Sprawa ze skargi na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w przedmiocie przetwarzania danych osobowych
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Maria Werpachowska Sędzia WSA - Ewa Grochowska - Jung Sędzia WSA - Stanisław Marek Pietras (spraw.) Protokolant specjalista - Sylwia Mikuła po rozpoznaniu na rozprawie dniu 19 stycznia 2017 r. sprawy ze skargi Prezesa [...] na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] czerwca 2016 r. nr [...] w przedmiocie przetwarzania danych osobowych - oddala skargę -

Uzasadnienie strona 1/5

Do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wpłynęła skarga J. D. na udostępnienie jej danych osobowych w zakresie imienia i nazwiska w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia [...] lutego 2014 r. sygn. akt SK [...], opublikowanym na stronie internetowej Trybunału Konstytucyjnego pod adresem [...], zawierająca wniosek o nakazanie usunięcia jej danych osobowych z sentencji i uzasadnienia opublikowanego wyroku. W uzasadnieniu podała, że w dniu 3 listopada 2013 r. wniosła do Trybunału Konstytucyjnego skargę o zbadanie zgodności art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2014 r. poz. 159) "z art. 64 ust. 1 w związku z art. 64 ust. 1 i 2, art. 31 ust. 3 i art. 2 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji. Publikowane na stronie internetowej przez Trybunał w tej sprawie dokumenty (skarga konstytucyjna oraz stanowiska uczestników postępowania) były przed ich publikacją anonimizowane. (...) W dniu [...].02.2014 r. zapadł wyrok w powyższej sprawie. W tym dniu na swojej stronie internetowej Trybunał Konstytucyjny opublikował w sentencji wyroku (SK [...]) moje dane osobowe (pełne imię i nazwisko). (...) W ten sposób, po publikacji w sentencji wyroku Trybunału mojego pełnego imienia i nazwiska - informacje na mój temat m.in. dotyczące stanu mojego zdrowia, przebytych chorób oraz metod leczenia, postępowań sądowych w tej sprawie itp., podane w dokumentach (skarga konstytucyjna, stanowiska uczestników) - dotychczas anonimizowanych (do dnia [...].02. 2014 r.) - zostały upublicznione". Po dwukrotnej interwencji telefonicznej skarżąca dnia 27 lutego 2014 r. skierowała wniosek o anonimizację jej danych osobowych w powyższym wyroku, jednak do dnia wniesienia skargi do GIODO (11 marca 2014 r.) nie otrzymała odpowiedzi. Skarżąca wniosła o usunięcie jej danych osobowych z opublikowanej na ww. stronie internetowej.

Prezes Trybunału Konstytucyjnego w udzielonych wyjaśnieniach jako podstawę zamieszczenia danych osobowych skarżącej w zakresie imienia i nazwiska w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia [...] lutego 2014 r. (sygn. SK [...]) wskazał art. 71 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643 ze zm.,), który stanowi że orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego zawiera wymienienie wnioskodawcy i innych uczestników postępowania. Podano, że na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 6 ustawy, art. 190 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i art. 79 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym powyższy wyrok został opublikowany w Dzienniku Ustaw z 2014 r. pod poz. [...]. Wskazano, że wymienione ustawy "nie dają Trybunałowi Konstytucyjnemu podstaw do modyfikowania (w tym anonimizowania) publikowanych orzeczeń. Ogłoszenie jest czynnością wyłącznie techniczną i nie powinno prowadzić do jakichkolwiek zmian w treści ogłaszanego aktu". Podano też, że strona www.trybunal.gov.pl pełni funkcję Biuletynu Informacji Publicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782), a orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego stanowią informację publiczną w myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a tej ustawy. Zamieszczanie orzeczeń TK na ww. stronie internetowej uznano za "pożądane przede wszystkim ze względu na popularyzację orzecznictwa Trybunału i stworzenie warunków dla jego łatwej dostępności. Wskazano też na § 53 ust. 2 Regulaminu Trybunału Konstytucyjnego i podano, że dane osobowe skarżącej znajdują się w sentencji powyższego wyroku opublikowanej na stronie internetowej i w pliku elektronicznym zawierającym wyrok wraz z uzasadnieniem. Według Prezesa TK: "Zamieszczenie takich danych osobowych stanowi wykonanie wyżej wymienionych obowiązków informacyjnych". Wskazano również, że "przed wydaniem wyroku, po skierowaniu każdej skargi konstytucyjnej do merytorycznego rozpoznania pisma procesowe związane z daną skargą (w tym, co oczywiste, także w sprawie SK [...]), publikowane są na stronie internetowej Trybunału, jednak po dokonaniu anonimizacji co do imienia i nazwiska skarżącego oraz niektórych okoliczności faktycznych. Zakres anonimizacji danych w tych dokumentach po wydaniu wyroku nie ulega zmianie". Ponadto wyjaśniono, że: "Publikacja orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w dzienniku urzędowym (...) pozwala wszystkim zainteresowanym na poznanie treści takiego orzeczenia, jak i czyni zadość warunkom jego dostępności oraz powszechnej znajomości". Wskazano, że art. 28b ust. 1 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych przewiduje obowiązek udostępniania publikowanych orzeczeń na stronach internetowych Rządowego Centrum Legislacji oraz za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub informatycznych nośników danych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, stosownie do wniosku zainteresowanego podmiotu, na zasadach i w trybie określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Art. 26 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych stanowi, że zawarte w Dzienniku Ustaw oraz Monitorze Polskim akty normatywne i inne akty prawne, w tym orzeczenia, są także nieodpłatnie udostępniane przez terenowe organy administracji rządowej oraz organy jednostek samorządu terytorialnego: do wglądu i do pobrania w formie dokumentu elektronicznego oraz w postaci elektronicznej do powszechnego wglądu w godzinach pracy urzędów obsługujących te organy, w miejscu do tego przeznaczonym i powszechnie dostępnym. Jak stwierdził Prezes TK: "Oznacza to, że wyroki Trybunału Konstytucyjnego w kształcie opublikowanym w Dzienniku Ustaw (tj. wraz z danymi osobowymi osoby skarżącej) są publicznie dostępne i muszą być udostępniane dla każdego zainteresowanego. W konsekwencji trudno byłoby bronić poglądu, że kształt sentencji wyroku Trybunału publikowany na stronie Biuletynu Informacji Publicznej ma być odmienny od tego, który jest przekazywany do organu urzędowego (a tym samym do powszechnej wiadomości). Informacje publiczne zawarte na stronach BIP powinna cechować nie tylko prawdziwość ale i w jak najwyższym stopniu rzetelność. Trudno znaleźć uzasadnienie dla rozwiązania, przewidującego anonimizację danych osobowych skarżących na stronie internetowej BIP Trybunału, podczas gdy te same dane byłyby jednocześnie udostępniane każdemu zainteresowanemu na wniosek o udostępnienie informacji publicznej". Według stanowiska Prezesa TK: "Za publikowaniem imion i nazwisk osób wnoszących skargi konstytucyjne, w następstwie których dochodzi do wydania wyroku przemawia także specyfika postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym. Trybunał orzeka (...) o hierarchicznej zgodności norm prawnych a jego orzeczenia mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne, niezależnie od sposobu zainicjowania postępowania (wniosek, pytanie prawne, skarga konstytucyjna). W swoim orzecznictwie Trybunał wielokrotnie podkreślał, że jest "sądem prawa", nie zaś "sądem faktów". W wypadku skargi konstytucyjnej powoduje to konieczność wykazania przez każdego skarżącego, że to kwestionowany przez niego przepis, a nie wadliwa praktyka jego stosowania stanowi źródło naruszenia jego wolności i praw. (...). Zasadniczym celem skargi konstytucyjnej jest zatem ochrona konstytucyjności porządku prawnego, natomiast eliminacja rozstrzygnięć indywidualnych, w tym orzeczeń sądowych odbywa się wyłącznie w ramach następstw orzeczonej niekonstytucyjności (...). proces tworzenia prawa w państwie demokratycznym i prawnym nie może być anonimowy i musi zapewniać poznanie wszystkich podmiotów biorących w nim udział, tak - analogicznie - nie może być anonimowy proces kontroli konstytucyjności tego prawa. Jest to działalność stricte publiczna. Specyfika postępowania przed Trybunałem nie pozwala na proste przeniesienie standardów anonimizacji orzeczeń stosowanych przez Sąd Najwyższy, sądy powszechne czy administracyjne. Biorąc pod uwagę chociażby sam skutek wyroku Trybunału oraz powiązaną z nim moc powszechnie obowiązującą, trudno nie zwrócić uwagi, że w interesie publicznym jest kształtowanie postępowania przed Trybunałem w sposób jak najbardziej transparentny, włączając w to określenie podmiotu inicjującego takie postępowanie. Nie sposób w ujawnieniu imienia i nazwiska podmiotu (osoby fizycznej lub prawnej) domagającego się derogacji przepisu ustawy doszukiwać się tak naruszenia przepisów ustawy o ochronie danych osobowych, jak i prawa do prywatności. Z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że cechą prawa do prywatności jest to, że ochroną tą objęta jest dziedzina życia osobistego (prywatnego), rodzinnego i towarzyskiego człowieka. Ochrona ta nie obejmuje działalności publicznej osoby ani też sfery działań i zachowań, które ogólnie są pojmowane jako osobiste lub prywatne, jeżeli działania te lub zachowania wiążą się ścisłe z działalnością publiczną (wyrok SN z 24 czerwca 2003 r., sprawa III RN 95/02). W wyroku z 8 listopada 2012 r. w sprawie I CSK 190/12 Sąd Najwyższy stwierdził ponadto, że nie zawsze imiona i nazwiska osoby fizycznej, także wówczas, gdy nie pełni ona funkcji publicznej, będą objęte ochroną życia prywatnego. Według Prezesa TK przywołany przez skarżącą wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 18 listopada 2008 r. sygn. akt II SA/Wa 1177/08 "nie jest adekwatny (...) w zakresie dotyczącym publikacji orzeczeń przez Trybunał Konstytucyjny. (...) jednym z elementów, które sądy administracyjne biorą pod uwagę przy ocenie dopuszczalności publikowania danych osobowych, jest również powiązanie ze sferą publiczną (zob. wyrok NSA z 14 marca 2013 r., sprawa I OSK 620/12). A tak, co oczywiste, jest w przypadku skargi konstytucyjnej oraz wyroku Trybunału wydanego w następstwie takiej skargi".

Strona 1/5