Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Gebel (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Stefan Kłosowski,, Sędzia NSA Danuta Strzelecka-Kuligowska, Protokolant starszy sekretarz sądowy Katarzyna Skrzetuska-Gajos, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2014 r. przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Szczecinie Barbary Rzuchowskiej sprawy ze skargi M. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie specjalnego zasiłku opiekuńczego uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy z dnia [...] r., nr [....].
Decyzją z dnia [...], wydaną, między innymi, na podstawie, art. 16a ust.1, ust.2 i ust.4 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r.
o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 992 ze zm.) Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, działający z upoważnienia Wójta Gminy, po rozpatrzeniu wniosku z dnia 8 lipca 2013 r. (data wpływu do organu), odmówił M. J. przyznania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego w związku z opieką nad niepełnosprawną żoną - N. J.
Powołując się na art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych organ pierwszej instancji podał warunki przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego, o który mogą ubiegać się osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, w sytuacji gdy rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Stwierdził, że zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek alimentacyjny między małżonkami nie istnieje. Ponadto organ ustalił w oparciu o znajdujące się w aktach sprawy dokumenty, że wnioskodawca po raz ostatni był zatrudniony w okresie od dnia 2 marca 2000 r. do dnia 12 lipca 2004 r. Następnie w okresie od 14 lipca 2004 r. do dnia 31 października 2011 r. M. J. był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna, a od dnia 1 listopada 2011 r. do 30 czerwca 2013 r. otrzymywał świadczenie pielęgnacyjne na żonę. Niezdolność żony do samodzielnej egzystencji jest orzeczona od dnia 12 listopada 2007 r.
W powołanych okolicznościach, zdaniem organu, M. J. nie spełnił ustawowych przesłanek, warunkujących przyznanie mu wnioskowanego świadczenia, jakimi są obowiązek alimentacyjny i rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawną żoną.
Nie zgadzając się z przedmiotową decyzją M. J. złożył od niej odwołanie podnosząc, że sytuacja zdrowotna żony uległa dalszemu pogorszeniu, co uniemożliwia mu podjęcie jakiegokolwiek zatrudnienia.
Rozpoznając przedmiotowe odwołanie decyzją z dnia [...] r.
, wydaną na podstawie art. 16 a ustawy o świadczeniach rodzinnych Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.
Kolegium stwierdziło, że zgadza się z rozstrzygnięciem wydanym przez organ
I instancji, jednak nie podziela stanowiska w zakresie braku obowiązku alimentacyjnego między małżonkami. Pogląd ten nie znajduje uzasadnienia w obowiązujących przepisach, tj. art. 27 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, oraz z utrwalonym orzecznictwem sądowo-administracyjnym.
Uznało za prawidłowe ustalenia organu pierwszej instancji odnoszące się do braku podstaw do przyznania wnioskowanego świadczenia z uwagi na fakt, że w okresie poprzedzającym złożenie wniosku M. J. nie zrezygnował z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Powołując przepis art. 3 pkt 22 ustawy o świadczeniach rodzinnych definiujący pojęcie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej oraz wyrok "Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 maja 2010 r. organ odwoławczy stwierdził, że przez rezygnację z zatrudniania lub innej pracy zarobkowej należy rozumieć jako sytuację, w której między zakończeniem zatrudnienia a koniecznością opieki istniał związek przyczynowy polegający na tym, iż bez konieczności sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki zainteresowana świadczeniami opiekuńczymi osoba nie zrzekłaby się zatrudnienia. Musi być jednoznaczne i niebudzące wątpliwości, że rezygnacja z pracy nie była spowodowana inną sytuacją, np. wygaśnięciem umowy lub redukcją zatrudnienia.