Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Stefan Kłosowski, Sędziowie Sędzia NSA Henryk Dolecki (spr.),, Sędzia NSA Grzegorz Jankowski, Protokolant Małgorzata Płocharska-Małys, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 14 października 2010 r. sprawy ze skargi M. P., E. P. oraz K. P. na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie opłaty legalizacyjnej oddala skargę.
Postanowieniem z dnia [...] r. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego , działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 k.p.a. oraz art. 49 ust. 2, art. 59f ust. 1,2,3, art. 59g, art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (t.jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.), po rozpatrzeniu zażalenia M. i E. P. oraz K. P. na postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w G. z dnia [...] r., nakładające obowiązek uiszczenia opłaty legalizacyjnej w kwocie [...] zł, za wybudowanie budynku gospodarczego w R., przy ul. S., działka nr [...], bez pozwolenia na budowę - utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.
W uzasadnieniu podano, że na postanowienie organu I instancji zażalenie wnieśli M. i E. P. oraz K. P. zarzucając, że zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego, zgłosili zamiar rozpoczęcia robót budowlanych budynku gospodarczego o wymiarach [...] m. Wobec braku sprzeciwu ze strony Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego wybudowany został budynek gospodarczy. Zdaniem skarżących zgłoszenia dokonali zgodnie z prawem, brak zatem przesłanek do stosowania art. 48 i 49 Prawa budowlanego, które dotyczą podjęcia budowy bez uprzedniego uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Zastosowania nie może mieć również art. 49b Prawa budowlanego dotyczący budowy obiektu bez wymaganego zgłoszenia bądź pomimo wniesienia sprzeciwu przez właściwy organ.
W ocenie skarżących można zastosować przepis art. 50 ust. 1 pkt 3 lub pkt 4 Prawa budowlanego. Dla takich sytuacji, jak wybudowanie budynku gospodarczego o wymiarach [...] m, ustawodawca przewidział w art. 50 i nast. Prawa budowlanego, mniej rygorystyczne rozwiązanie umożliwiające doprowadzenie budowy do stanu zgodnego z prawem bez konieczności uiszczenia opłaty legalizacyjnej. Różnica powierzchni wybudowanego pomieszczenia gospodarczego w stosunku do treści zgłoszenia, stanowi nieistotne odstępstwo od treści zgłoszenia, gdyż powstała w wyniku ocieplenia elewacji. Zatem organ niezasadnie wszczął postępowanie dotyczące wstrzymania prowadzenia robót i nałożenia opłaty legalizacyjnej. Gdyby jednak organ przyjął, iż odstępstwo dotyczące różnicy w rozmiarach budynku gospodarczego ma charakter istotny, to właściwym jest zastosowanie art. 50 i art. 51 Prawa budowlanego, umożliwiające sporządzenie projektu budowlanego zamiennego, uwzględniającego dokonane zmiany, bez obowiązku uiszczenia opłaty legalizacyjnej. Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia istotnego odstąpienia od warunków pozwolenia, ocenę w tym zakresie pozostawiając organowi, który rozstrzyga o stopniu odstępstwa od pozwolenia na budowę na zasadzie swobodnego uznania, które winno być szczegółowo umotywowane, któremu to obowiązkowi organ nie sprostał. Gdyby uznano, że odstępstwo ma charakter istotny, to należało zastosować art. 50 i 51 Prawa budowlanego, umożliwiające sporządzenie i przedstawienie projektu budowlanego zamiennego, uwzględniającego zmiany wynikające z dotychczas wykonanych robót budowlanych bez obowiązku uiszczenia opłaty legalizacyjnej.