r., kiedy to jej mąż J.K. wyrzucił ją z domu. Poinformowała, że obecnie zajmuje pokój na poddaszu z dostępem do łazienki. Jedynym źródłem dochodu są zasiłki okresowe w kwocie 350 zł miesięcznie. Wskazała, że posiada trudną sytuację zdrowotną. Ma problemy kardiologiczne i neurologiczne, niedowład ręki. Stwierdziła, że ze względu na swój stan zdrowia nie jest w stanie podjąć żadnej pracy.
Z dokumentów znajdujących się aktach sprawy wynika, że 1984 r, ukończyła naukę w Szkole Podstawowej w B. [...] kwietnia 2020 r. złożyła wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności do Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w K. Starała się o przyznanie zasiłku okresowego od 1 stycznia 2020 r. do 1 maja 2020 r. Decyzją z [...] lutego 2020 r. Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w S. (dalej Kierownik OPS) przyznano jej zasiłek od 1 stycznia 2020 r. do 31 marca 2020 r. Skarżąca złożyła odwołanie od powyższej decyzji Kierownika OPS do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w L., który swą decyzją z [...] kwietnia 2020 r. utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.
Z informacji przekazanych przez Kierownika OPS wynika, że skarżąca od 2017 r. korzysta z pomocy Ośrodka w różnych formach wsparcia (zasiłki okresowe, zasiłki celowe w ramach wsparcia wieloletniego programu "Posiłek w szkole i w domu", z żywności w Banku Żywności z L.). Jej głównych źródłem utrzymania jest pomoc finansowa z Ośrodka. Nie zgłaszała o sytuacjach stosowania przemocy przez męża, nigdy nie była objęta procedurą Niebieskiej Karty. Skarżąca jest osobą długotrwale bezrobotną, bez prawa do zasiłku, zarejestrowaną w Powiatowym Urzędzie Pracy w K. od [...] stycznia 2008 r. Z posiadanej dokumentacji wynika, że trzykrotnie odmówiła przyjęcia propozycji pracy proponowanych przez PUP.
Organ wskazał, że zgodnie z art. 82 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS Prezes RM w szczególnie uzasadnionych przypadkach może przyznać emeryturę lub rentę na warunkach i w wysokości innej niż określone w ustawie.
W jego ocenie zgodnie z przywołanym przepisem przyznanie świadczenia uwarunkowane jest zaistnieniem szczególnie uzasadnionych okoliczności, a sama decyzja jest decyzją uznaniową. Jego zdaniem przesłanki do przyznania świadczenia specjalnego muszą mieć charakter inny niż te, które są podstawą do przyznania świadczeń o charakterze powszechnym a Prezes Rady Ministrów wydając decyzję ma swobodę wyboru rozstrzygnięcia. Wskazał, że w sprawie niniejszej przeprowadzone zostało postępowanie zmierzające do zbadania sytuacji materialnej i życiowej skarżącej. W ocenie organu sytuacja materialna nie stanowi podstawowego i przesądzającego kryterium przyznawania tych świadczeń. Organ podniósł, że stan faktyczny został zgodnie z art. 80 kpa poddany ocenie i po jej dokonaniu organ uznał, że zgromadzone w sprawie dokumenty nie wskazują na istnienie szczególnego przypadku dającego podstawę do przyznania skarżącej renty specjalnej. Wskazał, że podstawą uzyskania świadczenia specjalnego przyznawanego przez Prezesa Rady Ministrów (w trybie szczególnym) są przede wszystkim udokumentowane okoliczności, które wskazują, iż wnioskodawca podczas swojej działalności np. politycznej, sportowej, naukowej, społecznej, gospodarczej położył wybitne, niepowtarzalne zasługi, a jego obecna sytuacja socjalno-bytowa jest rażąco niesprawiedliwa w odniesieniu do jego dokonań.