Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący SWSA Magdalena Józefczyk /spr./ Sędziowie WSA Piotr Godlewski WSA Joanna Zdrzałka po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 17 czerwca 2020 r. sprawy ze skargi J. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] grudnia 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zadłużenia z tytułu wypłaconych wierzycielowi świadczeń z funduszu alimentacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję i decyzję Wójta Gminy z dnia [...] listopada 2019 r., nr [...].
Przedmiotem kontroli Sądu jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] (dalej: "Kolegium", "SKO", "organ odwoławczy" lub "organ II instancji") z dnia [...] grudnia 2019 r. nr [...], utrzymująca w mocy decyzję Wójta Gminy [...] (dalej: "Wójt" lub "organ I instancji") z dnia [...] listopada 2019 r. nr [...] o odmowie umorzenia zadłużenia z tytułu wypłaconych wierzycielowi świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
Wydanie decyzji poprzedziło postępowanie administracyjne o następującym przebiegu:
W dniu 10 października 2019 r. JW (dalej: "skarżący") zwrócił się do Wójta Gminy [...] z wnioskiem o umorzenie w całości zadłużenia z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłaconych na rzecz jego dzieci - [...], w łącznej kwocie 119 111,95 zł. W uzasadnieniu wniosku podał, że spłata ww. należności jest dla niego niemożliwa, bo nie dysponuje żadnym majątkiem i od wielu lat pozostaje bez pracy.
Decyzją z dnia [...] listopada 2019 r. nr [...], Wójt Gminy [...] odmówił umorzenia w całości należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego w kwocie 119 111,95 zł, zgodnie z zaświadczeniem z dnia 31 lipca 2019 r. wydanym przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w [...], na rzecz uprawnionych dzieci: [...].
Zdaniem organu I instancji, sytuacja materialno - bytowa skarżącego wyklucza możliwość zastosowania umorzenia w całości ciążącego na nim zadłużenia, w oparciu o art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r. poz. 808) - dalej: "u.p.a.". Skarżący ma 48 lat, pozostaje w wieku aktywności zawodowej, a jego stan zdrowia pozwala na wykonywanie pracy. Sytuacja wnioskodawcy może ulec poprawie. W niniejszej sprawie zadłużenie jest konsekwencją wieloletniego niewywiązywania się z obowiązku alimentacyjnego. Twierdzeniom o aktywnym poszukiwaniu zatrudnienia przeczy informacja zawarta w zaświadczeniu Powiatowego Urzędu Pracy w [...] z dnia 8 listopada 2019 r., w 2013 r., z którego wynika, że skarżący odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia odpowiedniej pracy lub udziału w innej formie pomocy lub z własnej winy przerwał szkolenie, staż lub wykonywanie pracy. Organ I instancji podniósł, że dwukrotnie kierował skarżącego do pracy, jednakże skarżący uznał przedstawioną propozycję, jako "śmieciową" i wyraził przekonanie, że rosnące zadłużenie jest w tym wypadku winą Wójta. Mając na uwadze powyższe brak było podstaw do udzielenia skarżącemu ulgi na podstawie art. 30 ust. 2 u.p.a.
Zdaniem organu I instancji umorzenie należności alimentacyjnych jest możliwe tylko w sytuacjach wyjątkowych i szczególnie uzasadnionych, po ustaleniu, że osoba zobowiązana do alimentów w pełni wykorzystuje swoje siły, uprawnienia i możliwości w celu uzyskania dochodów niezbędnych do zaspokojenia potrzeb osób uprawnionych do alimentów. Taka sytuacja zaś, w ocenie organu, nie ma miejsca w opisywanej sprawie, gdyż wnioskodawca nie wykorzystuje posiadanych możliwości w celu osiągania dochodów umożliwiających spłatę zobowiązań alimentacyjnych.