Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący SWSA Elżbieta Mazur-Selwa po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 czerwca 2022 r. sprawy ze sprzeciwu B.P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie z dnia 7 kwietnia 2022 r. nr SKO.4111/207/2022 w przedmiocie odmowy ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję.
Przedmiotem sprzeciwu B.P. jest, wydana na podstawie art. 138 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 735 ze zm. - zwana dalej "k.p.a."), decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie (dalej: "Kolegium", "SKO") z dnia 7 kwietnia 2022 r. nr SKO.4111/207/2022 w przedmiocie odmowy ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.
Jak wynika z uzasadnienia i akt administracyjnych sprawy B.P. wnioskiem z 15 listopada 2021 r. zwrócił się do Wójta Gminy [...] o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad matką M.P., legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w [...] z dnia [...] października 2016 r. nr [...].
Po jego rozpoznaniu decyzją z dnia 14 grudnia 2021 r. nr GOPS.5212.1572.56.2021 Wójt Gminy [...] odmówił przyznania wnioskowanego świadczenia.
Organ podał, że z przedłożonego orzeczenia z dnia [...] października 2016 r. wynika, że daty powstania niepełnosprawności nie da się ustalić, a zatem wobec braku spełnienia przesłanki wynikającej z art. 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 111 ze zm. - dalej: "u.ś.r.") świadczenie nie może zostać przyznane.
Wskutek złożonego odwołania, SKO decyzją z dnia 10 stycznia 2022 r. nr SKO.4111/1271/2021 uchyliło zaskarżoną decyzję i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia. Kolegium wskazało, że okoliczność niemożności ustalenia daty powstania niepełnosprawności nie stanowi przeszkody do przyznania wnioskowanego świadczenia.
Po ponownie przeprowadzonym postępowaniu Wójt Gminy [...] decyzją z dnia 17 lutego 2022 r. nr GOPS.5212.1572.6.2022 odmówił prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad mamą M.P.
W uzasadnieniu podał, że wnioskodawca wraz z wnioskiem złożył oświadczenie o rezygnacji z podejmowania zatrudnienia, ze względu na konieczność stałej opieki nad mamą oraz oświadczenie o zakresie sprawowanej opieki. W toku postępowania ustalono, że M.P. jest wdową, ze względu na wiek i stan zdrowia nie może samodzielnie funkcjonować. Wymaga całodobowej pomocy drugiej osoby. Opiekę tą sprawuje B.P., a jej zakres uniemożliwia mu podjęcie zatrudnienia. Organ wskazał także, że osoba wymagająca opieki legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od [...] października 2016 r. na stałe, natomiast daty od kiedy istnieje niepełnosprawność nie da się ustalić. W tych okolicznościach organ ponownie uznał, że nie została spełniona ustawowa przesłanka dotycząca daty powstania niepełnosprawności, o jakiej mowa w art. 17 ust. 1b u.ś.r. Pomimo, że wnioskodawca spełnia wszystkie inne pozytywne przesłanki ustawowe wynikające z art. 17 ust. 1 i ust. 1a oraz ust. 5, to jednak art. 17 ust. 1b u.ś.r. pozostaje nadal w obrocie prawnym, jako przepis powszechnie obowiązujący, co uniemożliwia samodzielne rozstrzyganie w ramach swobodnej interpretacji na poziomie organu I instancji.